آفت شته خالدار هلو در درختان بادام

آفت شته خالدار هلو در درختان بادام

به نقل از youtube.com آفات مکنده‌ای همچون شته‌ها از دسته آفات درجه دو روی محصولات باغی مانند بادام به شمار می‌روند اما در سال‌های اخیر این آفات توانسته‌اند به خوبی بر روی ارقام مختلف بادام استقرار پیدا کرده و تکثیر آنها در بسیاری از موارد به حالت طغیانی رسیده است، در این مقاله شما را با انواع شته‌های خسارتزا روی درختان بادام آشنا کرده و در جستجوی چرایی خسارتزا شدن این آفات درجه دو به شما می‌آموزیم که چگونه از خسارت این آفات در باغ بادام خود جلوگیری کنید.

یکی از مهم‌ترین گونه‌های شته درختان بادام شته سبز هلو با نام علمی Mysus persicae است، این گونه شته به عنوان گونه غالب شته روی درختان میوه به خصوص درختان بادام به شمار می‌رود و زمانی‌که درختان شما به شته آلوده می‌شوند می‌توانید احتمال بالایی برای آلودگی به این گونه در نظر بگیرید.

برای خرید نهال بادام لطفا کلیک کنید .شته سبز هلو با تغذیه از شیره‌ی گیاهی سبب ضعف می‌شود، درختان بادامی که زمینه‌ی ضعف غذایی داشته باشند می‌توانند در اثر حمله‌ی این آفت از پا درآمده و کل محصول خود را از دست بدهند، بدون اغراق باید گفت میزان خسارت شته سبز هلو روی بادام بسیار سنگین خواهد بود چرا که طغیان جمعیت این آفت در باغ بادام در شرایط مساعد بسیار سنگین است.

نوعی دیگر از خسارت توسط این آفت ایجاد می‌شود که در واقع خسارت غیر مستقیم شته سبز هلو به درختان بادام به شمار می‌رود و آن انتقال ویروس‌های بیمارگر گیاهی است، این شته قابلیت بسیاری در انتقال ویروس‌های گیاهی داشته و زمانی‌که به صورت طغیانی در بیاید با تولید افراد بالدار می‌تواند از باغات آلوده به ویروس به باغ شما آمده و درختان بادام را مبتلا به ویروس کند، ویروس‌های گیاهی در صورت ورود به درختان بادام قابل درمان نبوده و همین شته‌ها می‌توانند ویروس را در باغ شما منتشر کنند.

شته سبزهلو زمستان را به صورت تخم و یا ماده‌های تخم گذار در برگ و میمیوه‌های آلوده و ریخته کف باغ، علفهای هرز و یا میزبانان دیگر سپری می‌کند، با مساعد شرایط آب و هوایی این آفت روی میزبان بادام مهاجرت کرده و چرخه‌ی زیستی خود را روی این میزبان آغاز می‌کند.

نکته‌ی بسیار مهم در چرخه‌ی زندگی این آفت که سبب تبدیل شدن آن به یک آفت درجه یک شده است نحوه‌ی تولید مثل آفت در شرایط مساعد است، این آفت به صورت جنسی و غیر جنسی تکثیر می‌شود، در اواخر فصل که هوا کم کم خنک می‌شود افراد نر و ماده جفت گیری کرده تا نسل زمستان گذران به صورت تخم را ایجاد کنند.

اما در طول فصل و در شرایط گرم تابستان به دلیل نیاز جمعیت شته به رشد تصاعدی و فراگیر شدن این آفت به صورت بکرزایی- زنده زایی و بدون دخالت افراد نر تولید مثل می‌کند، در حالت بکر زایی شته‌های ماده بدون دخالت نرها تخم می‌گذارند و در حالت زنده زایی به جای تخم گذاشتن پوره‌ی سن یک را به دنیا می‌آورند.

سرعت تکثیر به صورت بکرزایی و زنده زایی بسیار بیشتر از تخم گذاری با دخالت افراد نر خواهد بود، از این رو زمانی که شته سبز هلو به میزبان مناسب و ضعیف در شرایط آب و هوایی مناسب برسد آن میزبان نمی‌تواند از این آفت جان سالم به در ببرد.

در کنترل این آفت روشهای شیمیایی و به زراعی قابل توصیف است.

مهمترین و بهترین شیوه در کنترل شته سبز هلو در از بین بردن تمامی منابع زمستانگذران آفت در باغ و اطراف باغ است، از بین بردن علفهای هرز داخل باغ و حاشیه‌ی باغ و همینطور از بین بردن برگهای ریخته کف باغ از مهمترین اقداماتی است که می‌توان در کاهش جمعیت آلوده کننده سال بعد انجام داد.

دومین اقدام مدیریتی که می‌توان در راستای کنترل این آفت انجام داد عدم استفاده از سموم شیمیایی غیر ایمن برای جمعیت دشمنان طبیعی شته است، خوشبختانه دشمنان طبیعی شته در بسیاری از مناطق به صورت طبیعی وجود داشته و نیازی به رها سازی مصنوعی آنها در طبیعت نیست، تنها کاری که باغداران باید در جهت حمایت از آنها انجام دهند عدم استفاده از سموم شیمیایی عمومی است، لازم به ذکر است که تاثیر دشمنان طبیعی مانند کفشدوزکها را در کنترل این آفت نباید دست کم بگیرید، این دشمنان طبیعی تاثیر بسیاری در کنترل جمعیت شته خواهند داشت.

از آنجایی که شته‌ها با استایلت خود در ابتدا باید بافت را زخمی کنند و در نهایت با خرطوم خود شیره‌ی نباتی را به داخل بدن خود بکشند بنابراین سست بودن و ظریف بودن بافت گیاهی و همینطور فشار کم آوندی سبب حساس شدن بافت و افزایش میزان تغذیه می‌شود، برای افزایش مقاومت درختان در برابر تغذیه شته سبز هلو استفاده از ارقام مقاوم و استفاده از کودهایی که به ضخیم شدن دیواره سلولی کمک کند مانند کودهای حاوی سیلیس می‌تواند بسیار موثر باشد.

در صورتیکه اصول باغبانی صحیح در مورد باغات بادام رعایت شود به ندرت نیاز به سم پاشی به وجود خواهد آمد اما در صورت نیاز به استفاده از سموم شیمیایی توصیه می‌شود در درجه اول از ترکیبات بیولوژیکی مانند دیفلوبنزرون و یا کلروبنزرون استفاده کنید که به عنوان ترکیبات تنظیم کننده‌ی رشد حشرات شناخته می‌شوند و در صورت کافی نبودن و یا مواجهه با طغیان شته سبز هلو می‌توانید از ترکیبات شیمیایی مجاز در زمان و به میزان مناسب استفاده کنید.

تعداد دفعات سم پاشی از شروع فصل رویش تا پایان فصل بسته به شرایط آب و هوایی و همینطور میزان حساست درخت بادام و طغیان آفت متفاوت است و بنابراین بهتر است با مشورت گرفتن از یک متخصص گیاهپزشک برنامه دقیق سم پاشی و نوع سم مناسب را دریافت کنید.

یکی دیگر از گونه‌های آفات مکنده روی درختان بادام شته‌ی خالدار هلو با نام علمی pterochloroides persicae است، این شته را به عنوان تنها شته‌ای که روی تنه‌ی درختان هلو مستقر می‌شود می‌شناسند و می‌تواند خسارت زیادی را به باغ بادام در شرایط مساعد وارد کند.

شته‌های خالدار از درشت‌ترین انواع شته روی درختان بادام هستند که دارای بدنی گلابی شکل با طول حدود 4 میلیمتر هستند، رنگ بدن این گونه شته قهوه‌ای است و در پشت خود 7 ردیف از نقاط برجسته به رنگ سیاه دارد و به همین دلیل به آن‌ها شته خالدار گفته می‌شود.

به ندرت شته‌ای پیدا می‌شود که بتواند از تنه‌ی قطور درختانمیوه تغذیه کند، شته‌ها اغلب از بافت برگ و سرشاخه‌های سبز تغذیه می‌کنند چرا که قدرت استایلت آنها در حد سوراخ کردن بافتهای ضخیم نیست، اما شته‌ی خالدار هلو از شته‌های نادری است که می‌تواند روی شاخه‌های قطور و تنه‌ی درختان خانواده گلسرخیان مانند هلو، گوجه سبز و یا بادام مستقر شده و با تغذیه از شیره‌ی نباتی در این قسمت از درخت ضعف و زردی در کل درخت را ایجاد کند.

خسارت این شته تنها محدود به تغذیه از شیره‌ی گیاهی نیست، این آفت با ترشح شیره و یا عسلک روی تنه‌ی درختان سبب جلب آفات چوبخوار و پوست خوار به ویژه سوسکها و پروانه‌های پوستخوار می‌شود.

همانطور که می‌دانید آفات پوستخوار و چوبخوار درختان ضعیف را برای حمله ترجیح می‌دهند و از این رو درختان بادامی که به دلیل تغذیه‌ی شته خالدار ضعیف شده باشند و حتی پوست تنه‌ی آنها سست تر شده باشد میزبان ترجیحی این آفات به شمار می‌روند و در نهایت خسارت آفات چوبخوار و پوستخوار را نیز باید به خسارت شته خالدار هلو اضافه کنید.

علاوه بر جلب آفات پوستخوار و چوبخوار عسلک ترشح شده روی تنه‌ی درختان روزنه‌های تنفسی روی تنه را مسدود کرده و مسدود شدن روزنه‌ها نیز سبب ایجاد ضعف در درختان می‌شود.

در مورد این آفت شناسایی به راحتی با مشاهده‌ی جمعیت آفت روی تنه‌ی درختان قابل مشاهده است، علاوه بر آن با مشاهده‌ی علائم ضعف و زردی در تاج درخت اولین کاری که باید انجام داد این است که تنه، طوقه و ریشه مورد بررسی قرار گیرد که با بررسی دقیق تنه شته‌ها را مشاهده خواهید کرد.

شته خالدار هلو روی برگها وارد نمی‌شود و تنها روی تنه‌ی درختان مستقر هستند بنابراین این آفت را در صورتی که جمعیت کمی در باغ داشته باشد می‌توان به صورت مکانیکی و با تراشیدن از روی تنه درختان جدا کرد، در غیر این صورت در جمعیت بالای شته می‌توانید از کنترل شیمیایی با سمومی مانند مالاتیون استفاده کنید.

نکته‌ی جالبی که در مورد شته خالدار هلو وجود دارد این است که این گونه‌ی شته با وجود اینکه چند میزبان دارد اما در صورت حمله به یک میزبان کل طول سال را روی همان میزبان باقی می‌ماند و مانند شته سبز هلو برای زمستان گذرانی روی میزبانهای دیگر مهاجرت نمی‌کند.

این تک میزبانه بودن شته خالدار هلو سبب می‌شود کنترل آن به مراتب از شته سبز هلو ساده تر باشد و در صورت از بین بردن آفت در باغ و جلوگیری از ورود و استقرار مجدد شته خالدار هلو نمی‌تواند در باغ بادام شما ایجاد مشکل کند.

در نهایت کنترل این آفت نیز مانند دیگر آفات مکنده به میزان زیادی بستگی به میزان تغذیه و آبیاری درختان دارد، در صورت مدیریت صحیح تغذیه و آبیاری باغات بادام با این آفت درگیر نخواهند شد.

شته سبز بادام یکی دیگر از انواع شته خسارتزا روی درختان بادام است، این شته که با نام علمی Brachycaudus amygdalinus در منابع علمی از آن یاد می‌شود به لحاظ ظاهری و اندازه‌ی بدن شباهت بسیاری با شته سبز هلو دارد و در برخی موارد ممکن است آلودگی همزمان این دو گونه شته در درختان بادام وجود داشته باشد اما به لحاظ نوع خسارتی که ایجاد می‌کند تفاوت کوچکی با شته سبز هلو دارد.

شته سبز بادام در حین تغذیه و فعایت پشت برگ بادام سبب ایجاد پیچیدگی در برگها می‌شود در حالی که شته سبز هلو پیچیدگی به این شدت ایجاد نمی‌کند، در مورد شته‌ی سبز هلو نیز شما شاهد لوله شدن برگها خواهید بود اما لوله شدن با پیچیده شدن تفاوت دارد و لوله شدن برگ در واقع نوعی سپر دفاعی برای شته‌های سبز هلو به شمار می‌رود در حالی که پیچیده شدن برگ در اثر نیش و تغذیه‌ی شته سبز بادام از رگبرگها ایجاد می‌شود.

کنترل عمومی و باغبانی این نوع شته نیز مانند انواع دیگر شته بستگی به سم پاشی نکردن بی رویه و رعایت اصول باغبانی مانند تغذیه و آبیاری صحیح دارد، اما در مورد کنترل شیمیایی باید در نظر داشته باشید که در صورت اجبار به انجام کنترل شیمیایی باید سمپاشی را قبل از پیچیده شدن برگها انجام دهید تا سموم حفاظتی بتوانند با بدن شته تماس پیدا کنند و یا اینکه از سموم سیستمیک استفاده کنید.

شته آردی بادام با نام علمی Hyalopterus amygdale گونه‌ای دیگر از شته است که به خسارت وارد می‌کند، پراکندگی و گسترش اینگونه شته در ایران زیاد بوده و در بسیاری از مناطق بادامکاری کشور مشاهده می‌شود

منبع : pinterest.com