مخبران/اصفهان یک مدرس دانشگاه و پژوهشگر ادبیات با بیان اینکه اشعار حافظ پیوند ناگسستنی با آیات الهی قرآن دارد گفت: مهم ترین ویژگی شعر و کلام حافظ جنبه انسانی بودن اشعار او است و کلام حافظ انسان را به صرف انسان بودن آن موردتوجه قرار داده است.
علی اصغر باباصفری درگفت وگو با مخبران و با بیان اینکه تأثیری که حافظ از قرآن گرفته بسیار زیاد و گسترده و به گونه ای است که صراحتاً می گوید «هرچه کردم همه از دولت قرآن کردم» اظهار کرد: حافظ اشعار خود را مدیون قرآن می داند و اینکه او در اشعارش به حافظ تخلص می کند به این دلیل است که او حافظ کل قرآن بود و علاوه بر آن حافظِ اختلاف قرائت ها و گزارش های هفت گانه قرآن در لهجه های مختلف عربی نیز بوده است و در شعری به این موضوع اشاره کرده و اورده که «عشقت رسد به فریاد ار خود بسان حافظ/ قرآن ز بر بخوانی با چهارده روایت»؛ که منظور از ۱۴ روایت همان اختلاف قرائت ها و ۷ قاری قرآن است که هر قاری دو راوی دارد.
وی ادامه داد: «محمد گل اندام» از دوستان حافظ بود و بعد از مرگ حافظ دیوان او را جمع آوری کرده است. وی مقدمه ای بر دیوان حافظ نوشته و در آن مقدمه اشاره می کند که حافظ به دلیل استغراق در مباحث قرآنی و تفسیری فرصت جمع آوری غزلیات پراکنده خود را پیدا نکرد و این کار را من پس از مرگ او انجام دادم و از او به «قدوه العارفین» به معنای پیشوای عارفان تعبیر می کند. در شعر حافظ اشارات مکرری به قرآن شده است و حافظ به گونه ای قرآن را با کلام خود آمیخته کرده که همچون آمیختن شیر و شکر است؛ به این معنا که اگر قرآن از شعر حافظ گرفته شود چیز زیادی برای آن باقی نمی ماند و حافظ این را مدیون قرآن است. یکی از دلایل اینکه به دیوان حافظ تفأل زده می شود نیز پیوند ناگسستنی اشعار حافظ با آیات الهی قرآن است.
او با اشاره به اینکه حافظ یکی از پنج شاعر بین المللی ایرانی است افزود: مهم ترین ویژگی شعر و کلام حافظ جنبه انسانی بودن اشعار او است. شعر حافظ سخن و زبان حال «انسان بما هو انسان» است.
این مدرس دانشگاه گفت: حافظ هم به لحاظ زیبایی اشعار که شعر او به راستی زیباترین شعر جهان است و هم به لحاظ کیفیت و مضامین شعری در کلام یک چهره بین المللی است. کلام حافظ جنبه انسانی دارد؛ به این معنا که انسان را به صرف انسان بودن آن جدای از آن چیزهایی که انسان ها را از هم جدا می کند مورد توجه قرارداده است. یکی از رازهای ماندگاری و جاودانگی شعر حافظ نیز علاوه بر پیوند آن با قرآن همین جنبه انسانی داشتن کلام اوست؛ البته سخن حافظ جنبه های دیگری نیز همچون جنبه اجتماعی دارد.
باباصفری خاطرنشان کرد: حافظ یک شاعر مصلح اجتماعی است و به دلیل همین اصلاح طلبی به دنبال برطرف کردن ناهنجاری های اجتماعی است و در کلام خود آن ها را طرح می کند؛ ناهنجاری هایی همچون ریاکاری تظاهر و فریب مردم با دین که ما شاهد بسیاری از این مباحث در شعر حافظ هستیم. او به ریاکاران دروغین که شخصیت های منفی هستند حمله کرده و آن ها را موردانتقاد قرار می دهد و فرقی نمی کند که آن فرد ریاکار زاهد فقیه واعظ شیخ محتسب یا صوفی باشد و از شخصیت های مثبت و افرادی که اهل ریاکاری نیستند همچون پیر می فروش رند ساقی عارف و… نیز دفاع می کند.
این پژوهشگر ادبیات فارسی ادامه داد: با توجه به اینکه دوره ای که حافظ در آن می زیسته روزگار و عصر ویژه ای بوده مسائل اجتماعی در شعر حافظ بازتاب گسترده ای داشته و جلوه خاصی نیز پیدا کرده است.
انتهای پیام