توسعه اشتغالزایی در اقتصاد گیاهان زینتی با هدایت استارت‌آپ‌ها

در گفت‌وگوی تفصیلی با آنا عنوان شد؛

خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان و چهار مرکز آموزشی تابعه، گام‌های مؤثری را در عرصه علم و فناوری، فرهنگی و آموزش مجازی برداشته و در حوزه معاونت‌های آموزشی و مهارتی نیز اقدامات ارزشمندی مانند تولید دستگاه‌های ضدعفونی‌کننده، برگزاری کارگاه‌های آموزشی مهارتی، جذب رشته‌های کاربردی متناسب با نیاز بازار کار و برگزاری همایش‌هایی در راستای معرفی رشته‌های کاربردی در استان گلستان با حضور متخصصان این حوزه انجام شده و توانسته گام‌های بسیار مؤثر و خوبی برای کارآفرینی و جذب دانشجو بردارد.

در همین راستا و برای اطلاع از اقدامات صورت گرفته و برنامه‌های دانشگاه آزاد اسلامی گرگان در سال جاری در حوزه‌های مختلف به ویژه در حوزه علم و فناوری و دانش‌بنیان گفت‌وگویی داشتیم با سیدعلی طاهری رئیس این دانشگاه که در ادامه خواهیم خواند.

آنا:‌ سال گذشته در حوزه علم و فناوری و تولید دانش‌بنیان چه فعالیت‌هایی در دانشگاه متبوع شما انجام و چه دستاورد‌هایی حاصل شد. تشریح بفرمایید.

طاهری:‌ سال گذشته در مرکز رشد واحد‌های فناور دانشگاه آزاد اسلامی گرگان، تلاش‌های مستمر در راستای رسیدن به اهدافی شامل جذب ایده‌های خلاق، نوآورانه و فناورانه در مرکز رشد، کمک به ارتقای هسته‌های فناور و گذر از مرحله رشد مقدماتی به مرحله رشد، برگزاری رویداد‌هایی همانند ایده‌شو، استارت‌آپ ویکند، چالش فناوری و کارگاه‌های توانمندسازی برای واحد‌هایی که در حوزه کسب‌وکار فعالیت دارند، تجاری‌سازی محصولات واحد‌های فناور مستقر در مرکز و تولید و توسعه محصولات و فرآیند‌های فناوری دانش‌بنیان قابل عرضه به بازار صورت گرفت.

ایجاد بستر مناسب برای شکوفایی کارآفرینان و صاحبان ایده‌های نوآور در بخش گیاهان دارویی و فرآورده‌های طبیعی،‌ کمک به توانمندسازی نظام آموزش و پژوهش در بخش گیاهان دارویی و فناوری‌های نوین از طریق تسهیل تعاملات آن با بخش‌های صنعت، دولت و جامعه،‌ ایجاد ارزش‌افزوده برای تحقیقات انجام‌شده در دانشگاه و مرکز تحقیقات ترکیبات طبیعی و شیمیایی و مرکز تحقیقات گیاهان دارویی مستقر در دانشگاه و ایجاد زمینه‌های لازم برای حرکت صنایع تولیدی منطقه و استان در زمینه‌های شیمی، پتروشیمی، گیاهان دارویی و فناوری‌های نوین (نانوشیمی و بیوتکنولوژی و میکروبیولوژی و کشت بافت.) با توجه به وجود صنایع مرتبط مانند صنایع لبنی و داروسازی گیاهی گیاه اسانس، نیاک، به بان شیمی از دیگر اقدامات  و اهداف مرکز رشد واحد‌های فناور دانشگاه آزاد اسلامی گرگان در سال گذشته بود.

برنامه سال 1403 سرای نوآوری گیاهان زینتی، افزایش ظرفیت جذب طرح دانشجوی پویشی، توسعه صادرات محصولات گلخانه‌ای، افزایش استقرار واحد‌های تحقیق و توسعه شرکت‌های مرتبط با مأموریت سرا و هدایت استارت‌آپ‌ها به سمت توسعه اشتغالزایی در حوزه اقتصاد گیاهان زینتی را شامل می‌شود

به حداکثر رساندن بهره‌گیری از تجهیزات موجود در همه بخش‌های آموزشی و پژوهشی دانشگاه توسط صنایع منطقه، ایجاد بستر مناسب برای شکوفایی کارآفرینان و صاحبان ایده‌های نوآور در بخش گیاهان دارویی (تولید، فرآوری، و استفاده از فناوری‌های نوین در تولید بهینه ترکیبات دارویی از ترکیبات طبیعی)، بسترسازی برای تجاری کردن دستاورد‌های تحقیقاتی اعضای هیئت علمی و دانشجویان و کاهش ریسک مؤسسات نوپا و دانش‌بنیان از طریق توانمندسازی در حیطه محیط ریسک را می‌توان از دیگر اهداف مرکز رشد واحد‌های فناور دانشگاه آزاد اسلامی گرگان نام برد.

برگزاری چالش فناوری با شرکت مخابرات استان گلستان با مرکز رشد واحد گرگان، عقد تفاهم‌نامه با دانشگاه علوم پزشکی استان گلستان، اداره پست استان گلستان، اداره کل راه‌آهن (رجا) در راستای اجرای برنامه‌های مشترک و تشکیل هسته‌های فناور مشترک،‌ برگزاری رویداد ایده شو در حوزه اقتصاد دیجیتال، برگزاری کارگاه‌هایی درباره ارتقای دانش اعضای هیئت علمی و ارگان‌های استان در زمینه دانش‌بنیان (کارگاه چگونه دانش‌بنیان شویم، کارگاه آشنایی با استارت‌آپ‌ها و چگونگی راه‌اندازی آنها، کارگاه طراحی صفحات وب، کارگاه انیمیشن و نقشه راه کسب‌وکار خود را ترسیم کنیم ) و شرکت در نمایشگاه‌های تخصصی ازجمله مهم‌ترین اقدامات این واحد دانشگاهی در حوزه‌های مختلف در سال گذشته بوده است.

مرکز رشد دانشگاه آزد اسلامی واحد گرگان از سال ۹۵ در بدو تأسیس در سطح سه آغاز به فعالیت کرده و بعد گذشت حدود هشت سال و تلاش‌های صورت گرفته اکنون در سطح دو  قرار دارد، دارای فضای تقریبی ۹۰۰ متر مربع است و در مجموع از بدو تأسیس تاکنون ۵۵ واحد و هسته فناور در این مرکز فعالیت داشتند.

آنا: اکنون چه تعداد هسته، واحد فناور و شرکت دانش‌بنیان (با ذکر حوزه‌های فعالیت) در دانشگاه‌تان مستقر هستند؟

طاهری:‌ سال گذشته تعداد دو واحد فناور در این مجموعه مشغول به فعالیت بوده‌اند و تعداد سه شرکت آب، محیط توسعه، آمادپویش راه گلستان و نوآوران مهرگل دارای محصولات دانش‌بنیان هستند؛ البته برخی از واحد‌های فناور با توجه به گزارش‌های دوره‌ای و مقتضیات زیست‌بوم فناوری در انتهای قرارداد یا خروج موفق خواهند داشت و یا تمدید قرارداد صورت خواهد پذیرفت.

آنا:‌ برنامه‌های واحد دانشگاهی متبوعتان در سال جاری در حوزه‌های مختلف به‌ویژه در حوزه علم و فناوری و دانش‌بنیان و تقویت آن چیست؟

طاهری:‌ دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان با روش‌های مختلفی از قبیل برگزاری رویداد استار‌ت‌آپ ویکند، برگزاری جلسات رودررو با اعضای هیئت علمی دانشکده‌ها، گروه‌های آموزشی، دانشجویان علاقه‌مند به فناوری، برگزاری کارگاه‌های مختلف آشنایی با مزایای اعضای هیئت علمی فناور و دانشجویان فناور و تبلیغات و فراخوان در صفحات مجازی و کانال‌های دانشگاه به جذب و پذیرش واحد‌های فناور اقدام می‌کند.

یکی از اولویت‌های دانشگاه، ارتقای قابلیت حل مسئله مبتنی بر نیاز‌های آمایشی است،‌ برای نیل به این هدف اقداماتی مانند تعامل پیش‌دستانه با صنایع و سازمان‌های خدماتی ملی و محلی با تمرکز بر نیاز‌های آمایشی در راستای توسعه پژوهش‌های تقاضامحور همراه با جمع سپاری نوآوری، توسعه پژوهش‌های برنامه محور منطبق بر نظام پایش آزاد و نظام موضوعات راهبردی، توانمندسازی، شبکه‌سازی و تقویت هم‌افزایی پژوهشکده‌ها، مراکز تحقیقاتی و آزمایشگاه‌های دانشگاه، توانمندسازی و شبکه‌سازی اعضای هیئت علمی، نخبگان و پژوهشگران در پاسخگویی به نیاز‌های ملی و محلی، توسعه مدیریت دانش و تلاش برای کاربردپذیری دانش و ترویج، کیفیت‌بخشی و کاربردی کردن نتایج پژوهش‌ها، تقویت سازوکار‌های مالی حمایت از پژوهش و شرکت‌های پژوهشی، تقویت ارتباطات و همکاری با نهاد‌های پژوهشی داخلی، خارجی و بین‌المللی، و کیفیت‌بخشی و کارآمد سازی پژوهشی تحصیلات تکمیلی برای سال جاری مدنظر است.

اولویت‌های توسعه فناوری، نوآوری و کارآفرینی را ساماندهی زیست‌بوم نوآوری و ایجاد زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری توسعه فناوری و نوآوری، شبکه‌سازی و خوشه سازی کسب‌وکارهای دانش‌بنیان در انطباق با فرصت‌های محلی با محور سرا‌های نوآوری، نقش‌آفرینی و کمک مؤثر واحد‌های دانشگاهی به شکل‌گیری زیست‌بوم‌های محلی نوآوری، توانمندسازی پژوهشگران دانشگاه به همراه ترویج و فرهنگ‌سازی کسب‌وکار‌های مبتنی بر نوآوری در محیط دانشگاه، ترویج، بسترسازی و تسهیل تجاری‌سازی و بازاریابی فناوری‌ها و محصولات دانش‌بنیان، ذی‌نفع کردن مؤثر کنشگران نظام پژوهش دانشگاه به تناسب مشارکت آنها در فرایند تجاری‌سازی علم، هماهنگ‌سازی و تحقق زنجیره ارزش ایده تا محصول در نظام آموزش، تحقیقات و فناوری دانشگاه شامل می‌شود.

مهم‌ترین اهداف دانشگاه آزاد اسلامی گرگان در حوزه‌های فناوری و نوآوری در سال 1403 برگزاری دوره‌های توانمندسازی فناورانه متعدد برای دانشجویان و استادان، برگزاری رویداد‌های فناورانه از قبیل استارت‌آپ ویکند، بوت کمپ، ایده‌شو و … برای شناسایی افراد فناور و آموزش عملی آنها، منتورینگ هسته‌ها و واحد‌های فناور و کاهش ریسک حضور در بازار، توسعه ارتباطات بین واحد‌های دیگر دانشگاه آزاد اسلامی، گسترش روش‌های جذب و پذیرش واحد‌های فناور این دانشگاه، تخصیص حمایت‌های مالی مناسب به تیم‌های برتر رویداد‌ها و جذب آنها در مراکز رشد و سرمایه‌گذاری دانشگاه روی محصولات فناورانه مبتنی بر تصمیمات شورای اقتصاد دانش‌بنیان است.

آنا: چنانچه از سرای نوآوری بهره‌مند هستید، فعالیت‌های برجسته و تازه‌ترین فعالیت این سرا در سال گذشته چه بوده و چه برنامه‌ای برای سال جاری سرا متصور هستید؟

طاهری: برنامه سال 1403 سرای نوآوری گیاهان زینتی، افزایش ظرفیت جذب طرح دانشجوی پویشی، توسعه صادرات محصولات گلخانه‌ای، افزایش استقرار واحد‌های تحقیق و توسعه شرکت‌های مرتبط با مأموریت سرا و هدایت استارت‌آپ‌ها به سمت توسعه اشتغالزایی در حوزه اقتصاد گیاهان زینتی را شامل می‌شود.

مهم‌ترین اهداف دانشگاه آزاد اسلامی گرگان در حوزه‌های فناوری و نوآوری در سال 1403 برگزاری دوره‌های توانمندسازی فناورانه متعدد برای دانشجویان و استادان، برگزاری رویداد‌های فناورانه از قبیل استارت‌آپ ویکند، بوت کمپ، ایده‌شو و … است

صادرات محصولات گلخانه‌ای شامل گل و بذر‌های تولیدی در شهرک گلخانه فرهیختگان به کشور ترکیه و افزایش رشد در بخش تولیدات دانش‌بنیان به ترتیب ۱۲۰ و ۴۰۰ درصد در زمینه تولید دو نوع بذر و تدوین دستورالعمل مدیریت آفات و بیماری‌های محصولات شهرک گلخانه فرهیختگان سرای نوآوری و کسب رتبه نخست سرای نوآوری گیاهان زینتی واحد گرگان بین ۵۴ سرا در دهمین جشنواره فرهیختگان در کشور از فعالیت‌های برجسته این سرا در سال گذشته بوده است.

آنا:‌ در حوزه مهارت و کارآفرینی در دانشگاه آزاد اسلامی استان گلستان چه فعالیت‌هایی در سال گذشته صورت گرفته و چه برنامه‌ای برای سال جدید دارید؟

طاهری: این دانشگاه عملکرد بسیار قابل قبولی در حوزه‌های مهارت و کار آفرینی در سال گذشته داشته که می‌توان به برگزاری دوره‌های برون‌سپاری آموزش و پرورش در رشته‌های مهارتی اشاره کرد و بیش از ۴ هزار نفر از دانش‌آموزان در سراسر کشور در کارگاه‌های مجهز واحد‌های استان تحت آموزش مهارتی قرار گرفتند. ۲۷ نفر از این دانش‌آموزان هم اکنون مشغول به کار و کسب درآمد هستند که بسیاری از آنان از تحصیل خارج شده بودند.

سال گذشته دوره‌های ارتقای پایه نظام مهندسی ساختمان استان گلستان به منظور افزایش مهارت مهندسین سازمان نظام مهندسی استان در کارگاه‌های دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان، گنبد و علی‌آباد کتول برگزار و نخستین دوره مهارت آموزی علوم پزشکی در واحد‌های دانشگاه آزاد کشور با مجوز وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی به نام دوره طب سنتی در مداخلات دستی طب سنتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان اجرا شد.

برای سال جاری دانشگاه آزاد اسلامی استان گلستان علاوه بر تقویت این دوره‌ها در نخستین فعالیت به راه‌اندازی مراکز مشاوره کارآفرینی در واحد‌های استان اقدام خواهد کرد که وظایف خاصی را بر عهده خواهند داشت ازجمله می‌توان پیگیری عقد قرارداد با طرح اشتغال کمیته امداد و راه اندازی آموزش طرح اشتغال روستایی مشاغل خانگی را نام برد.

آنا:‌ برای توسعه زیست‌بوم فناوری در کشور چه پیشنهادی دارید؟ دانشگاه متبوع شما هم برنامه‌ای دارد؟

طاهری: دستیابی به اهداف تعیین‌شده که مهم‌ترین آن ملموس شدن سهم اقتصاد دانش‌بنیان در تولید ناخالص استان و تأثیر نتایج آن بر درآمد سرانه استان است، فقط با مأموریت‌پذیری همه بازیگران اعم از بخش‌های دولتی و خصوصی مؤثر امکان‌پذیر خواهد بود.

توسعه اقتصاد دانش‌بنیان فقط از مسیر نقش‌آفرینی فعال بخش خصوصی می‌گذرد. به عبارتی این بخش خصوصی است که کار می‌آفریند، تولید دانش‌بنیان را رقم می‌زند و درآمد سرانه را ارتقا می‌بخشد در واقع مأموریت بازیگران دولتی زیست‌بوم در این مسیر، فراهم‌سازی محیطی پذیرنده برای ارتقای مشارکت بخش خصوصی است؛ بنابراین دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان اصلی‌ترین راهبرد فناوری خود را حمایت از شکل‌گیری ساختار‌های فناورانه بخش خصوصی تعیین کرده و اقدامات لازم برای شناسایی حوزه‌های اولویت‌دار استان و در ادامه آن جذب و حمایت از شرکت‌های پیشرو برای توسعه فناوری مرتبط را در دستور کار خود قرار داده است.

جذب و پذیرش واحد‌ها و هسته‌های فناور جدید، ارتباطات گسترده و برگزاری رویداد‌های مشترک با پارک علم و فناوری استان گلستان، برگزاری دوره‌های توانمندسازی فناورانه متعدد برای دانشجویان و استادان، تخصیص حمایت‌های مالی مناسب به تیم‌های برتر رویداد‌ها و جذب آنها در مراکز رشد، تخصیص اعتبار پژوهشی برای حمایت و خرید کالا‌های فناورانه و سرمایه‌گذاری روی محصولات فناورانه مبتنی بر تصمیمات شورای اقتصاد دانش‌بنیان ازجمله برنامه‌های دانشگاه آزاد اسلامی گرگان برای توسعه زیست‌بوم فناوری است.