خزینه کاری چیست؟ انواع مته خزینه کدام است؟

با کمک دریل می‌توانید کارهای مختلفی با مواد فلزی و غیر فلزی مانند چوب و پلاستیک انجام دهید. سوراخ‌ها، حفاری یا بزرگترکردن قطر سوراخ و خزینه‌ کاری برای همسطح‌کردن پیچ‌ها و بست‌ها با قطعه کار، همگی مثال‌هایی از کاربرد خزینه کاری است.

خزینه‌ کاری چیست؟

معمولا برای ساخت قطعات مختلف باید بست‌های مورد استفاده در فرآیند اتصال پنهان شوند. خزینه‌ کاری یکی از روش‌های پنهان‌کردن بست‌ها است. برای ایجاد حفره از ابزار خاصی استفاده می‌شود که به آن خزینه زن می‌گویند. معمولا حفره به نحوی ایجاد می‌شود که کل شفت بست و سر آن را پنهان کند.

معمولا در فرآیند خزینه ‌کاری، حفره‌ای استوانه‌ای با قطری بزرگ در دهانه‌ی سوراخی از پیش حفر شده ایجاد می‌شود که این سوراخ برای تنظیم بست و جلوگیری از شکافتن قطعه کار در حین اتصال دو صفحه صاف است.

ابزار خزینه ‌کاری یک مته تخصصی است که همزمان حفره‌ای را برای بدنه بست و حفره بزرگتری را برای سر آن حفر می‌کند. معمولا این ابزار دو شعاع برش دارد که یکی از آنها برای حفر سوراخ از پیش ایجاد شده و دیگری برای حفر سوراخی که در قطعه کار فرو می‌رود، است.

آموزش خزینه ‌کاری

درصورتی‌ که از ابزار باما مناسب استفاده کنید خزینه کاری آسان است. می‌توانید تمام بست را در طول فرآیند اتصال با فرآیند خزینه‌کاری مخفی کنید. بست را طوری بسازید تا همسطح یا زیر سطح قطعه کار قرار بگیرد و سر آن هم مشخص نباشد. در طول کار با چوب با افزایش عمق سوراخ نسبت به ضخامت سر بست، جایی را برای نصب یک توپی چوبی در فضای اضافی ایجاد کنید؛ به‌این‌ترتیب بست کاملا پنهان شده و سطح چوبی پیوسته‌ای ایجاد می‌شود.

گاهی برای اینکه مونتاژ راحت‌تر شود باید بست را شل یا سفت کنید. از آچار سوکتی استفاده کنید چون باید فضای کافی در اطراف سر پیچ باشد تا آچار سوکتی را در جای خود قرار دهد و سر بست را بگیرد. برای این کار سوراخی با قطر بزرگتر از قطر لازم برای جاسازی آچار سوکت ایجاد می‌شود.

درواقع ساده‌ترین کار این است که ابتدا سوراخ با قطر بزرگ‌تر را کرده سپس سوراخ عمیق‌تر را برای شفت بست حفر کنید. بهتر است از یک یا مته مخصوص بست استفاده کنید که سوراخی با کف صاف حفر می‌کند.

نحوه تعویض مته خزینه

به‌جای استفاده از مته‌ای که هم سوراخ راهنما و هم سوراخ خزینه را حفر می‌کند می‌توانید سوراخ راهنما را با مته معمولی حفر کنید و سپس آن را با مته خزینه ولف تعویض کنید. پس از انجام این کار باید مته را به مته پیچ تغییر دهید و پیچ را بپیچانید.

با استفاده از مته دریل، سوراخ راهنما را با اندازه مناسب حفر کنید سپس مته دریل را با مته‌ای که کمی از سر پیچ بزرگتر است عوض کنید. شکاف کم عمقی را در سوراخ راهنما حفر کنید تا سر پیچ درست زیر سطح قرار بگیرد پس از آن از مته پیچ استفاده کنید و پیچ را سفت کنید.

ویژگی‌های خزینه ‌کاری

برای اینکه بتوانید تشخیص دهید کدام سبک‌ از خزینه کاری برای هر کاربرد مناسب‌تر است، باید به چند ویژگی مهم توجه کنید:

برای ساخت مته خزینه از مواد مختلفی استفاده می‌شود. این مته‌ها در انواع و اقسام اشکل و مواد مختلف موجود هستند و هرکدام برای برش‌های خاصی استفاده می‌شوند. از فولاد تندبر بیشتر برای ساخت این مته‌ها استفاده می‌شود، چون ماده برنده مناسب و مقرون‌به‌صرفه‌ای برای کاربردهای عمومی است. مته‌های خزینه از جنس فولاد کبالت تا حدی سخت‌تر از فولادهای تندبر هستند و اغلب برای خزینه‌کاری فولاد ضد زنگ و سایر آلیاژها استفاده می‌شوند. مته‌های کاربیدی یا با نوک کاربید بسیار سخت‌تر از فولاد تندبر هستند و طول عمر بیشتری دارند و کمتر ساییده می‌شوند. گریدهای الماس صنعتی مانند الماس پلی‌کریستالی (PCD) نیز دوام بالایی دارند و در کاربردهای خاص مانند برش مواد سخت با سرعت بسیار بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند.

امیدواریم با خواندن این مقاله اطلاعات کلی درباره خزینه کاری و نحوه ایجاد آن به دست آورده باشید. برای اطلاعات بیشتر و خرید آنلاین می‌توانید به مراجعه کنید.

سوالات متداول

خزینه‌ کاری یکی از روش‌های پنهان‌کردن بست‌ها است. برای ایجاد حفره از ابزار خاصی استفاده می‌شود که به آن خزینه زن می‌گویند. معمولا حفره به نحوی ایجاد می‌شود که کل شفت بست و سر آن را پنهان کند.

مته‌‌ی خزینه انواع مختلفی دارند از این مته‌ بیشتر برای چوب و فلز استفاده می‌شود.

دریل‌ برقی یکی از اولین ابزارهای فنی است که برای انجام پروژه‌های خانگی و DIY، مهندسی، صنایع چوب و مشاغل مختلف اهمیت زیادی دارد و برای حفاری سوراخ‌های مناسب برای درج پیچ ضروری است. ابزارهای برش قابل جداشدن و اتصال هستند و برای سوراخ‌کاری حفره‌ها در اشکال و ابعاد مختلف استفاده می‌شوند. یکی از انواع پرکاربرد مته دریل، است.

اما بیشتر اوقات اگر پیچ‌ها قابل مشاهده هستند، باید ظاهر خوبی داشته باشند و صاف و همسطح با اطرافشان قرار بگیرند. البته می‌توانید سرِ پیچ‌‌ها را به زور کنید، اما احتمالا الیاف سطح چوب کنده می‌شود و پروژه‌تان ظاهر بدی پیدا می‌کند. احتمالا در چوب‌های سخت اصلا نمی‌توانید پیچ‌ها را تراز کنید. این همان نقطه‌ای است که اهمیت خزینه کاری مشخص می‌شود. وقتی یک سوراخ راهنما را خزینه می‌کنید، سر پیچ کاملا روی کار می‌نشیند و تمام سطوح آن با مقدار نیروی یکسانی به چوب می‌چسبند و اتصالی قدرتمند و ظاهری تمیز ایجاد می‌شود.

خزینه نوعی مته است که برای سوراخ‌کاری جای پیچ‌ها و پنهان‌کردن جای گل پیچ از آن استفاده می‌شود. این مته‌ها با توجه به نوع پروژه، پیچ‌های مورد استفاده، جنس سطوح و سلیقه شخصی در سبک‌ها و اندازه‌های مختلفی در بازار عرضه می‌شوند. مته‌های خزینه انواع مختلفی دارند. این مته‌ها بیشتر برای چوب و فلز استفاده می‌شوند. با ما همراه باشید تا بتوانید بهترین را با توجه به نیازتان و سطح مورد استفاده انتخاب کنید.

کاربرد مته خزینه

انواع مته‌ی خزینه با اشکال و ابعاد مختلف برای سوراخ‌کاری جای پیچ و خزینه کاری در سطوح چوبی و فلزی و بتنی کاربرد دارند. با استفاده از مته‌‌ی خزینه مناسب می‌توانید عمق حفره را نیز در سطوح مختلف تنظیم کنید.

برای چوب‌های سوزنی‌برگ و نرم مانند نیازی به مته‌ی خزینه نیست. زمان بیشتری آن را دریل کنید تا سر پیچ تراز شود؛ اما برای چوب‌های پهن‌برگ و سخت باید از مته‌ی خزینه چوب و با سر تیز استفاده کنید. مته‌ی خزینه متغیر نیز برای کار با انواع دریل‌های دستی و برقی مناسب بوده و یکی از دقیق‌ترین مته‌ها است.

انواع مته خزینه

مته خزینه از جنس فولاد کربنی برای چوب مناسب است ولی در مورد فلزات این طور نیست. مته‌های با جنس فولاد تندبر یا HSS برای چوب و انواع فلزات نرم مناسب هستند. HSS با اکسید سیاه برای فلزات و چوب‌های نرم و سخت انتخاب خوبی است و تیتانیوم HSS مدت‌زمان بیشتری نسبت به انواع دیگر مته تیز می‌ماند. مته‌های با کیفیت از جنس فولاد M2 HSS برای کار با چوب، آهن، PVC و حتی فلزات نرم‌تر مناسب هستند. سرِ مته‌ی خزینه آهن برخلاف چوب تیز نیست.

چند نوع متداول مته‌‌ی خزینه به شرح زیر هستند:

مته خزینه MDF و چوب

برای MDF می‌توان از مته‌های HSS استفاده کرد. سر مته‌ی خزینه MDF تیز است و همین ساختار موجب کنترل بیشتر مته و افزایش دقت سوراخکاری می‌شود. تیغه الماسه آن محکم و مقاوم بوده و جنس تیغه‌ها هم از تنگستن کارباید است.

مته خزینه فلز

از مته‌های مختلفی برای فلزات استفاده می‌شود. مته‌های HSS برای انواع فلزات توصیه می‌شوند. مناسب‌ترین زاویه هم برای خزینه کاری 60 و 90 درجه است.

مته خزینه شیاردار

این مته‌ها یک یا چند شیار دارند. هرچه تعداد شیارها بیشتر باشد، مته‌ها قطعات چوبی یا فلزی را بهتر برش ‌می‌زنند. برای حذف مناسب قطعات یا براده‌های اضافی لازم است لبه‌های شیار شیب‌دار یا زاویه‌دار باشند تا مواد اضافی را به‌صورت یکپارچه از سطح کار خارج کنند.

مته خزینه مخروطی

سر این مته مخروطی‌شکل است و به برش یا فرورفتن مته در سوراخِ حفرشده کمک می‌کند. این مته‌ها در دو نوع دستی و ماشینی و در انواع زوایا موجود هستند. تعداد لبه‌های برش روی مته‌ها هم معمولا مضربی از اعداد فرد است.

شنک یا دنباله‌ی مته‌هایی که سر مخروطی یا تیز دارند نسبتا کوتاه بوده و پخ‌زن آنها پهن‌تر است.

مته خزینه مرغک دار

هر دو انتهای مته‌های مرغک‌دار تیز است و به همین خاطر به آنها مته‌های دوبل هم می‌گویند. ابتدا بخش نیش وارد قطعه شده و سپس عملیات سوراخ‌کاری انجام می‌شود.

مته خزینه سرتخت

مته‌های سر تخت برای ایجاد سوراخ‌های کامل یا شیاردار استفاده می‌شوند. تفاوت در دو قطعه کار ایجاد می‌شود که باید با پیچ به هم پرچ شوند. مته خزینه سر تخت در مدل‌های سر تخت دنباله‌دار و سر تخت استوانه‌ای موجود هستند.

مته خزینه استوانه‌ای

این مته‌ها استوانه‌ای شکل هستند و برای خزینه کاری پیچ‌های با سر سیلندری، پیچ های با سر شش‌گوشه و مهره‌ها استفاده می‌شوند. در نوک این مته راهنمای ثابتی قرار دارد که وارد سوراخی ازپیش‌حفرشده می‌شود. بنابراین دریل راحت‌تر به سوراخ هدایت شده و کار دقیق‌تر انجام می‌شود.

لبه‌های برش با جداسازی و بریدن مواد فضایی را برای سر پیچ باز می‌کنند. پیچ‌های با سر سیلندری و پیچ‌های با سر شش‌گوش با سطح قطعه کار همسطح می‌شوند.

امیدواریم با خواندن این مقاله اطلاعات کلی درباره انواع مته‌ی خزینه و کاربردهای آن به دست آورده باشید. برای اطلاعات بیشتر و خرید آنلاین می‌توانید به مراجعه کنید.