یکی از ناراحتی های دندان که زیاد در بین افراد دیده می شود عفونت دندان است. اگر شما هم دچار عفونت دندان شده اید اصلا نگران نباشید زیرا امروزه راهکار های بی شماری برای درمان آن وجود دارد. یکی از پر کاربرد ترین راهکار های درمان عفونت استفاده از آنتی بیوتیک است. برای آشنایی بیشتر با قرص چرک خشک کن قوی برای عفونت دندان، نحوه مصرف آموکسی سیلین و مترونیدازول و بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت دندان با دکتر محمد عاطفت همراه باشید.
علت عفونت دندان چیست؟
عفونت دندان می تواند دلایل مختلفی از جمله موارد زیر داشته باشد:
- رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان
- تغذیه نامناسب
قبل از تجویز دارو باید حتما دلیل اصلی عفونت دندان مشخص شود. اگر از دندان های خود به خوبی مراقبت کنید از عفونت دندان در امان هستید و در هزینه های رسیدگی به بهداشت دهان و دندان خود صرفه جویی خواهید کرد.
عدم درمان عفونت دندان چه عوارضی دارد؟
درصورت عدم درمان به موقع بیماری پریودنتال (عفونت دندان) ممکن است بخشی از لثه و استخوان خود را از دست بدهید. برای جلوگیری از ایجاد عفونت بعد از عمل جراحی دندان یا پس از کشیدن دندان ممکن است پزشک آنتی بیوتیک تجویز کند. با این وجود پس از مصرف آنتی بیوتیک چون باکتری از بین می‌رود و علائمی مثل تورم کاهش پیدا می‌کند؛ درد آبسه دندان نیز به تدریج از بین خواهد رفت.
آنتی بیوتیک های مؤثر برای درمان عفونت دندان
قبل از هرچیز باید بدانید مصرف هرگونه آنتی بیوتیک بدون تجویز پزشک ممنوع است و می تواند اثرات بدی داشته باشد. آنتی بیوتیک هایی که در این مقاله معرفی می شوند صرفا به معنای تجویز آن ها نیست و قبل از مصرف باید حتما با پزشک خود مشورت کنید. در ادامه چند تا از آنتی بیوتیک های مؤثر برای درمان عفونت دندان را نام خواهیم برد:
آموکسی کلاو
یکی از بهترین آنتی بیوتیک های مؤثر برای درمان عفونت دندان آموکسی کلاو است. اکثر دندانپزشکان برای درمان عفونت دندانی این آنتی بیوتیک را تجویز می کنند. آموکسی کلاو انواع مختلفی دارد که یکی از مهم ترین آن ها کپسول آموکسی سیلین است. با وجود این که کپسول آموکسی سیلین برای درمان بسیاری از عفونت های دندان مفید است ولی در استفاده از آن باید حد اعتدال را رعایت کرد و با تجویز پزشک مصرف کرد.
بهتر است برای درمان عفونت دندان این دارو را هر ۸ ساعت یکبار مصرف کنید. مصرف این کپسول می تواند عوارضی مانند زیر داشته باشد:
- تهوع
- استفراغ
- اسهال
- زردی پوست
- خشکی دهان
اگر بعد از مصرف دارو حساسیت ویژه ای داشتید حتما آن را با دکتر خود در میان بگذارید و مصرف آن را قطع کنید.
اریترومایسین
این قرص یک آنتی بیوتیک (قرص چرک خشک کن قوی برای عفونت دندان) برای درمان انوع مختلف عفونت از جمله موارد نام برده در زیر است:
اگر به پنسلین حساسیت دارید می توانید از این قرص استفاده کنید. دوز مصرف این دارو ۱ تا ۴ گرم در روز است و می توان آن را به صورت قرص، کپسول، محلول و آمپول استفاده کرد. اریترومایسین می تواند عوارضی مانند تب، اسهال ،استفراغ ،تهوع و یرقان داشته باشد.
پنی سیلین
از دیگر آنتی بیوتیک های مؤثر برای درمان عفونت دندان می توان به پنی سیلین اشاره کرد . این دارو هم به صورت قرص و هم به صورت تزریقی موجود است. پزشکان معمولا پنی سیلین را برای درمان موارد زیر تجویز می کنند:
این دارو ممکن است عوارضی مانند موارد زیر داشته باشد:
- سرگیجه
- درد
- تنفس سریع
- تب
- کهیر
- ورم
آمپی سیلین
خواص این دارو شبیه پنی سیلین است و برای درمان باکتری ها نیز مفید است. این دارو علاوه بر قرص به صورت شربت، کپسول و آمپول نیز موجود است. از عوارض آمپی سیلین می توان به موارد زیر اشاره کرد:
اگر به پنی سیلین حسایت دارید از این دارو استفاده نکنید. آمپی سیلین را می توانید یک ساعت قبل از غذا یا دو ساعت قبل از غذا با یک لیوان پر آب مصرف کنید.
کلیندامایسین
اگر عفونت به قدری شدید باشد که با سایر آنتی بیوتیک ها نتوان آن را درمان کرد پزشک ممکن است کلیندامایسین تجویز کند. کلیندامایسین علاوه بر قرص به صورت کپسول و آمپول نیز موجود است. اشخاصی که به پنی سلین حساسیت دارند می توانند از کلیندامایسین استفاده کنند. هنگام مصرف این آنتی بیوتیک در صورت مشاهده عوارض جانبی مانند زیر مصرف را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید:
- کهیر
- مشکل تنفسی
- ورم صورت یا گلو
- تب
- تورم غدد
- واکنش های شدید پوستی
- اسهال آبکی یا خونی
آموکسی سیلین
یکی از آنتی بیوتیک های پر مصرف که معمولا دکتر ها تجویز می کنند آموکسی سیلین است. برای درمان های زیر این دارو کاربرد زیادی دارد:
- عفونت گوش
- مجاری ادرای
- دندان
- لثه
از عوارض آموکسی سیلین می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کم خونی
- تهوع
- اسهال
- کم ادراری
لذا اگر به پنی سلین حساسیت دارید از این دارو استفاده نکنید.
تیکارسیلین
آنتی بیوتیک تیکارسیلین برای درمان عفونت های زیر توسط پزشک تجویز می شود:
- پوستی
- ادراری
- استخوان
- لثه
- دندان
و از عوارض آن می توان به اسهال، تهوع، تورم درمحل تزریق اشاره کرد.
بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت لثه و دندان کدام است؟
بهترین آنتی بیوتیک برای درمان عفونت لثه و دندان بستگی به نوع باکتری که آبسه دندان را به وجود آورده است دارد. متداول ترین آنتی بیوتیک هایی که برای درمان عفونت دندان تجویز می شود؛ آنتی بیوتیک های دسته پنی سیلین مانند آموکسی سیلین است. از دیگر قرص های رایج در دندانپزشکی می توان موارد زیر را نام برد:
- قرص مترونیدازول
- کپسول های آزیترومایسین
- کپسول های کلیندامایسین
علاوه بر آنتی بیوتیک برای درمان عفونت دندان می توان از درمان های گیاهی نیز استفاده کرد. در ادامه چند مورد از درمان های گیاهی مؤثر برای عفونت دندان را نام خواهیم برد:
سیر
سیر مزایای بهداشتی شگفت آوری دارد و به هر صورتی از جمله آرد شده، سیر خام، پخته شده، روغن سیر و غیره می تواند بسیار مفید باشد. روش استفاده از سیر به این صورت است که باید پوست سیر را بکنید و ساقه آن را بشویید. یک تا دو حبه سیر تازه را به مدت ۳۰ ثانیه در دندان آلوده قرار دهید سپس دهان را بشویید و برای از بین رفتن بوی بد آن از روغن گل میخک استفاده کنید.
زنجبیل
زنجبیل نیز در درمان عفونت دندان مؤثر است. عفونت دندان را به سادگی می توان با زنجبیل درمان کرد. ابتدا یک زنجبیل تازه بگیرید فقط با آب آن را بشویید و پوست آن را نکنید. سپس زنجبیل را به تکه های کوچک تقسیم کنید و بر روی دندانی که عفونت کرده بریزید یا این که با آب زنجبیل دهان خود را بشویید. هم چنین می توانید قبل از خوابیدن به مدت ۵ دقیقه زنجبیل را بجوید. این کار را ۷تا ۱۰ روز ادامه دهید. اگر نمی توانید جویدن قطعات تازه زنجبیل را تحمل کنید می توانید چای زنجبیلی تهیه کرده و بنوشید.
کلام آخر
در این مطلب با انواع و همچنین بهترین نوع آنتی بیوتیک برای درمان عفونت دندان توسط دکتر محمد عاطفت اشنا شدیم. بازهم لازم به ذکر است که قبل از هرچیز باید بدانید مصرف هرگونه آنتی بیوتیک بدون تجویز پزشک ممنوع است و می تواند اثرات بدی داشته باشد. آنتی بیوتیک هایی که در این مقاله معرفی شدند صرفا به معنای تجویز آن ها نیست و قبل از م، برای بسیاری از نوجوانان و جوانان همچون یک حکم عبور یا مناسکی در زندگی‌شان محسوب میشود. با وجودی که نژادهای انسان‌ها از لحاظ فیزیکی با هم تفاوت دارند، اما در اکثر افراد، فضای کافی برای رشد دندان‌های عقل در استخوان فک وجود ندارد. البته همه‌ی این افراد درباره‌ی مشکلاتی که می‌توانند در صورت تأخیر در درمان این دندان‌های دردسر ساز به وجود بیایند، اطلاع چندانی ندارند. برخی افراد ممکن است از توصیه‌ای که برای کشیدن دندان عقلشان به آنها شده است سر باز زنند، شاید به این خاطر که در آن لحظه مشکلی با آن نداشته‌اند. اگر به شما گفته شده است که دندان عقلتان به خوبی و به در جای مناسبی روییده نشده است، باید بدانید که در صورت تأخیر در درمان مناسبی برای آن، چه اتفاقی خواهد افتاد.
دندان عقل نهفته چیست؟
، دندانی است که به شکل نادرستی در لثه قرار گرفته است، به طوری که نمی‌تواند در موقعیت و نیز در زاویه‌ای درست حرکت کند. این دندان ممکن است به سمت دندان مجاور یا به سمت عقب دهان زاویه بگیرد. ممکن است زاویه‌ی آن مناسب باشد اما به طور عمودی در لثه گیر کند و کاملاً از آن بیرون نیاید. حتی ممکن است به صورت افقی قرار بگیرد، یعنی هرگز نمی‌تواند حتی تا حدودی به حالت راست و قائم در جای خود قرار بگیرد. در هر یک از این موارد، دندان عقلی که در جای نادرستی قرار گرفته است، میتواند به دندان کناری خود فشار و تغییراتی را وارد کند. از آنجاییکه به طور تخمینی حدوداً 75 درصد از افراد دچار مشکلی نهفتگی در حداقل یکی از دندان‌های عقلشان می‌شوند، اکثر پزشکان برای جلوگیری از آسیب به دندان‌های مجاور دندان‌های عقل، آزمایش‌ها و معایناتی را بر روی افرادی که به اواخر دوره‌ی نوجوانی‌شان رسیده‌اند انجام می‌دهند
علت بروز عفونت‌های دندان عقل
مشکل دندان‌های عقل نهفته هنگامی رخ می‌دهد که سومین دسته‌ی دندان‌های آسیاب که به عنوان دندان عقل شناخته می‌شوند، به خوبی یا کلاً رشد نکرده باشند. وقتی یک دندان عقل به صورت نسبی روییده شود، محل باز شده برای رویش دندان میتواند به عنوان زمینه‌ای برای رشد باکتری‌ها عمل کند و این امر منجر به عفونت دندان عقل میشود. عفونت دندان عقل (با نام علمی پری کورونیت)، بسیار جدی است و درمان آن ممکن است کمی دشوارتر باشد؛ زیرا وقتی که به هر صورتی دندان عقل کاملاً روییده نشده باشد، لایه‌ای از لثه محلی را که رویش نسبی آغاز شده است را می‌پوشاند. تا وقتی که این لایه از لثه برداشته نشود، دندان عقل به طور کامل از زیر لثه بیرون نیاید یا امکان درمان و رفع عفونت دندان عقل وجود ندارد.
مشکلاتی که ممکن است دندان عقل نهفته به وجود آورد
شایع‌ترین مشکل دندان عقل، عفونت خفیف در اطراف دندان است که از عدم رویش کامل دندان به وجود می‌آید. در این موارد، لایه‌ای از لثه هنوز روی دندان را پوشانده است. ذرات غذا در زیر این لایه گیر می‌کنند، باکتری‌ها رشد کرده و عفونت به وجود می‌آید. این عفونت پری کورونیت نام دارد. این عفونت میتواند بدتر و به جاهای بیشتری پخش شود تا جایی که علائم خیلی جدی‌تر و شدیدتر خواهد شد. این علائم شامل موارد زیر می‌باشند:
- درد
- تب
- بی‌اشتهایی
- احساس ناراحتی و ناخوشی در همه حال
- ورم غدد واقع در گلو
- بوی بد دهان
- مزه‌ی بد در دهان به خاطر ترشح چرک از محل عفونت
- مشکل در باز کردن فک‌ها یا بلعیدن غذا
- درد در هنگام گاز زدن
اگرچه این مورد شایع نیست اما ممکن است این عفونت آنقدر شدید شود که به درمان اورژانسی نیاز باشد. بهترین راه‌حل این است که به محض مشاهده‌ی هر گونه عفونت در این ناحیه، برای برطرف کردن آن اقدام کرده یا با کشیدن دندان عقل، از بروز این عفونتها جلوگیری کنید.
درمان عفونت دندان عقل
روش‌های متعددی برای درمان عفونت دنان عقل وجود دارد، از جمله شیوه‌های درمانی احتیاط کارانه یا جراحی جهت کشیدن دندان عقل. اگر دندان‌های عقل شما بدون مشکلی روییده شده‌اند، ممکن است دندانپزشک تصمیم بگیرد که آنها را نگه دارد و مراقبت‌هایی را برای آنها در نظر بگیرد.
شیوه‌ی احتیاط کارانه
در صورتی که به‌به خاطر عفونت دندان عقل، دچار درد شده‌اید، متخصص یا جراح دندانپزشک شما ممکن است شیوه‌ی محتاطانه‌ای را برای درمان این مشکل شما به کار بگیرد، درمان‌هایی همچون مصرف داروهای مسکن، آنتی‌بیوتیک‌ها برای خشک کردن عفونت، دهانشویه یا استفاده از آب نمک برای شستشوی محل عفونت. بدون توجه به اینکه قصد انجام جراحی دارید یا خیر، در صورتی که فکر می‌کنید که دندان عقلتان عفونت کرده است باید به یک دندانپزشک مراجعه کنید. در این حین می‌توانید از یک کیسه یخ برای کاهش ورم استفاده کنید، با آب نمک دهانتان را بشویید و یا داروهای مسکنی مانند ایبوپروفن یا آسپرین مصرف کنید. این روش‌ها می‌توانند برای افرادی مؤثر و مفید باشند که دچار بیماریهای خاصی مانند مشکلات خونی هستند و ترجیح می‌دهند که تحت عمل جراحی قرار نگیرند. اگرچه در صورتی که عفونت دندان عقلتان بیشتر و شدیدتر شود، در این شرایط عمل جراحی میتواند بهترین راه برای رهایی شما از این مشکل باشد.
بهترین متخصص ایمپلنت در رشت با بیش از ۱۰ سال سابقه در زمینه ایمپلنت دندان، آماده ارائه خدمات با کیفیت و به روز در این حوزه به مراجعین محترم می‌باشد.
شیوه‌ی جراحی
جراحی جهت کشیدن دندان عقل، روشی متداول برای اجتناب از مشکلاتی همچون عفونت‌های دندان عقل می‌باشد. متخصصان اعتقاد دارند که این جراحی هنگامی لازم میشود که عفونت دندان عقل سبب بروز مشکلاتی شده است. از آنجایی که تقریباً 85 درصد از همه‌ی دندان‌های عقل باید کشیده شوند، بسیاری از دندانپزشکان برای پیشگیری از عفونت این دندان‌ها، کشیدن آنها را توصیه خواهند کرد. اگر شرایط شما برای انجام جراحی کشیدن دندان عقل مناسب نباشد یا اگر تمایلی به انجام این عمل ندارید، گزینههای درمانی دیگری ممکن است وجود داشته باشد.
اگر متخصص دندانپزشک تشخیص دهد که لازم است دندان عقلتان کشیده شود، کار دیگری نیست که بتوانید انجام دهید. اگر دندان عقل نهفته دارید و یا اگر عفونت کره باشد، تنها کاری که شما می‌توانید انجام دهید، حفظ سلامت دهان و دندانتان است. مراقبت و بهداشت صحیحی دندان‌ها، یکی از جنبه‌های اساسی در سلامت عمومی فرد است و اولین کار برای این منظور، مسواک زدن دندان‌ها حداقل دو بار در روز و استفاده‌ی روزانه از نخ دندان است.
درمان‌های خانگی برای کاهش درد دندان عقل
هر کسی که تا کنون مشکلی در دندان عقل داشته است، می‌داند که این مشکل چقدر میتواند دردآور باشد. اکثر افراد اطراف شما به شما خواهند گفت که فورا نزد دندانپزشک بروید و آن را بکشید. اگرچه این بهترین نظر برای حل این مشکل است، اما همیشه امکان پذیر نیست. برخی افراد به خاطر کارهای خانه و مشغله‌های کاریشان مجبور میشود که کارهای دندانپزشکی‌شان به تعویق بی اندازند و همچنین اینکه مشغله دندانپزشکان زیاد است و گاهی اوقات در همان وقت نمی‌توانند فوراً به شما رسیدگی کنند. اگر درد دندان شما را بسیار آزار می‌دهد و باید برای کشیدن دندان عقلتان چند ساعت یا چند روز منتظر بمانید، در اینجا به درمان خانگی اشاره خواهیم کرد که می‌توانند موقتاً دردتان را تسکین دهند.
این روش را اغلب خود متخصصین دندانپزشکی نیز در زمان‌هایی که بین جلسات درمانی دندانپزشکی وقفه میافتد توصیه می‌کنند. این روش نه تنها یکی از مؤثرترین روش‌ها بلکه راحت‌ترین روش برای تسکین درد دندان عقل است. تنها کاری مه باید انجام دهید این است که حدود هشت اونس (250 گرم) آب را در یک لیوان بریزید و با دو قاشق غذاخوری نمک هم بزنید تا نمک کاملاً در آب حل شود. محلول را در دهانتان بریزید و به مدت چند دقیقه (یا تا وقتی که بتوانید مزه‌ی شوری را تحمل کنید) دهانتان را با این محلول آب نمک شستشو دهید و سپس آن را بیرون بریزید. این کار را هر چند ساعت یکبار تکرار کنید و به این صورت درد دندانتان کمتر خواهد شد.
اگر درد دندان عقل شما به خاطر ورم ایجاد شده در دندان باشد، قرار دادن یخ یا کیسه‌ی یخ روی آن میتواند کمک کننده و مؤثر باشد. برای این کار می‌توانید از یک بسته‌ی یخی آماده در بازار استفاده کنید و یا می‌توانید چند تکه یخ را در یک کیسه‌ی پلاستیکی قرار دهید، آن را در یک حوله بپیچید و آن را روی ناحیه‌ی متورم قرار دهید. این کار نه تنها درد را تا حدی کاهش داده بلکه به رفع التهاب نیز کمک خواهد کرد.
میخک میتواند تأثیر بسزایی در کاهش درد دندان داشته باشد. این گیاه یکی از درمان‌های کاملاً خانگی است که تأثیری دوگانه در درمان این مشکل دارد. اولاً، به خاطر خواص بی‌حسی خود، به کاهش درد و سر کردن محل کمک کرده، ضمن اینکه به خاطر خواص آنتی باکتریال و ضدعفونی کننده‌ی خود، از عفونت جلوگیری می‌کند. مقدار روغن میخک تهیه کنید و یک گلوله‌ی پنبه را به آن آغشته کنید. گلوله پنبه‌ی آغشته به روغن میخک را مستقیماً روی دندان و لثه‌های اطراف دندان قرار دهید. گلوله‌ی پنبه را تا هنگام کاسته شدن درد روی محل نگه دارید. برای برخی افراد، طعم و بوی میخک بسیار قوی و نافذ است. در صورت داشتن این مشکل، می‌توانید آن را با کمی روغن زیتون مخلوط کنید. این کار باعث رقیق‌تر شدن روغن میخک شده و طعم و بوی آن را خفیف‌تر خواهد کرد. این درمان را چند بار در روز و به اندازه‌ی نیاز خود انجام دهید.
این درمانی است که شاید کمی عجیب به نظر بیاید، اما میتواند یکی از مطمئن‌ترین راه‌ها برای رفع این مشکل نیز باشد. از گذشته تا کنون از پیاز (انواع پیازها) به عنوان درمانی برای تسکین درد و التهاب ناشی از مشکلات آرتروز استفاده شده است. این امر میتواند به این معنا باشد که می‌توانید از این روش برای تسکین درد دندان عقل نیز استفاده کنید. پیاز درمانی مؤثر است زیرا این گیاه حاوی مواد شیمیایی گیاهی (فیتوکمیکال) است که آلودگی‌ها و میکروب‌های به وجود آورنده‌ی عفونت را مورد هدف قرار می‌دهند و دردتان را برای مدتی قطع می‌کند. چیزی که باعث می‌شد برخی افراد درباره‌ی استفاده از پیاز برای تسکین درد کمی رنگ کنند این است که برای این منظور باید پیاز خام را بجوند. برای بسیاری از افراد، بدتر از همه این است که هر چه طعم و بوی پیاز تندتر باشد، خاصیت تسکین دهندگی آن بیشتر خواهد بود. پیازهای ملایمی همچون پیاز شیرین، به تسکین درد کمک می‌کند اما تاثیر پیازهای قرمز یا زرد خیلی بیشتر از این پیازها می‌باشد. وقتی متوجه ی درد در دندان خود شدید، یک پیاز را برش دهید و با سمتی از دهانتان که درد دارد، آن را بجوید. این کار کمک می‌کند تا آب پیاز به داخل دندانتان نفوذ کند. اگر بیا جویدن، درد دندانتان خیلی شدیدتر میشود، می‌توانید با انگشتتان یک تکه پیاز را مستقیماً روی دندان و لثه‌ی دردناک خود نگه دارید.
اگر به دنبال چیزی هستید که مزه‌ای بهتر از پیاز داشته باشد، برش‌های خیار میتواند به تسکین درد دندان عقلتان کمک کند. البته خیار همانند پیاز، خواص ضد عفونی کننده را ندارد اما وقتی دندان درد دارید، میتواند در این موقعیت تنگنا به داد شما برسد. یک خیار بردارید و آن را به تکه‌های کوچک برش دهید. خیار را خوب بشویید و برش‌های آن را در یخچال قرار دهید. وقتی درد دندانتان شروع شد، یکی از برشی خیار را بردارید و آن را مستقیماً در دهان خود و بر روی دندان عفونت کرده قرار دهید. سردی خیار باعث کاهش درد و در نتیجه رفع درد دندان خواهد شد.
اگر درد دندان عقلتان ناشی از ورم لثه‌های اطراف ناحیه‌ی عفونت کرده باشد، استفاده‌ی چای کیسه‌ای میتواند یکی از بهترین راه‌ها برای رفع این مشکل باشد. چای به خاطر خواص ضدالتهاب موجود در اسید تانیک خود، در بسیاری از درمان‌های خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرد. مؤثرین راه برای استفاده از چای کیسه‌ای جهت درمان درد این است که چای را در یک فنجان دم کنید و سپس فنجان را در یخچال قرار دهید، در حالی که کیسه یخ در فنجان است. وقتی چای به خوبی سرد شد، کیسه‌ی چای را خارج کرده و آن را در داخل دهان و مستقیماً روی دندان و لثه قرار دهید. این کار به کاهش ورم و تسکین فوری درد کمک می‌کند.
هنگامی که دندان پوسیده و آسیب دیده بدون اقدام‌های درمانی رها شود، دندان انسان دچار عفونت می‌گردد. عفونی شدن ریشه دندان در حد فاصل بین خط لثه تا استخوان فک را عفونت دندان می‌نامند. عفونت دندان درمان نشده میتواند به تمام نقاط بدن سرایت کرده و سبب عارضه‌های جدی شود.
عفونت دندان با درد دندان آغاز می گردد. در صورتی که پوسیدگی دندان ها بسیار زیاد باشد، به مرور زمان عصب مرکزی دندان انسان درگیر شده و اگر بیمار تحت درمان های مناسب از جمله عصب کشی قرار نگیرد، دندان وی عفونی شده است.
- احساس طعم ناخوشایند در دهان
- و در برخی موارد تب نیز از نشانه های وجود عفونت در دندان می باشند.
هنگامی که عفونت دندان درمان نشده و شدید شود و بتواند به دیگر نقاط بدن سرایت کند، ممکن است علائم آن تغییر کرده و فرد با علائم جدیدی مواجه شود.
کم کردن مصرف شیرینی جات
عفونت دندان چیست؟
هنگامی که دندان پوسیده و آسیب دیده بدون اقدام‌های درمانی رها شود، دندان انسان دچار عفونت می‌گردد. عفونی شدن ریشه دندان در حد فاصل بین خط لثه تا استخوان فک را عفونت دندان می‌نامند. عفونت دندان درمان نشده میتواند به تمام نقاط بدن سرایت کرده و سبب عارضه‌های جدی شود.
این عارضه دردناک اغلب اوقات ناگهانی بروز نمی‌کند و هنگامی با آن مواجه می‌شویم که رسیدگی به پوسیدگی‌های دندان و بیماریهای لثه عقب افتاده باشند. در کل میتوان گفت عفونت دندان طی یک دوره نسبتا طولانی پدید می‌آید.
عفونت دندان با درد دندان آغاز می‌گردد. در صورتی که پوسیدگی دندان‌ها بسیار زیاد باشد، به مرور زمان عصب مرکزی دندان انسان درگیر شده و اگر بیمار تحت درمان‌های مناسب از جمله عصب کشی قرار نگیرد، دندان وی عفونی شده است. در این حالت ناحیه ریشه دندان در استخوان فک دچار کیست میشود. در برخی موارد کیست (Cyct) ایجاد شده به داخل دهان نیز سر باز می‌کند و عفونت ایجاد شده از دندان به حفره داخلی خارج می‌گردد.
جراحی به این صورت انجام می‌گیرد که لثه بیمار به وسیله برشی با تیغ بیستوری باز شده و انتهای ریشه در دسترس پزشک قرار می‌گیرد. به وسیله جراحی باز کل ناحیه عفونی خارج شده و سپس ناحیه مورد نظر با سرم فیزیولوژی شسته میشود. انتهای ریشه نیز با مواد مخصوص پر کردن دندان پر میشود. در مرحله آخر پزشک دوباره لثه را بر روی استخوان فرد بخیه می‌زند.
عفونت دندان شامل چیست؟
اگر بخواهیم اجزای تشکیل دهنده عفونت را شرح دهیم، باید گفت که عفونت مجموعه‌ای از میکروارگانیسم‌ها، سلولهای سفید مرده خون و بافتهای باقی مانده می‌باشد. منبع این عفونتها با متفاوت می‌باشد. عفونت و و همچنین عفونت پری اپیکال از کانال مرکزی دندان و یا میتوان گفت از پالپ دندان سرچشمه می‌گیرد و در انتهای ریشه دندان تشکیل می‌گردد.
اما برخلاف عفونت دندان آبسه، و یا پریودنتال با تشکیل یک کیسه عفونی که خارج از دندان قرار دارد و در کنار ریشه دندان ایجاد می‌گردد، شروع میشود. نوع درمان در مورد عفونت های دندان و یا عفونت لثه بستگی به منشاء ایجاد عفونت در دهان دارد.
از علائم عفونت دندان
علائم عفونت دندان
هنگامی که عفونت دندان رخ می دهد، دندانی که دچار عفونت شده، ممکن است برخی علائم را از خود بروز دهد. از جمله علائم اصلی عفونت دندان، احساس که دچار عفونت شده است، می‌باشد. همچنین در موارد شدیدتر احساس درد در ناحیه :
- فک
- گردن
- و یا گوش که معمولاً در همان سمت درد دندان قرار دارند نیز است.
درد دندانی که هنگام خوابیدن پیش رونده می باشد از نشانه‌های وجود عفونت در دندان است. همچنین حساسیت به فشار در دهان، حساسیت به غذاها و نوشیدنی های سرد و گرمی نیز از علائم عفونت دندان هستند. از دیگر علائم عفونت دندان می توان به
، احساس طعم ناخوشایند در دهان و در برخی موارد تب نیز از نشانه‌های وجود عفونت در دندان می‌باشند. هنگامی که عفونت دندان درمان نشده و شدید شود و بتواند به دیگر نقاط بدن سرایت کند، ممکن است علائم آن تغییر کرده و فرد با علائم جدیدی مواجه شود. از جمله این علائم میتوان به :
- خستگی مفرط
- و احساس ناخوش بودن اشاره کرد.
همچنین بروز با سرخ شدن پوست و یا تعریق نیز از علائم عفونت شدید دندان می‌باشد. ورم صورت به صورتی که فرد نتواند دهان خود را به طور کامل باز کند و یا در تنفس و قورت دادن آب دچار مشکل شود نیز از علائم جدی عفونت دندان می‌باشد.
هنگامی که پالس‌‌های قلب افزایش یابند، ضربان قلب بالا می‌رود و نیز اتفاق میافتد. این حالت‌ها نیز می توانند از علائم عفونت‌های جدی دندان باشند. همچنین ممکن است تعداد تنفس در این وضعیت از ۲۵ بار در دقیقه نیز بیشتر شود و در برخی موارد تهوع و اسهال نیز بروز یابد.
یکی از علائم عفونت دندان، درد ضربانی است که به طور مداوم در دندان فرد تکرار می‌گردد. بیمار در با این درد در طول شب بیدار می‌ماند و در این موقعیت بیشترین احتمال این است که دندان فرد دچار آبسه و عفونت شده باشد.
عفونت دندان می تواند در نواحی اطراف ریشه و یا نواحی انتهای ریشه دندان پخش شود. عفونت دندان از درگیری‌های اعصاب مرکزی و پالپ دندان سرچشمه می‌گیرد. به طور کلی میتوان گفت در مرکز دندان یک کانال وجود دارد که داخل این کانال رگ‌های خونی و اعصاب دندان وجود دارد که به مجموعه این‌ها پالپ گفته میشود.
هنگامی که پوسیدگی در دندان پیشرفت کرده و به پالپ دندان نزدیک شود، انواع میکروب‌ها و باکتری‌ها به پالپ دندان حمل می کنند و در آن بخش تکثیر می یابند.
- پس از پخش شدن و تکثیر میکروارگانیسم‌ها با تکثیر در پالپ دندان، سبب پخش شدن عفونت در داخل این حفره می گردند
- و در این حالت عفونت در انتهای ریشه دندان نیز انتشار می‌یابد.
- میتوان گفت در این هنگام عفونت به بافتهای مجاور ریشه و یا استخوان فک فرد نیز نفوذ خواهد کرد.
روند عفونی شدن دندان چیست؟
هنگامی که دندان دچار شکاف، ترک و یا هرگونه پوسیدگی باشد، باکتری‌ها به راحتی می‌توانند وارد دندان شده و سبب ایجاد عفونت در دندان شوند. ریسک فاکتورهای بروز عفونت دندان موارد مختلفی هستند که از آنها میتوان به مواردی اشاره کرد. یکی از این فاکتورها رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان می‌باشد.
- مسواک نزدن دو بار در روز
- و عدم استفاده از نخ دندان توسط فرد
سبب بهداشت دندان و دهان ضعیف میشود که در نتیجه رشد راحت تر باکتری‌ها در دندان صورت می‌گیرد.
همچنین افرادی که دارای با قند بالا هستند و مصرف بالای :
- شکلات
- نوشابه‌های گازدار
- و انواع شیرینی‌ها را دارند.
نیز به طور جدی در معرض عفونت دندان قرار می‌گیرند. همچنین داشتن که معمولاً بر اثر:
- بالا رفتن سن
- تنفس دهانی
- و یا انواع بیماریهای مختلف ایجاد می‌گردد، نیز ریسک ابتلا به عفونت دندان را بالا میبرد.
پیشگیری از عفونت دندان
اگر فرد بهداشت دهان و دندان خود را به درستی رعایت نکند، در معرض ابتلا به عفونت دندان قرار می‌گیرد. بنابراین در این بخش توصیه هایی ذکر میشود که می توان با توجه به این توصیه‌ها از بروز عفونت دندان جلوگیری کرد.
- با حداقل ۲ بار مسواک زدن در روز با خمیردندان های حاوی فلوراید می توان از بروز انواع عفونتها تا حدود بسیار زیادی جلوگیری کرد.
- همچنین حداقل یک بار استفاده از نخ دندان در هر روز نیز برای بهداشت دهان بسیار ضروری می‌باشد.
- با کاهش مصرف مواد قندی
- داشتن رژیم غذایی مناسب که شامل مقادیر بالای سبزی و میوجات باشد نیز میتوان از عفونت دندان پیشگیری کرد.
- تنباکو و مشتقات آن سبب سرعت‌دهی به بروز عفونت دندان می‌شوند.
بنابراین با اجتناب از استفاده تنباکو و مشتقات آن و همچنین نوشیدن آب حاوی فلوراید و مراجعات منظم به دندانپزشکی میتوان از شر عفونت دندان در امان ماند.
مسواک زدن موجب جلوگیری از عفونت دندان می شود
عوارض عفونت دندان
پوسیدگی دندان سبب از بین رفتن مینای دندان و سپس ایجاد آسیب به لایه های نرم بافت زیر دندان که عاج دندان نامیده می شوند، می شود. این پوسیدگی ها می توانند وارد مرکز دندان که شامل پالپ دندان است، شده و در اصطلاح در این حالت گفته می شود که پالپ دندان دچار التهاب شده است.
هنگامی که پالپ دندان دچار التهاب شود، پالپ دندان می میرد و عفونت گسترش پیدا می کند. میکروارگانیسم‌هایی که سبب ایجاد عفونت در پالپ می‌شوند، تا حد امکان به ایجاد عفونت ادامه می‌دهند، تا عفونت به بافتهای مجاور دندان و همچنین استخوان‌هایی که دندان را احاطه کرده‌‌اند نیز برسد. به این ترتیب عفونت‌های جدی در دندان ایجاد می‌گردد.
عفونت دندان و یا آبسه بدون درمان و به خودی خود برطرف نخواهد شد. اگر آبسه دندان ایجاد شده باشد که کیسه ای حاوی چرک است، می تواند در صورت درمان نشدن پاره شود و ممکن است در این حالت درد ناشی از آن تا حد بسیار زیادی کاهش پیدا کند. اما لازم به ذکر است که در این حالت نیز درمان باید صورت بگیرد.
اگر آبسه دندان تخلیه نشود، عفونت به آرواره ها و سایر نقاط سر و گردن به راحتی گسترش پیدا کرده و سبب ایجاد سپسیس و یا عفونت های خونی می شوند که یک نوع عفونت گسترده و تهدید کننده جدی در بدن انسان به شمار می روند.
اگر فرد دارای سیستم ایمنی بدنی ضعیفی باشد و دندان آبسه شده و درمان نشده باشد، خطر گسترش عفونت به سایر نقاط بدن وی بسیار بیشتر از افرادی است که دارای سیستم ایمنی سالم و قوی می باشند. در این موارد فرد باید حتماً خود را جدی بگیرد.
همان گونه که در بالا اشاره شد قسمت پالپ دندان قسمتی با بافت نرم در داخل ریشه دندان است. هنگامی که این بخش مورد حمله باکتری‌ها قرار می‌گیرد دندان دچار عفونت میشود. پالپ دندان در حالت‌های عادی توسط عاج و سمنتوم در بخش زیرین خط لثه و به وسیله مینای دندان در بالای خط لثه محافظت می‌گردد.
هنگامی که عفونت به داخل کانال ریشه یا همان پالپ نفوذ کند، گفته میشود که عفونت در پالپ یا پالپیت دندان رخ داده است.
عواملی که سبب ایجاد پالپیت در دندان می شود چیست؟
هر عاملی که سبب شود راه باکتری به سمت مغز دندان که در ریشه وجود دارد، باز شود میتواند سبب ایجاد عفونت در پالپ گردد. از این عوامل میتوان به مهم‌ترین آنها یعنی پوسیدگی شدید دندان اشاره کرد.
همچنین از عوامل ایجاد کننده عفونت در پالپ دندان می توان به :
- وارد شدن ضربه و یا تروما به دندان
- شکستگی دندان
- آبسه درمان نشده و همچنین دندان قروچه نیز اشاره کرد.
علاوه بر این یکی از علل اصلی ایجاد عفونت در دندان آسیب به مینای دندان می‌باشد. مینای دندانی که آسیب پذیر و شکننده شده باشد، راه بسیار خوبی برای ورود باکتری‌ها به حفره‌های داخلی دندان میشود که سبب پوسیدگی جدی در دندان می‌گردد.
عفونت ایجاد شده در دندان سبب ایجاد یک لاتکس یا بافت مرده که شامل سلولهای زنده، مرده و حتی سلولهای سفید خون هستند، بر روی دندان شده و تورم بافت‌ها را سبب میشود. این پدیده باعث ایجاد درد دندان گردیده و اگر دندان ها تخریب شده باشند، ممکن است دیگر آسیب نبینند، اما عفونت هنوز فعال باشد و به گسترش و نابود کردن بافت ها ادامه دهد.
درمان عفونت دندان
چگونه عفونت دندان را خارج کنیم؟
مهم ترین امر در درمان عفونت دندان مراجعه فوری به می باشد. توصیه می شود که فرد بیمار قبل از مراجعه به مطب دندانپزشکی دهان خود را به دفعات زیاد با استفاده از محلول آب و نمک شستشو دهد. همچنین افراد می‌توانند تا زمان مراجعه به پزشک برای رها شدن از درد شدید دندان، شب‌ها از یک عدد مسکن استفاده کنند.
هنگام مراجعه به دندانپزشک، پزشک متخصص محل عفونت دندان را به درستی و با دقت بررسی می‌کند و در این مرحله نوع عفونت مشخص میشود. همچنین در برخی از موارد گرفتن عکس از دندان برای تشخیص محل دقیق عفونت دندان نیز توصیه می‌گردد.
سپس در مرحله بعد، پس از تشخیص دقیق محل عفونت، پزشک تخلیه و درناژ عفونت را انجام می دهد. دندانپزشک معالج در آخرین مرحله کار برای فرد یک آنتی بیوتیک مناسب تجویز می‌کند.
اغلب موارد یک درمان ثانویه مانند درمان ریشه نیز برای درمان کامل عفونت دندان الزامی می‌باشد. برای جلوگیری از عود کردن عفونت دندان توصیه میشود که با بروز هرگونه پوسیدگی و یا شکستگی در دندان، فرد به سرعت به پزشک مراجعه کند. بنابراین در مجموع میتوان گفت که روند درمان عفونت دندان باید به طور کامل طی گردد، تا فرد دچار عود عفونت نشود.
در موارد شدید میتوان مشاهده کرد که ریشه دندان، بر اثر عفونت مزمن کاملاً از دست رفته و ترمیم و نگه داشتن دندان برای پزشک غیر ممکن میشود. در این حالت دندانپزشک دندان را به صورت کامل با ریشه میکشد و عملیات تخلیه عفونت دندان را به اتمام می‌رساند. بنابراین با توجه به مطالب بالا، بهترین راهکار برای مواجهه با عفونت دندان مراجعه به موقع به پزشک متخصص می‌باشد.
درمان عفونت در پالپ را میتوان به دو بخش :
- برگشت پذیر
- و برگشت ناپذیر تقسیم بندی کرد.
اگر عفونت در بخش پالپ دندان تازه آغاز شده باشد، میتوان آن را به روش های خانگی مختلف موقتا درمان کرد و مانع از گسترش این عارضه در دندان شد.
با درمان اولیه علائم هایی از جمله درد و تورم درد دندان کم کم از بین خواهند رفت. اما اگر آسیب وارده به دندان کاملاً جدی باشد، به عنوان مثال پوسیدگی و یا شکستگی ایجاد شده باشد، لازم است دندان توسط پزشک ترمیم گردد تا از پالپ دندان محافظت شود.
در عفونت ریشه دندان برگشت ناپذیر میتوان گفت آسیبی که به عصب دندان وارد شده است، آنقدر شدید می‌باشد که دیگر قابل بازگشت نیست. در چنین مواردی دندانپزشک دندان را عصب کشی کرده و تمام عفونت و بافتهای مرده را از ریشه دندان خارج می‌کند. همان طور که اشاره شد در مواردی که عفونت بسیار زیاد باشد و عصب کشی نیز انجام نگرفته باشد دندان باید کشیده شود.
شکستگی دندان موجب پالپیت دندان می شود
درمان خانگی عفونت دندان
آویشن برای عفونت دندان
در برخی موارد شرایط خاصی وجود دارد که فرد نمی تواند به سرعت به دندانپزشکی مراجعه کند. برای این مواقع چندین درمان خانگی وجود دارد که شما می توانید با استفاده از این راه‌کارها تا چند روزی درمان خود را موقتا درمان کنید.
شستوشوی دهان با محلول آب و نمک
اولین و بهترین راه برای درمان خانگی عفونت دندان، آبکشی با آب و نمک می‌باشد. شستشوی دهان با محلول آب و نمک از گزینههای آسان، مقرون به صرفه و همچنین بسیار موثر برای تسکین موقتی درد دندان در هنگام آبسه و عفونت دندان می‌باشد.
آب نمک میتواند به بهبود زخم، درد و همچنین به سلامت لثه کمک کند. فقط کافیست فرد بیمار یک دوم قاشق چای خوری نمک را با یک دوم فنجان آب گرم مخلوط کرده و دهان خود را با این محلول آب نمک شستشو دهد. همچنین فرد باید سعی کنند که حداقل دو دقیقه این محلول را در دهان خود قرقره کرده و سپس آب نمک را بیرون بریزد. با سه بار استفاده از محلول آب نمک می توان به مقدار زیادی درد دندان، ناشی از عفونت را بهبود بخشید.
جوش شیرین
از موادی که در اکثر خانه‌ها یافت میشود، جوش شیرین است که یکی از گزینههای مقرون به صرفه برای درمان دندانی که دچار عفونت شده است می‌باشد. جوش شیرین یک ماده ضد باکتری قوی می‌باشد.
کمپرس سرد
کمپرس سرد نیز میتواند به کاهش درد و ورم در هنگام عفونت دندان کمک کند. میتوان برای این روش قطعاتی از یخ را در یک حوله خشک و یا کیسه قرار داد، سپس کمپرس را در بخشی که درد دندان احساس میشود برای مدت کوتاهی گذاشت.
روغن میخک
روغن میخک نیز یکی از درمان‌های طبیعی دندان درد از زمان های بسیار قدیم تا امروز می‌باشد. روغن میخک که دارای خواص ضد باکتری و ضد التهابی قوی است، در بسیاری از فروشگاه‌های مواد غذایی و فروشگاه‌ها به فروش می‌رسد. میتوان مقداری از روغن رقیق شده میخک را روی ناحیه آسیب دیده مالید و یا دهانشویه روغن میخک را ۳ بار در روز استفاده کرد.
اسانس آویشن
اسانس آویشن که یکی از اسانس‌های قدرتمند در برابر عفونتها می‌باشد، دارای خواص ضد انگلی و ضد باکتریایی می‌باشد که سبب کاهش ورم نیز می‌گردد. می توان اسانس آویشن را از فروشگاه‌های مواد غذایی تهیه کرد. استفاده از اسانس آویشن نیز مانند روغن میخک می‌باشد که یا میتوان آن را بر روی منطقه آسیب دیده مالش داد و یا از آن دهانشویه تهیه کرد.
سیر نیز یکی از داروهای ضد باکتریایی طبیعی است که از دیرباز تا به امروز برای جلوگیری از انواع عفونتها استفاده می‌گردد. میتوان یک حبه سیر تازه را خرد کرد و با آن خمیر کوچکی درست کرد که این خمیر را میتوان روی قسمت عفونت گذاشت. با تکرار این کار چند بار در روز عفونت کم‌کم از بین می رود.
یکی دیگر از درمان های خانگی میتواند استفاده نکردن از نخ دندان در هنگام بروز عفونت دندان باشد. هیچ گاه هنگامی که دندان دارای عفونت و درد می‌باشد اطراف آن ناحیه را نباید نخ دندان کشید. در صورتی که خود دندان آسیب ندیده باشد نیز میتوان با مصرف آنتی بیوتیک عفونت را حذف کرد. افراد در صورتی که دارای نشانه‌های مانند تب، ورم، قرمزی در لثه‌ها، مشکلات بلعیدن و درد در دندان ایجاد شده باشند، باید به سرعت به دندانپزشک خود مراجعه کنند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در موقع مواجهه با عفونت دندان اولین و بهترین راهکار مراجعه به پزشک می باشد. هنگامی که فرد در لثه خود دچار التهاب قرمزی و احساس درد در دندان خود می شود، حتماً باید به پزشک مراجعه کند.
همچنین به محض اینکه فرد متوجه وجود پوسیدگی و یا شکستگی در دندان می شود نیز باید به به سرعت به پزشک مراجعه کند. افراد می توانند به وسیله تماس با مشاوران پزشکی ، با توجه به علائم خود مشاوره مورد نظر را دریافت کنند.