رشد اجتماعی غیرمعمول در اوایل کودکی آشکار میشود. نوزادان اوتیستیک توجه کمتری به محرکها مانند صدا، بازی، حرکات والدین از خود نشان میدهند، لبخند نمیزنند، کمتر به دیگران نگاه میکنند و به صدا زدن نام خود واکنشی ندارند. کودکان نوپای اوتیستیک، با هنجارهای اجتماعی تفاوت چشمگیری دارند. به عنوان مثال، نمیتوانند از حرکات سادهای همچون اشاره کردن به یک جسم، تمایلات خود را نشان دهند.کودکان سه تا پنج ساله مبتلا به اوتیسم درک اجتماعی ضعیفی دارند، به طور معمول به آدمها نزدیک نمیشوند، از احساسات دیگران فقط تقلید میکنند و به آنها پاسخ میدهند، بدون کلام با دیگران برخورد دارند و به نوبت با افراد حاضر در جمع ارتباط برقرار میکنند.
کودکان بزرگتر و بزرگسالان مبتلا به طیف اختلالات اوتیسم، در آزمایشهای تشخیص چهره و احساسات عملکرد بدتری دارند. اگرچه این امر ممکن است تا حدی به دلیل توانایی پایین در تعریف احساسات خود فرد باشد. کودکان مبتلا به اوتیسم با عملکرد بهتر، بر خلاف این تصور غلط که مبتلایان به اوتیسم، تنهایی را ترجیح میدهند، نسبت به همسالان غیر اوتیستیک خود احساس تنهایی بیشتری دارند.
به خاطر محبوبیت فراوان نسبت به لباس آنا السایی به طور پیوسته جدیدترین مدل های آن تولید و عرضه می شوند
روانشناسی علاوه بر یک دانش تخصصی، یکی از علوم مورد علاقه عموم غیر متخصصین بودهو در فرادرس تلاش بر پوشش مطالب برای هر دو گروه است. در لینک زیر میتوانید تمامی آموزشهای مرتبط با روانشناسی را ببینید.
ناتوانی در برقراری ارتباط
حدود یک سوم تا نیمی از مبتلایان به اوتیسم، به میزان کافی برای برقراری ارتباط با دیگران صحبت نمیکنند. تفاوت در برقراری ارتباط ممکن است در سال اول زندگی آنها و یا در زمانی که آغاز به صحبت میکنند وجود داشته باشد که در این صورت خود را به صورت اصوات بیمعنی، فریاد و الگوهای کلامی غیرمعمول نشان میدهد. در سال دوم زندگی، این کودکان برخلاف انتظار، کمتر از کلمات یا هجاهای ابتدایی استفاده میکنند، ترکیبات جدید نمیسازند و به طور کلی از طریق کلام ارتباط برقرار نمیکنند.
با صدای یکنواخت، ربات مانند یا آوازگونه حرف میزنند، به صحبت یا سوال دیگران پاسخهای بیربط میدهند و ممکن است یک عبارت یا جمله را بارها تکرار کنند. کودکان اوتیستیک، درکی از جوک و شوخی دیگران ندارند و در ارتباطات خود از آن استفاده نمیکنند.
در چندین مطالعه کودکان با اوتیسمِ خفیف و در سنین ۸ تا ۱۵ سال با گروه کنترل، توانایی یکسانی در هجی کردن و املای کلمات از خود نشان دادند و این توانایی حتی در بزرگسالان بیشتر است. هر دو گروه اوتیستیک، در پیچیده صحبت کردن، درک مطلب و استنباط، عملکرد بسیار ضعیفتری نسبت به گروه کنترل داشتند.
انجام رفتارهای تکراری
مبتلایان به اوتیسم رفتارهای تکراری بسیار متنوعی را نشان میدهند که میتوان آنها را دستهبندی کرد:
- رفتارهای کلیشهای: انجام حرکات تکراری و بی هدف مانند ضربه زدن به دست، غلتاندن سر، چرخیدن به دور خود یا تکان دادن بدن.
- رفتارهای اجباری: رفتارهای وقتگیر برای کاهش است که فرد احساس میکند مجبور به انجام آن به طور مکرر یا طبق قوانین سفت و سخت است مانند قرار دادن اشیا به ترتیب خاص، بررسی چیزها یا شستن دست و تکرار یک کلمه به دفعات زیاد.
- یکنواختی: مقاومت در برابر تغییر دارند، به عنوان مثال اصرار دارند که مبلمان جا به جا نشود.
- رفتار آیینی: الگویی غیر متناوب از فعالیتهای روزمره مانند یک روش خاص و تغییرناپذیر برای انجام پانسمان. این رفتار رابطه نزدیکی با یکنواختی دارد و طبق یک اعتبار سنجی میتوان از ترکیب این دو برای تشخیص استفاده کرد.
- علایق محدود: علایق یا مواردی که از نظر تم یا شدت تمرکز غیر طبیعی هستند مانند مشغولیت با یک برنامه تلویزیونی، اسباب بازی یا بازی.
- آسیب به خود: رفتارهایی مانند فرو کردن انگشت در چشم، کندن پوست، گاز گرفتن دست و کوبیدن سر به دیوار.
- مالش چشم: کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم به طور مکرر چشمان خود را مالش میدهند.
- واکنش های غیرمعمول: نسبت به صدا، بو، طعم، نگاه
رفتارهای تکراری یا آسیب به خود مختص اوتیسم نیستند اما در این بیماری یک الگوی شایع و شدید از این رفتارها دیده میشود.
سایر نشانه های اوتیسم
اما برای افتراق اوتیسم با دیگر اختلالات رشدی بر اساس ضعفهای حسی مستندات قوی وجود ندارند. تفاوتها برای پاسخگویی کم (مثلاً راه رفتن در وسایل) نسبت به پاسخگویی بیش از حد (به عنوان مثال پریشانی از صداهای بلند) یا جستجوی احساس (به عنوان مثال حرکات موزون) بیشتر است. تخمین زده می شود 60 تا 80 درصد از افراد اوتیستیک دارای علائم حرکتی هستند که شامل ضعف عضلانی، برنامهریزی حرکتی ضعیف و راه رفتن روی انگشتان پا است.
علت اوتیسم چیست؟
اغلب افراد اوتیستیک هیچ نوع سابقه اوتیسم در خانواده و اقوام خود ندارند و احتمالا به دلیل جهشهای مادرزادی مانند حذف، داپلیکیشن یا معکوس شدن ژنها طی میوز ایجاد شدهاند. بنابراین، بخش قابل توجهی از موارد اوتیسم، ممکن است با علل ژنتیکی قابل ردیابی باشند اما ارثی نیستند، یعنی جهشی که باعث اوتیسم میشود در ژنوم والدین وجود ندارد. لباس روباه استعدادهای نهفته کودک شما را می تواند پرورش دهد؛ زیرا تا حد قابل توجهی عزت نفس کودک را افزایش خواهد داد
ابتلای مادر به بیماریهای التهابی و خودایمنی، ممکن است به بافتهای جنین آسیب برساند، مشکل ژنتیکی را تشدید کند یا باعث اختلال در سیستم عصبی او شود. قرار گرفتن در معرض آلودگی طی بارداری، خصوصا فلزات سنگین و ذرات معلق می توانند ریسک اوتیسم را افزایش دهند. فاکتورهای محیطی که بدون هیچ شواهدی در ایجاد اوتیسم مؤثر شناخته شدهاند، شامل موارد زیر هستند:
- مصرف برخی غذاها
- بیماریهای عفونی
- PCB (که به طور مثال در کاغذهای کپی وجود دارد)
- فتالاتها و فنولها که در محصولات پلاستیکی استفاده میشوند.
- آفتکشها
- برمهای ضد حریق
- مواد مخدر
- الکل
- مصرف سیگار
MMR (واکسن سهگانه سرخک، اوریون، سرخجه) که هنوز مورد تأیید نیست. اینکه واکسن عامل اوتیسم باشد اثبات نشده بلکه فقط ممکن است والدین برای اولین بار زمان واکسیناسیون، متوجه علائم اوتیسم در کودک خود شده باشند.
طبق یک نظریه اثبات نشده، وجود ماده نگهدارنده در واکسنها یا واکسن MMR عامل ایجاد اوتیسم است که به هیچ عنوان صحت ندارد و فاقد شواهد علمی است. اگرچه این نظریهها فاقد شواهد علمی قانعکننده هستند و از نظر بیولوژی امکانپذیر نیستند، نگرانی والدین در مورد نقش واکسن و ارتباط آن با اوتیسم منجر به کاهش نرخ واکسیناسیون کودکان و بازگشت برخی بیماریهای ریشهکن شده مانند فلج اطفال در برخی کشورها و مرگ برخی از کودکان شده است.
مکانیسم ایجاد اوتیسم چگونه است؟
علائم اوتیسم ناشی از تغییرات مربوط به بلوغ در سیستمهای مختلف هستند اما چگونگی ایجاد اوتیسم هنوز به خوبی شناخته نشده است. این اختلال میتواند دو مکانیسم داشته باشد:
- پاتوفیزیولوژی ساختارهای مغز و فرآیندهای مرتبط با اوتیسم
- ارتباطات نوروروسایکولوژیک بین ساختارهای مغز و رفتار
به نظر میرسد که رفتارها چندین پاتوفیزیولوژی داشته باشند. هیچ مدرک معتبری از نقص محور شکمی مغز و درگیری احتمالی آن را در نظر نمیگیرد. برخی پژوهشهای انجام شده در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶، پیشنهاد کردهاند که بینظمی ، التهاب ، نقص عملکرد سیستم ایمنی خودمختار، تغییرات فلو روده و متابولیتهای غذایی که باعث التهاب و نقص در عملکرد مغزی میشوند و همچنین ارتباطات عصبی و سیستم ایمنی مسیری هستند که ممکن است منجر به آغاز بیماریهای رودهای تا بیماریهای مغزی میشوند.
شواهد متعددی اختلال عملکرد سیناپسی را به عنوان علت اوتیسم بیان میکنند. بعضی از جهشهای نادر ممکن است با ایجاد اختلال در برخی از مسیرهای سیناپسی مانند مواردی که در اتصالات سلولی نقش دارند، منجر به اوتیسم شوند. مطالعات ژنتیکی در موشها نشان میدهد که علائم اوتیسم با مراحل نهایی رشد که به فعالیت سیناپسها و تغییرات وابسته به فعالیت مرتبط هستند.
به نظر میرسد تمام تراتوژنهای شناخته شده (عواملی که نقایص مادرزادی ایجاد میکنند) مربوط به خطر اوتیسم در هشت هفته اول پس از لقاح عمل میکنند و اگرچه نمیتوان گفت که مراحل بعدی رشد جنین در ایجاد اوتیسم هیچ نقسی ندارند اما شواهد محکمی وجود دارند که اوتیسم در مراحل بسیار ابتدایی به وجود میآید.
تشخیص اوتیسم چگونه انجام میشود؟
تشخیص بر اساس رفتار، علت یا مکانیسم اوتیسم انجام میشود. بر اساس معیارهای DSM-5، اوتیسم با نقایص پایدار در ارتباط اجتماعی و ارتباط بین فردی، رفتارها، حرکات، علایق یا فعالیتهای تکراری مشخص میشود. البته درجاتی از این موارد تا حدی در افراد غیر اوتیستیک زیر ۳ سال دیده میشوند و به همین دلیل گاهی تشخیص بالینی اوتیسم دچار اختلال اساسی میشود. نمونه علائم شامل عدم واکنش متقابل اجتماعی یا عاطفی، انجام کارهای تکراری، نوع خاص حرف زدن و بازی مداوم با اشیای غیرمعمول هستند.
این اختلال نباید چیزی بهتر از سندرم Rett، ناتوانی ذهنی یا تاخیر در رشد تشخیص داده شود. ICD-10 (طبقه بندی بینالمللی آماری بیماریها و مشکلات مرتبط با سلامت) اساساً از همین تعریف استفاده میکند. چندین روش تشخیصی وجود دارند که دو تا از آنها معمولا در تحقیقات استفاده میشوند:
- مصاحبه تشخیصی اوتیسم – تجدید نظر شده (ADI-R): مصاحبه با والدین کودک اوتیستیک است.
- مشاهده برنامهریزی شده برای تشخیص درخودماندگی (ADOS): مصاحبه با فرد که برای مشاهده رفتارهای اجتماعی، برقراری ارتباط و واکنشهای او انجام میشود.
با توجه به پیچیدگی ژنتیک اوتیسم، در دسترس بودن آزمونها، میتواند بر درک کافی از نحوه استفاده از نتایج آزمون تقدم داشته باشد. آزمایشهای متابولیک و تصویربرداری عصبی گاهی اوقات مفید هستند، اما رواج ندارند. تشخیص اختلالات اوتیسم گاهی در ۱۴ ماهگی هم امکانپذیر است اگرچه تشخیص بالاتر از ۳ سالگی دقیقتر و قابل اتکاتر خواهد بود. به طور مثال، یک کودک یک ساله مبتلا به اوتیسم احتمالا در تستها بهتر از سه سالگی خود ظاهر میشود.
برنامه کشوری اوتیسم در انگلیس، پیشنهاد میکند که ۳۰ هفته پس از مشاهده اولین علائم در نوزاد برای بررسیهای بیشتر به مراکز مربوطه مراجعه شود اگرچه در مواردی که علائم شدید و کودک و اطرافیان دچار مشکل هستند، تشخیص و رسیدگی را باید به سرعت آغاز کرد. علی رغم اینکه معمولا علائم از کودکی قابل تشخیص هستند، اغلب نادیده گرفته میشوند. خصوصا در موارد خفیف، سالها بعد وقتی فرد در روابط خود دچار مشکل شده است، کارفرما، دوستان یا خانواده ممکن است متوجه مشکل شوند. لباس ملکه ی زنبوری می تواند چالش جدیدی از هیجان و شادابی را برای کودک شما رقم بزند.