اهدای کلیه یکی از تصمیمات حیاتی و ارزشمندی است که فرد در طول زندگی خود می تواند بگیرد. این اقدام نه تنها جان بیماران مبتلا به نارسایی کلیه را نجات می دهد بلکه کیفیت زندگی آنان را به طور قابل توجهی بهبود می بخشد.
اهمیت اهدا کلیه
اهدای کلیه می تواند جان بیماران مبتلا به نارسایی کلیه و کسانی که به دیالیز وابسته هستند را نجات دهد. در ایران و بسیاری از کشورهای جهان تقاضا برای کلیه پیوندی بسیار بیشتر از عرضه آن است. پیوند کلیه به افراد مبتلا به نارسایی کلیه کمک می کند تا زندگی طولانی تر و با کیفیت تری داشته باشند.
فرآیند اهدا کلیه
برای اهدای کلیه فرد باید شرایط خاصی داشته باشد. این فرآیند شامل آزمایش های پزشکی متعددی برای تعیین سازگاری میان اهداکننده و گیرنده است. از مهم ترین این آزمایش ها می توان به بررسی گروه خونی و آنتی ژن های لکوسیتی انسانی (HLA) اشاره کرد. این مرحله به پزشکان کمک می کند تا اطمینان حاصل کنند که کلیه جدید با بدن بیمار سازگار است و احتمال رد پیوند را کاهش می دهد.
اهدا کلیه در ایران
ایران یکی از معدود کشورهایی است که در آن خرید و فروش کلیه به طور قانونی انجام می شود. در گذشته آگهی های مربوط به اهدای کلیه به صورت چاپی و در سطح خیابان ها منتشر می شد اما با پیشرفت فناوری و اینترنت این آگهی ها اکنون به فضای مجازی منتقل شده اند. این تغییر باعث شده که فرآیند اهدای کلیه ساده تر شده و دسترسی به اهداکنندگان و خریداران سریع تر و راحت تر صورت گیرد.
مدارک مورد نیاز برای اهدا کلیه
فرآیند اهدای کلیه نیازمند ارائه مدارک شناسایی و طی مراحل قانونی مشخصی است. بسته به وضعیت تأهل فرد مدارک مورد نیاز متفاوت خواهد بود. در ادامه مدارک لازم برای افراد مجرد متأهل و مطلقه به تفصیل توضیح داده شده است:
مدارک مورد نیاز برای افراد مجرد
افراد مجرد که قصد اهدا کلیه دارند باید مدارک زیر را ارائه دهند:
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی اهداءکننده: این مدارک برای احراز هویت اهداکننده الزامی است.
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی پدر: چون افراد مجرد زیر نظر قانونی پدر خود قرار دارند حضور پدر یا ارائه رضایت نامه محضری از او الزامی است.
- آزمایش یا کارت گروه خون: این مدرک برای بررسی سازگاری گروه خونی اهداکننده با دریافت کننده استفاده می شود.
- دو قطعه عکس از اهداءکننده: این عکس ها برای ثبت نام در پرونده و تکمیل مراحل اداری لازم است.
- یک قطعه عکس از پدر: این عکس برای تأیید هویت پدر اهداکننده مورد نیاز است.
- اصل و کپی دفترچه بیمه اهداکننده: این مدرک برای پوشش بیمه ای مراحل آزمایش و جراحی اهدا ضروری است.
- تأییدیه مشاوره انجمن: اهداکننده باید از طریق انجمن های مرتبط مشاوره دریافت کند و این مشاوره باید به صورت کتبی تأیید شود.
- تکمیل فرم ثبت نام در دفتر انجمن: پس از انجام مشاوره اهداکننده باید فرم ثبت نام را در دفتر انجمن مربوطه تکمیل کند.
- انجام کامل آزمایشات پزشکی پس از ثبت نام: این آزمایش ها شامل ارزیابی سلامت کلیه و سازگاری با بدن دریافت کننده است.
مدارک مورد نیاز برای افراد متأهل
افراد متأهل نیز باید مجموعه ای از مدارک مشابه افراد مجرد ارائه دهند اما تفاوت های مهمی وجود دارد:
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی اهداءکننده و همسر: علاوه بر شناسنامه و کارت ملی اهداکننده شناسنامه و کارت ملی همسر نیز باید ارائه شود.
- حضور همسر یا ارائه رضایت نامه محضری از او: برای افراد متأهل رضایت نامه کتبی همسر الزامی است. اگر همسر به صورت حضوری نمی تواند شرکت کند باید رضایت نامه محضری ارائه شود.
- آزمایش یا کارت گروه خون: برای اطمینان از سازگاری گروه خونی اهداکننده با دریافت کننده.
- دو قطعه عکس از اهداءکننده و یک قطعه عکس از همسر: این عکس ها برای ثبت در پرونده و انجام مراحل قانونی استفاده می شود.
- اصل و کپی دفترچه بیمه اهداکننده: برای پوشش بیمه ای مراحل آزمایشات و جراحی لازم است.
- تأییدیه مشاوره انجمن: افراد متأهل نیز باید از مشاوره تخصصی انجمن های مرتبط استفاده کرده و تأییدیه آن را ارائه دهند.
- تکمیل فرم ثبت نام در دفتر انجمن: این فرم اطلاعات مربوط به اهداکننده را ثبت می کند.
- انجام کامل آزمایشات پس از ثبت نام: آزمایشات سلامت کلیه و سازگاری انجام می شود.
مدارک مورد نیاز برای افراد مطلقه
افراد مطلقه برای اهدا کلیه باید مدارک متفاوتی نسبت به افراد مجرد و متأهل ارائه دهند:
- اصل و کپی شناسنامه: این مدرک برای احراز هویت اهداکننده الزامی است.
- اصل و کپی کارت ملی و اصل و کپی طلاق نامه: برای اثبات وضعیت تأهل فرد و عدم نیاز به رضایت همسر سابق.
- حضور ولی قانونی یا ارائه رضایت نامه محضری: در مواردی که اهداکننده خانم باشد حضور ولی قانونی (پدر یا قیم قانونی) برای ارائه رضایت یا ارائه رضایت نامه محضری الزامی است.
- آزمایش یا کارت گروه خون: برای تأیید سازگاری گروه خونی.
- دو قطعه عکس از اهداکننده: برای پرونده سازی و مراحل قانونی لازم است.
- تأییدیه مشاوره انجمن: این تأییدیه نشان دهنده آگاهی فرد از مراحل و مسئولیت های اهدا کلیه است.
- تکمیل فرم ثبت نام در دفتر انجمن: این فرم ثبت نام اطلاعات فردی و پزشکی اهداکننده را تکمیل می کند.
- انجام کامل آزمایشات پس از ثبت نام: ارزیابی های نهایی سلامت و سازگاری پزشکی باید بعد از ثبت نام انجام شود.
قیمت اهدا کلیه در سال 1403
قیمت اهدای کلیه در سال ۱۴۰۳ در ایران متغیر است و معمولاً از حدود ۵۰۰ میلیون تومان آغاز می شود و ممکن است تا یک میلیارد و دویست میلیون تومان یا بیشتر نیز برسد. توافق بین اهداکننده و خریدار تأثیر قابل توجهی در تعیین قیمت نهایی دارد.
انواع اهداکنندگان کلیه
اهداکنندگان کلیه به دو گروه تقسیم می شوند:
- اهداکنندگان زنده: این افراد معمولاً از اعضای خانواده بیمار هستند و با داشتن گروه خونی سازگار کلیه خود را اهدا می کنند. همچنین شامل افرادی هستند که تمایل دارند با اهدای کلیه به نجات جان دیگران کمک کنند.
- اهداکنندگان متوفی: این افراد دچار مرگ مغزی شده اند اما کلیه های سالم دارند که با رضایت خانواده به بیماران نیازمند اهدا می شود.
شرایط پیوند کلیه
پیوند کلیه مستلزم شرایط خاصی است. بیمار باید دچار نارسایی شدید کلیه باشد یا دیالیز انجام داده و پاسخ مطلوبی نگرفته باشد. همچنین فرد باید از مراقبت های پس از عمل آگاهی داشته باشد تا روند بهبودی به طور مؤثر و سریع تر پیش برود.
مراقبت های بعد از عمل پیوند کلیه
پس از عمل پیوند کلیه بیمار معمولاً برای حدود یک هفته در بیمارستان بستری می شود تا پزشکان عملکرد کلیه پیوندی را به دقت نظارت کنند. مصرف داروهای آنتی بیوتیک و داروهای سرکوب کننده ایمنی برای جلوگیری از رد کلیه توسط بدن ضروری است.
سخن آخر
اهدای کلیه فرصتی منحصر به فرد برای کمک به بیماران مبتلا به نارسایی کلیه است. با استفاده از پلتفرم های آنلاین و فرآیند ساده ثبت آگهی اهداکنندگان و خریداران می توانند به راحتی با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و به این ترتیب جان انسان ها را نجات دهند.
منبع : انجمن اهدای کلیه پیک حیات