اتود کلمه‌ای فرانسوی به معنای مطالعه است که به موسیقی راه پیدا کرده و البته معنا و کاربرد آن در موسیقی دگرگون شده است. اتودها، معمولا یک کتاب با مجموعه‌ای از درس‌ها برای پیانو هستند. هر درس هدفی خاصی را دنبال می‌کند و با شیب سختی مشخصی، سطح هنرآموز را ارتقا می‌دهد. برای درک بهتر موضوع، ابتدا ویژگیهای کلی اتودها را بیان کرده و سپس، به ذکر مصداقی برخی از آنها می‌پردازیم.
ویژگیهای مثبت اتودها
این فهرستی از دلایلی است که معلم‌های پیانو دوست دارند اتود تدریس کنند.جهت سفارش اتود پری دریایی روی لینک زیر کلیک کنید.
اتود، سطح بندی شده است
هر یک از بخش‌های یک اتود، یک درس هستند. درست همانند پله‌های یک پلکان، بالا می‌روند و رسیدن به پله‌های بالاتر، به معنی عبور از پله‌های قبلی است. کتاب‌های مرسوم که با پسوند آهنگ در بازار ایران وجود دارند، اتودوار تنظیم نشده‌اند و هنرآموزان ممکن است برخی از آنها را اجرا کنند و از بعضی چشم پوشی کنند. اما در اتودها این گونه نیست و طراحی کتاب، هنرآموز را ملزم به یادگیری همه درس‌ها می‌داند.
اتود، هدفمند است
برخلاف یک قطعه معمولی که معمولا با هدف زیبایی یا رساندن یک مفهوم خاص ساخته می‌شود، اتود پیانو برای زیبایی ساخته نشده است. بیشتر اتودهای استاندارد، شامل درس‌هایی برای نت‌خوانی، تقویت انگشت، درک فواصل، انگشت گذاری و … هستند. سازنده اتودها، با تکرار یک یا چند موضوع خاص در هر درس، تلاش می‌کند مهارت خاصی را به هنرآموز بیاموزد.
کتاب چرنی 599 یکی از شناخته شده‌ترین کتاب‌های اتود پیانو است که در سراسر جهان تدریس می‌شود.
اتودها کاربرد عمومی دارند
اتودها مثل کتاب‌های مدرسه هستند. یعنی طوری طراحی شده‌اند که معمولا می‌توان همه درس‌های آن را به عموم هنرجویان درس داد. معمولا اتودها برای دستهای کوچک و متوسط مناسب هستند و به ندرت در درس‌های یک اتود با مشکل کوچک بودن دست هنرآموز برخورد می‌کنیم. به طور کلی، می‌توان گفت اتودها برای عموم نوازندگان، استاندارد شده‌اند.
اتودها بیشتر تکنیک‌ها را پوشش می‌دهند
اگر یک نوازنده همیشه با قطعات و آهنگ‌های معمولی تمرین کرده باشد، ممکن است هرگز با برخی از تکنیک‌های پیانو روبرو نشده باشد. درس‌های اتودها، معمولا به نحوی طراحی شده‌اند که هنرآموز بتواند همه تکنیک‌های لازم برای نواختن هر نوع قطعه‌ای را کسب کند.
معلم‌ها روش تدریس آنها را به خوبی می‌دانند
وقتی معلم یک اتود استاندارد را تدریس می‌کند، به خوبی سختی‌ها و آسانی‌های آن را می‌داند و می‌تواند بهترین راهنمایی‌ها را به هنرآموز خود ارائه دهد.
جایگزین بهتری برای آنها موجود نیست
صدها کتاب اتود و روش آموزش در طی صد سال گذشته تدوین شده است؛ اما در عمل تنها چند کتاب خاص، پس از آزمون و خطای بسیار، باقی مانده و به عنوان روش‌های مهم تمرین پیانو جا افتاده است. قطعا اگر روش بهتری وجود داشته باشد، اتودهای فعلی نیز منسوخ خواهند شد.
ویژگیهای منفی اتودها
این فهرستی از دلایلی است که معمولا هنرآموزان را در تمرین اتودها بی‌میل می‌کند.
اتودها، لزوما زیبا نیستند
طراحان اتودها، آنها را با هدف زیبایی نساخته‌اند. اگر چه در سطوح بالا، اتودهای بسیار سخت و زیبایی وجود دارند اما اتودهای معمول هنرآموزی، گاهی حتی آهنگ هم نیستند.
کتاب هانون، یکی از پرطرفدارترین اتودها در میان معلمان، برای تقویت عضلات، فرم دهی به شکل انگشتان و افزایش سرعت و قدرت نوازندگی است با این حال، به دلیل غیرموزیکال بودن تمرینات این کتاب، در بین هنرآموزان پیانو چندان محبوب نیست.
اتودها برای زمان و مکان دیگری هستند
بیشتر اتودهای موجود که توسط معلم‌های پیانو تدریس می‌شوند، اروپایی هستند و به یک یا دو قرن پیش تعلق دارند. از این منظر، گاهی ذائقه هنرآموزان (به خصوص در ایران)، اتودها را نمی‌پسندد.
برخی از اتودها گوش خراش‌اند
برخی از اتودها مانند هانون، اشمیت، موژکفسکی و تمرینات برامس، نه تنها زیبا نیستند، گاهی حتی گوش خراش هم هستند و ممکن است حتی خانواده هنرآموز نیز به اجرای آنها اعتراض کند.
بعضی از اتودها سخت هستند
از آن‌جایی که اتودها سطح بندی دارند، یعنی بالاخره به جاهای سخت می‌رسند. بعضی از هنرآموزان در مقابل بالا رفتن سطح خود مقاومت نشان می‌دهند و در برخورد با اتودهای سخت، با تمرین نکردن، عملکرد ضعیفی از خود نشان می‌دهند.
اتودهای شاخص پیانو
کتاب‌های Beyer، هانون، چرنی 599، چرنی 299، برگمولر و اشمیت، رایج‌ترین کتاب‌های اتود هستند. البته برخی از معلمان در طی چند سال گذشته، دو کتاب جان تامسون و مایکل آرون را نیز تدریس می‌کنند. دو کتاب پوزولی و دیدخوانی و دیدسرایی استاد یعقوب صحاف نیز، کتاب‌های اصلی تقویت نت خوانی هستند.
مجموعه تمرین‌های گام و آرپژ را نیز می‌توان نوعی اتود دانست. با این وجود در همه اتودهای موجود، تمرینات مرتبط با گام و آرپژ وجود دارد.
شوپن، فرانس لیست، راخمانینوف و اسکریابین نیز قطعاتی با عنوان اتود ساخته‌اند. این اتودها بسیار پیچیده و سخت هستند و بیشتر اجرای کنسرتی را مدنظر قرار داده‌اند.
برخی از کنسرواتورهای مشهور جهان، کتاب‌هایی با عنوان اتود برای آموزش در همان مدارس تالیف کرخرید اتود چندان هم کار ساده‌ای نیست اگر بخواهید درست و هوشمندانه خرید کنید. برندها و مدل‌های مختلفی در بازار می‌بینید که از نظر ضخامت نوک، دوام مداد و کارایی با هم متفاوتند. پس بیایید نکته‌های قبل از خرید اتود را بررسی کنیم.
مداد اتود هم برای نوشتن مناسب است و هم برای طراحی. پس هدف‌تان از مداد به‌دست گرفتن هر چه باشد، این مدادهای مکانیکی کارتان را راه می‌اندازند.
اگرچه بعضی‌ها صدای خش‌خش مداد سنتی را روی کاغذ، با هیچ اتودی عوض نمی‌کنند، اما مداد نوکی‌ها طرفداران زیادی دارند. اگر به فروشگاه بروید یا قصد خرید آنلاین داشته باشید، میان مدل‌های مختلف و از همه رنگِ اتودها گیج می‌شوید. به همین دلیل هم هست که «درجه» در این مطلب از مداد نوکی برای‌تان نوشته؛ باید قبل از خرید مداد ببینید کدام مدل به درد شما می‌خورد.
ویژگیهای اتود چیست؟
اول ببینیم مدادهای اتود چه ویژگی‌هایی دارند. اتودها محفظه‌ای دارند که نوک یا مغزی در آن قرار می‌گیرد. با تمام شدن هر نوک، مغزی بعدی را در محفظه قرار می‌دهید. نوک‌ها را در بسته‌بندی جداگانه می‌خرید.
در بیشتر مدل‌ها باید با انگشت شصت سر مداد را فشار دهید تا مغزی از درون محفظه بیرون بیاید. در مدل‌های لرزشی با تکان دادن مداد، نوک بیرون می‌آید. مدل‌های اتوماتیکی هم هستند که خودشان می‌دانند چه موقع نوک در حال تمام شدن است و باید اضافه شود. در ادامه این مدل‌ها را بیشتر توضیح داده‌ایم.
جنس بدنه این دسته از مدادها فلز، پلاستیک یا ترکیبی از این دو است. بالای بیشتر مدادها پاک‌کن طراحی شده است. ظاهر آنها متنوع و در رنگ‌های مختلف است.
مداد اتود چه مزایایی دارد؟
خداحافظی با مداد تراش
اگر مدادتان از نوع اتود باشد، دیگر با مدادتراش خداحافظی خواهید کرد. دیگر نگران تیز کردن نوک مداد و شکستن نوکش هنگام تراشیدن نمی‌شوید. چراکه نوک‌های هم‌اندازه و آماده همراه دارید. به این ترتیب هنگام جزوه نوشتن و سر جلسه کاری، وقت‌تان با تراشیدن مداد تلف نمی‌شود.
ضخامت ثابت
بعضی‌ها باور دارند با مداد اتود دست‌خط بهتر و مرتب‌تری خواهند داشت. ضخامت نوک اتود ثابت است و بنابراین، در یک صفحه یادداشت یا مشق، دست‌خط یک‌دست و مرتبی دارید.برای سفارش انواع اتود از فروشگاه لوازم التحریر خورشید شاپ کلیک کنید.
طول عمر
شما بارها و احتمالا سال‌ها از مداد اتود استفاده می‌کنید و نیاز به خرید دوباره ندارید. درحالی‌که مدادهای سنتی مدام تمام می‌شوند و باید مداد نو بخرید.
خوش‌دستی
مداد نوکی فقط ظاهر مدرنی ندارد، استفاده از آن هم راحت‌تر از مدادهای سنتی است. جنس بدنه و طراحی آن در برندها و مدل‌های مختلف فرق دارد، اما اغلب مدل‌ها خوش‌دست هستند. دست و انگشتان دیرتر خسته می‌شوند، سُر نمی‌خورند و مداد راحت در دست جا می‌گیرد.
نگهداری
اغلب مداد نوکی‌ها دستگیره دارند و راحت در جاخودکاری، کیف و کوله یا جیب پیراهن جا می‌گیرند. این مزیتی است که مداد چوبی سنتی ندارد.
مداد اتود چه ایرادی دارد؟
بعضی از مدل‌های باکیفیت قیمت بسیار بالاتری از مداد معمولی دارند. اما شما می‌توانید از مدل‌های ارزان انتخاب کنید و مطمئن باشید مدت زیادی قابل‌استفاده خواهد بود.
حتما بخوانید:
نوک اتود چه اندازه‌هایی دارد؟
نوک اتود در سایزهای مختلفی از ۱/۳ تا ۰/۹ میلی‌متر ساخته می‌شود، اما آن‌چه در بازار فراوان است، اندازه‌های ۰/۵، ۰/۷ و ۰/۹ است. سایزهای کوچک‌تر به‌درد طراحی و نقاشی می‌خورند، چراکه بسیار باریک و ظریف هستند. نوک‌ها براساس درجه سختی به سه دسته تقسیم می‌شوند:
B
نوک‌هایی که برچسب بی دارند، بسیار نرم هستند. ضخامت این مغزی‌ها با عدد مشخص می‌شود، مانند 2B یا 3B.
HB
متداول‌ترین مغزی‌هایی که در بازار وجود دارند، در دسته‌ی اِچ‌بی قرار می‌گیرند. نرمی این دسته از نوک اتود در حد متوسط است. پرمصرف‌ترین سایز اِچ‌بی، ۰/۵ و ۰/۷ است.
H
این دسته از مغزی‌ها بیشترین سختی را دارند و نرمی آنها در مقایسه با دیگر مدل‌ها خیلی کم است.
اتودها چه فرقی با هم دارند؟
نوک اتود بعد از مدتی نوشتن کوچک یا تمام می‌شود. پس باید به روشی بقیه‌ی نوک را از محفظه بیرون بکشید. فرق اساسی مدل‌های اتود همین‌جا مشخص می‌شود، یعنی در روشی که نوک اتود را شارژ می‌کنید.
فشاری
در اغلب مداد نوکی‌ها کافی‌ست با انگشت شصت انتهای مداد را فشار دهید تا نوک آن بیرون بیاید. با هر بار فشردن سرِ مداد، چند میلی‌متر به نوک اتود اضافه می‌شود.
اتوماتیک
گاهی ممکن است زیادی نوک اتود بیرون بیاید و بشکند، به‌خصوص اگر مداد در دست بچه‌ها باشد. راه حل آن، خرید مدل اتوماتیک است. در این مدل‌ها تا زمانی که نوک مداد تمام نشده، شارژ نمی‌شود. هر زمانی که نوک اتود تمام شد، به‌صورت خودکار چند میلی‌متر پایین می‌آید و دوباره به نوشتن ادامه می‌دهید.
لرزشی
در بعضی از مدل‌ها، گذشته از این‌که می‌توانید با فشار دادن انتهای مداد به نوک آن اضافه کنید، گزینه دیگری هم دارید. به این ترتیب که مداد را چند بار تکان می‌دهید، به نوک اتود ضربه وارد می‌شود و بیرون می‌آید.
دکمه کناری
در بعضی از مدل‌های مداد اتود با فشار دادن دکمه‌ای که کنار انگشتان قرار دارد، راحت‌تر می‌توانید نوک را شارژ کنید.
مدل‌های دیگر اتود کدامند؟
محفظه‌دار برای چند نوک
دستهای از مدادها برای طراحی به‌کار می‌روند و چند محفظه برای نوک‌هایی با ضخامت مختلف دارند. به این ترتیب طراح می‌تواند حالت اتود را عوض کند و از ضخامت‌های مختلف برای کارش استفاده کند. معمولا بدنه محفظه شفاف است تا به‌خوبی سایزهای مختلف دیده شوند.
۲ در ۱
بعضی از اتودها کار را آسان کرده‌اند و خودکار و مداد را یک‌جا دارند. داشتن چنین اتودی هیجان‌انگیز است و راحت می‌شود با آن کار کرد.
2B
فکر نکنید مداد اتود با نوک تیزش به درد تست زدن نمی‌خورد. اگر سایز 2B تهیه کنید، پهنای کافی برای پر کردن مربع‌های پرسشنامه را خواهد داشت. فراموش نکنید هم مدادتان باید در این سایز تهیه شود و هم مغزی آن.
نوک رنگی
به‌جای خرید مغزی سیاه، می‌توانید مغزی رنگی بخرید و اتود را به مداد رنگی تبدیل کنید.
اتودهای مناسب مدرسه کدامند؟
بعضی از معلم‌ها در مقطع ابتدایی با استفاده از اتود مخالفند، چراکه بچه‌ها هنوز کنترل کافی روی نوشتن ندارند و دست‌خط‌شان در حال بهتر شدن است. اما بچه‌ها بزرگ‌تر که می‌شوند، عاشق تنوع شکل و رنگ بدنه اتودها هستند. بهتر است برای بچه‌ها مدادی تهیه کنید که سایز مغزی آن ۰/۷ یا ۰/۹ باشد، چرا که پهن‌تر است و دیرتر می‌شکند.
نکته مهم بعدی، جنس و شکل بدنه مداد است. بهتر است شکل بدنه را متناسب با سن کودک انتخاب کنید، مانند مدل‌هایی که شبیه سه‌گوش هستند و جای انگشت دارند. بهتر است جنس آن لیز نباشد و انگشتان کودک به‌راحتی دورش حلقه شود. اگر بخش پایینی مداد فلزی باشد، استحکام بیشتری دارد و دربرابر فشار دست، مقاوم‌تر است.
مدل‌های مناسب محل کار کدامند؟
مدل‌های کلاسیک‌تر و شیک‌تر برای محیط کار مناسب‌ترند. شما که نمی‌خواهید ابتدای جلسه کاری اتودی از کیف‌تان بیرون بیاورید که عکس بستنی قیفی یا پرنسس دیزنی روی آن باشد، پس به برندهای مرغوب با ظاهر کلاسیک فکر کنید. اغلب مدل‌های باکیفیت، انتهای فلزی دارند.
مدل‌های مناسب طراحی کدامند؟
ضخامت مغزی اتود را مناسب با کارتان انتخاب کنید. مدادهایی که چند مغزی با سایز متنوع دارند، برای طراحی بسیار مناسبند. همچنین می‌توانید از مدادهایی با سایز کمتر از ۰/۵ استفاده کنید.
جمع‌بندی
بهترین انتخاب مداد اتود می‌تواند از بین برندهای باکیفیت باشد. قرار نیست هر روز اتود نو بخرید، پس ارزش دارد یک بار هزینه کنید و جنس خوب و مرغوب تهیه کنید. برندهایی مثل فابرکاستل، استدلر و روترینگ امتحان‌شان را پس داده‌اند و در بیشتر کتاب‌فروشی‌ها پیدا می‌شوند.
سایز ۰.۵ و ۰.۷ کاربرد بیشتری برای نوشتن دارند. فراموش نکنید چند بسته نوک اتود هم خریداری کنید. دیگر می‌ماند سلیقه‌ای که در انتخاب رنگ و مدل ظاهری دارید.
مداد اتود شما چه مدلی است و آیا از آن راضی هستید؟ تجربه‌تان را با خوانندگان دیگر درمیان بگذارید.
ده‌اند. این کتاب‌ها معیاری برای سنجش هنرآموزان و یکسان سازی آموزش در همان مدارس است و معمولا خارج از این مدارس تدریس نمی‌شوند.
منبع : ترب