چرا توافق تهران و ریاض به موضوع یمن گره خورده است؟

مهسا مزدهی: تهران و ریاض برای دور پنجم مذاکرات در بغداد آماده هستند. این امید وجود دارد که دو کشور راه را برای توافق برای احیای روابط ایران و عربستان سعودی هموار کنند. با این حال، در هفته‌های اخیر بحث‌های زیادی بر سر جهت‌گیری مذاکرات بین دو کشور و پیشرفت‌های حاصل شده صورت گرفته است. اما با نزدیک شدن به دور بعدی مذاکرات، پیشرفت هایی در هر دو طرف مشاهده می شود. تهران قبلا از مذاکرات راضی بوده است، اما مقامات سعودی گفته اند که مذاکرات پیشرفت چندانی نداشته است. اما دیروز وزیر خارجه عربستان اعلام کرد که در مذاکرات با ایران پیشرفت هایی داشته ایم.

چه تفاوت هایی دارند؟

فیصل بن فرحان در پاسخ به این که آیا از سرگیری سفارتخانه ها در دو کشور روی میز است یا خیر، به خبرگزاری فرانسه گفت: ما مطمئناً آماده بررسی همه پیشنهادات و موضوعات در صورت جدی و شفاف بودن هستیم. شاید برای بازگشایی کنسولگری ها مشکلی وجود داشته باشد اما هنوز تصمیمی گرفته نشده است.

این مقام سعودی درباره از سرگیری مذاکرات هسته ای ایران و غرب مدعی شد: ما در این مورد تردیدهای زیادی داریم. سطح غنی سازی که می بینیم بیشتر از سطح مورد نیاز برای یک برنامه هسته ای صلح آمیز است. این کاملا نگران کننده است. ما امیدواریم که این گفتگوها انجام شود و به صورت مثبت ادامه یابد و ایران به توافقی دست یابد که به ما و همسایگانش اطمینان دهد که برنامه هسته ای اش برای اهداف غیرنظامی است، زیرا تهدید برنامه تسلیحات هسته ای یک چیز است که برای ما در منطقه مهم است. با ادامه مذاکرات، ما باید شاهد شفافیت در مورد این برنامه هسته ای باشیم.

عربستان سعودی مخالف توافق هسته ای است و حتی با از سرگیری مذاکرات برای احیای برجام مخالفت کرده و اکنون به دنبال تضمین توافق هسته ای ایران است.

اما تفاوت اصلی بین دو کشور همچنان مشکل یمن است. از زمان به قدرت رسیدن بن سلمان در عربستان سعودی، روابط تهران و ریاض روز به روز سردتر شده است. توافق هسته ای ایران با 1+5، فاجعه منا و حوادث سفارت عربستان در ایران از یک سو و آغاز جنگ یمن از سوی دیگر، تنش ها را تشدید کرده است. کشورها قطع شد. با این حال، با کناره گیری ترامپ و روی کار آمدن دموکرات ها در آمریکا، سعودی ها در نهایت به ایران رسیدند تا راه را برای مذاکرات منطقه ای هموار کنند و مذاکرات با میانجیگری عراق در بغداد در سطح مقامات امنیتی و نظامی از سر گرفته شد.

عربستان سعودی این روزها در یک بحران سخت، یمن است. کشوری که به سرعت فکر می کرد می تواند یمن را تصرف کند و به جنگ پایان دهد، اکنون در زاغه ها گرفتار شده است و برای جلوگیری از بحران به همه جهات می رود. اخیرا وزیر اطلاع رسانی لبنان که یکی از مشهورترین چهره های تلویزیونی جهان عرب است در گفت و گو با شبکه الجزیره عربستان سعودی را مسئول کشته شدن غیرنظامیان در یمن دانسته است. این امر منجر به از بین رفتن روابط ریاض و بیروت شد و سعودی ها تصمیم گرفتند لبنان را در اسرع وقت مجبور به حذف وزیر وابسته به گروه حزب الله کنند. پیشنهادی که تاکنون توسط رهبران لبنان جدی گرفته نشده است.

ایران گفته است که در واکنش به اقدام اجباری ریاض، عربستان سعودی باید متوجه شود که منطق محاصره و افزایش فشار بر لبنان کارساز نیست.

به نظر می رسد بحران یمن در روابط تهران و ریاض مشکلی است که هنوز حل نشده است. ایران از مردم یمن به ویژه حوثی ها حمایت می کند و عربستان سعودی از مقامات سابق یمنی که در این کشور زندگی نمی کنند حمایت می کند. عربستان سعودی بمباران شبانه روزی این کشور کوچک عرب را متوقف نمی کند و حوثی ها با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین از خود دفاع می کنند. این وضعیت در خاورمیانه کهنه است. در حالی که جهان بن سلمان را مسئول این جنگ می داند، فشار بین المللی برای حل بحران یمن کافی نبوده است. بسیاری بر این باورند که وضعیت تنها در صورتی بهبود می یابد که ریاض و تهران به توافق برسند.

با این حال، این روزها حزب الله لبنان نیز درگیر تجارت یمن است. عربستان سعودی با دو نیروی اصلی در منطقه روبرو است که یکی از منتقدان اصلی جنگ یمن است. ایران دیگر در حمایت از یمن تنها نیست و نزدیکان حزب الله از هر تریبونی اعتراض می کنند و مدعی هستند که بن سلمان در یک کشور فقیر عربی مردم را کشته است. سعودی ها با تمام توان علیه لبنان تلاش کرده اند تا حزب الله را مجبور به سکوت کنند. این در شرایطی است که بیروت با بحران های شدید اقتصادی و سیاسی مواجه است و ولیعهد سعودی در تلاش است تا برای ایجاد دردسر کمتر، دولت ریاض را مجبور به تعطیلی حزب الله لبنان کند.

آیا بحران یمن قابل حل است؟

این روزها اخباری مبنی بر خروج نیروهای سعودی از یمن یا برخی مناطق این کشور منتشر شده است. این حادثه برخی گمانه زنی ها را در مورد نتیجه مذاکرات ریاض و تهران در مورد یمن ایجاد کرد. اما سعودی ها به زودی از عقب نشینی از برخی مناطق یمن خودداری کردند و گفتند این اقدامی ساده بود.

صلح در یمن به نتیجه مذاکرات «محترمانه» ایران و عربستان سعودی بستگی دارد. سعودی ها که به تازگی توانسته اند تسلیحات پیچیده ای از آمریکا خریداری کنند، علاقه زیادی نشان داده اند که این کشور را بدون موفقیت ترک کنند. با این حال، به نظر می رسد او از پرداخت هزینه های جنگ خسته شده است.

پنج عضو دائم شورای امنیت گفته‌اند که همه طرف‌های درگیر در یمن باید گفت‌وگوی واقعی برای پایان دادن به جنگ در یمن و یافتن راه‌حل سیاسی جامع برای کاهش درد و رنج مردم یمن پیدا کنند. این راه حلی است که همه بر آن اتفاق نظر دارند، اما قبل از پایان مذاکرات ایران و عربستان، راه حل سیاسی در شرایطی حاصل می شود که دولت سعودی مدام تجهیزات نظامی بیشتری خریداری می کند و به حملات خود به یمن ادامه می دهد. ، که غیر ممکن به نظر می رسد. .

>>> همچنین بخوانید:
آیا تهران و ریاض به یک توافق بزرگ نزدیک هستند؟
امکان توافق ایران و عربستان سعودی از جهات مختلف؛ پیچیده ترین چیز یمن است
مصر به دنبال میانجیگری میان انصارالله و عربستان سعودی است

311312/23