آریتمی (اختلال ریتم قلبی) به چه مفهوم است؟

انواع ضربان قلب نامنظم

آریتمی یا ضربان قلب نامنظم انواع مختلفی دارد. برخی انواع آریتمی، مانند ضربان نابجا ، خطری ندارند. این حالتی است که قلب یک بار ضربان نکند و یا به طور ناگهانی دچار ضربان شدید شود، که معمولا مشکلی برای افراد ایجاد نمی‌کند. انواع دیگر بی نظمی ضربان قلب شامل موارد زیر است:

فیبریلاسیون دهلیزی

فیبریلاسیون دهلیزی شایعترین نوع آریتمی است. زمانی که این نوع بی نظمی ضربان قلب اتفاق می‌افتد ، بیمار ممکن است احساس کند ضربان قلبش بی نظم شده و ممکن است حس کند ضربان قلب سریع‌تر از حد معمول است.

فلوتر دهلیزی

فلوتر دهلیزی شبیه به فیبریلاسیون دهلیزی است اما علت این نوع بی نظمی ضربان قلب ، مثل روش درمان آن کمی با فیبریلاسیون دهلیزی متفاوت است. در فولتر دهلیزی، ایمپالس‌های الکتریکی که باعث می‌شوند قلب در زمان مشخصی ضربان کنند، مدار کوچکتری در دهلیزهای قلب تشکیل می‌دهند و باعث می‌شوند دهلیزها خیلی سریع‌تر از حد معمول ضربان کنند، اما بطن‌ها نمی‌توانند به سرعت ضربان کنند. بنابراین، دهلیزها و بطن‎‌های قلب با سرعت‌های مختلف ضربان کرده و بر قلب فشار وارد می‌کنند.

تاکی کاردی فوق بطنی

تاکی کاردی یا تندتپشی فوق بطنی (SVT) ممکن است باعث شود ضربان قلب بسیار سریع شود بین ۱۴۰ تا ۲۵۰ ضربان در دقیقه. حملات تاکی کاردی فوق بطنی اغلب خود به خود اتفاق می‌افتند.

تاکی کاردی بطنی

در کسانی که تاکی کاردی بطنی دارند ، ممکن است ضربان قلب سریع‌تر شده، و بعضی اوقات ممکن است به فیبریلاسیون بطنی منجر شود. این مساله، اگرچه نه در همه افراد، اما ممکن است مرگ‌بار باشد و به همین دلیل خطرناکترین نوع تپش قلب نامنظم است. بیشتر افرادی مبتلا به تاکی کاردی بطنی از قبل مشکلات قلبی داشته‌اند، اما (به ندرت) ممکن است افرادی به تاکی کاردی بطنی مبتلا شوند که قلبشان سالم است.

فیبریلاسیون بطنی

فیبریلاسیون بطنی هنگامی اتفاق می‌افتد که سیگنال‌های الکتریکی قلب، به صورت همزمان در مناطق مختلف بطن ارسال شوند. این نوع بی نظمی ضربان قلب یک فوریت پزشکی است و بسیار سریع و مرگبار بوده، و باعث می‎شود قلب نتواند به درستی ضربان کند. در اثر این نوع اریتمی مقدار خونی که از قلب خارج می‌شود بسیار کم (یا صفر) می‌شود. کسانی که به فیبریلاسیون بطنی دچار می‌شوند ، به سرعت هوشیاری خود را از دست خواهند داد و ممکن است دچار ایست قلبی شوند. این نوع آریتمی در صورتی که به سرعت معالجه نشود، معمولاً منجر به مرگ می‌شود. معالجه این نوع آریتمی با احیای قلبی ریوی (CPR) شروع می‌شود.

بلوک قلبی

در بلوک قلبی، قلب کندتر از حد طبیعی می‌تپد. بلوک قلبی گاهی اوقات مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما اگر جدی‌تر باشد، ممکن است علائمی از قبیل سرگیجه داشته باشد، و یا حتی بیمار ممکن است غش کند.

سندرم سینوس بیمار

اگر به سندرم سینوس بیمار مبتلا هستید، گره سینوسی دهلیزی که پالس‌های الکتریکی را در قلب ایجاد می‌کند، در قلب شما به درستی کار نمی‌کند. حدود نیمی از افراد، به نوعی سندرم سینوس بیمار ، به نام سندرم تاکی برادی مبتلا هستند. این نوع بی نظمی ضربان قلب باعث می‌شود ضربان قلب در ابتدا کند ، و سپس تند شود. کسانی که به این بیماری مبتلا هستند ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند، اما در صورت بروز آن ممکن است دچار سرگیجه شده و حتی غش کنند.

عوامل خطرزای اصلی پی وی سی

آریتمی‌ها در افرادی که بیماری‌ها یا مشکلات قلبی باعث ضعیف شدن قلب آن‌ها شده است، بیشتر شایع است. از جمله در افراد مبتلا به:

• حمله‌‌های قلبی
• نارسایی قلبی و کاردیمیوپاتی
• نشتی یا تنگی دریچه‌های قلب
• بیماری‌های قلبی ارثی و مادرزادی

شرایط دیگری که می‌تواند خطر ابتلاء به تپش قلب نامنظم را افزایش دهد، عبارت است از:

• فشار خون بالا
• عفونت‌هایی که موجب آسیب دیدگی ماهیچه قلب یا کیسه احاطه کننده اطراف قلب می‌شود.
• دیابت
• وقفه تنفس در خواب
• پر کاری یا کم کاری غده تیروئید (زیاد بودن یا کم بودن هورمون تیروئید در بدن)

عوامل متعدد دیگری هم وجود دارد که می‌تواند خطر بروز ضربان قلب نامنظم را افزایش دهد. از جمله این عوامل می‌توان به جراحی قلب، برخی از داروها و عدم تعادل در مقدار مواد شیمیایی یا دیگر مواد موجود در گردش خون.

علل بروز تپش قلب نامنظم

تپش قلب نامنظم، هنگامی اتفاق می‌افتد که سیگنال‌های الکتریکی کنترل کننده ضربان قلب دچار تأخیر شده یا متوقف شود. همچنین اگر قسمت دیگری از قلب شروع به تولید سیگنال‌های الکتریکی کند، می‌تواند موجب بروز تپش قلب نامنظم شود. زیرا تداخل این سیگنال‌ها با سیگنال‌های اصلی حاصل از سلول‌های عصبی مخصوص قلب موجب اختلال در ضربان طبیعی قلب می‌شود.

سیگار کشیدن، مصرف زیاد الکل، استفاده از برخی مواد مخدر (مانندکوکائین یا آمفی تامین‌ها)، استفاده از برخی داروهای تجویز شده یا بدون نسخه و مصرف زیاد کافئین یا نیکوتین در برخی افراد می‌تواند منجر به بروز تپش قلب نامنظم شود. تنش‌های روحی قوی و عصبانیت شدید هم می‌تواند موجب سخت‌تر شدن کار قلب، افزایش فشار خون و آزاد شدن هورمون‌های ضد تنش شود. گاهی اوقات مجموعه این واکنش‌ها می‌تواند منجر به بروز تپش قلب نامنظم شود.

حمله قلبی یا سایر شرایطی که باعث آسیب دیدگی سیستم الکتریکی قلب شود نیز می‌تواند منجر به بروز تپش قلب نامنظم گردد. مثال‌هایی از این موارد عبارت است از فشار خون بالا، بیماری عروق کرونر قلب، نارسایی قلبی، پر کاری یا کم کاری غده تیروئبد (زیاد بودن یا کم بودن میزان تولید هورمون تیروئید) و بیماری رماتیسم قلبی.

ناهنجاری‌های مادرزادی قلب نیز می‌تواند باعث بروز برخی از انواع آریتمی‌ها مانند نشانگان ولف – پارکینسون – وایت شود. اصطلاح “مادرزادی” به معنی عارضه‌ای است که از هنگام تولد در فرد وجود داشته باشد. گاهی اوقات هم علت بروز تپش قلب نامنظم نامشخص است.

نشانه‌ها و علائم ضربان قلب نامنظم چیست؟

 تپش قلب نامنظم در بسیاری از موارد هیچ گونه نشانه یا علائمی ندارد. اما در صورت وجود، شایع‌ترین نشانه‌ها و علائم آن عبارت است از:

• تپش قلب (یعنی احساس کنید که قلب شما یک ضربان را جا می‌اندازد، لرزش غیر طبیعی دارد یا خیلی سخت و سریع می‌زند).
• ضربان قلب کند
• ضربان قلب نامنظم
• احساس وقفه بین ضربان‌های متوالی قلب

برخی از نشانه‌ها و علائمی که بیشتر خطرناک هستند، عبارت است از:

• اضطراب
• ضعف، سرگیجه و احساس سبکی سر
• غش کردن یا ضعف شدید نزدیک به حالت غش
• عرق کردن زیاد
• تنگی نفس
• درد قفسه سینه

آیا شما در معرض خطر ابتلا به تپش قلب نامنظم هستید؟

تپش قلب نامنظم در افراد مسن بسیار شایع است. اغلب موارد خطرناک تپش قلب نامنظم در افراد با سن بالاتر از ۶۰ سال رخ می‌دهد. زیرا افراد مسن بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های قلبی و سایر بیماری‌هایی هستند که ممکن است منجر به بروز آریتمی قلبی شود. همچنین افراد مسن حساسیت بیشتری در برابر عوارض جانبی داروها دارند و مصرف برخی از داروها می‌تواند باعث بروز تپش قلب نامنظم در آن‌ها شود.

برخی از انواع تپش قلب نامنظم، بیشتر در کودکان و نوجوانان اتفاق می‌افتد. آریتمی‌های فوق بطنی حمله‌ای (پی اس وی تی) از جمله نشانگان ولف پارکینسون وایت در افراد جوان شایع‌تر است. این بیماری در واقع سرعت بالای ضربان قلب است که به طور ناگهانی شروع می‌شود و خاتمه پیدا می‌کند.

تشخیص ای سی اس

اگر در مورد علائمی که دارید مطمئن نیستید، یا احتمال می‌دهید آریتمی داشته باشید، بهتر است با پزشک خود صحبت کنید. پزشک در مورد علائم و سابقه پزشکی شما سؤال کرده، شما را معاینه می‌کند و نبض و فشار خون شما را نیز بررسی کرده و در صورت لزوم ممکن است شما را به یک پزشک متخصص قلب و عروق ارجاع داده و یا برای انجام آزمایشات بیشتر شما را بلافاصله به بیمارستان بفرستد.

ممکن است لازم باشد یک یا چند آزمایش از آزمایش‌های زیر را انجام دهید تا ببینید آیا به تپش قلب نامنظم مبتلا هستید یا خیر:

• آزمایش خون. به کمک آزمایش خون میزان موادی مانند پتاسیم و کلسیم در خون را بررسی می‌کنند تا ببینند آیا تیروئید به درستی کار می‌کند یا خیر.
• الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب(ECG). نوار قلب برای بررسی فعالیت الکتریکی قلب ضبط می‌شود.
• ضبط ۲۴ ساعته نوار قلب. در این آزمایش فعالیت الکتریکی قلب را برای ۲۴ ساعت (یا در صورت لزوم بیشتر)، در حالی که بیمار فعالیت‌های معمول خود را انجام می‌دهد ضبط می‌شود.
• تست ورزش قلب. در این آزمایش زمانی که قلب تحت فشار است از بیمار نوار قلب می‌گیرند تا نحوه عملکرد قلب را بررسی کنند. اگرچه این آزمایش ممکن است باعث ایجاد ضربان غیرطبیعی قلب شود ، اما بیمار تحت نظارت کامل یک تیم پزشکی قرار دارد و جایی برای نگرانی نیست.
• اکوی قلب یا اکوی قلب ترانس توراسیک. در این آزمایشات از سونوگرافی (امواج صوتی) برای ایجاد تصاویری واضح از عضلات و دریچه‌های قلب استفاده می‌کنند تا نحوه عملکرد آن‌ها را بررسی کنند.
• تست تیلت. در این آزمون بیمار روی یک تخت که به سمت بالا کج خواهد شد، دراز می‌کشد. یک تکنسین میزان ضربان قلب ، ریتم و فشار خون بیمار را در نقاط مختلف اندازه‌گیری می‌کند.
• الکتروفیزیولوژی قلب. در این آزمون فعالیت الکتریکی قلب را بررسی می‌کنند تا ببیند چه عواملی باعث ایجاد ضربان غیر طبیعی قلب می‌شود.

تپش قلب نامنظم چگونه درمان می‌شود؟

 درمان‌های رایج برای تپش قلب نامنظم شامل داروها، روش‌های پزشکی و جراحی می‌باشد. اگر ضربان نامنظم قلب شما موجب بروز علائم خطرناکی مانند سر گیجه، درد قفسه سینه یا غش شود، ممکن است پزشک شما تشخیص دهد که این عارضه باید درمان شود. همچنین اگر تپش قلب نامنظم باعث افزایش خطر عوارضی از قبیل نارسایی قلبی، سکته مغزی یا ایست قلبی شود، ممکن است پزشک به شما توصیه کند که آن را درمان کنید.

درمان دارویی پی وی سی

 دارو می‌تواند باعث کند کردن ضربان قلب سریع شود. همچنین با مصرف دارو می‌توان ضربان قلب نامنظم را به یک ضربان طبیعی و ثابت تبدیل کرد. داروهایی که برای این منظور استفاده می‌شوند، تحت عنوان ضد آریتمی (تپش قلب نامنظم) شناخته می‌شود.

بعضی از مهم‌ترین داروهایی که برای کند کردن ضربان سریع قلب استفاده می‌شود شامل مسدود کننده‌های بتا (مانند متوپرولول و آتنولول)، مسدود کننده‌های کانال کلسیم (مانند دیلیتیازم و وراپامیل) و دایگوگسین (دیجیتالیس) می‌باشد. اغلب این داروها برای درمان فیبریلاسیون دهلیزی (آ اف) مصرف می‌شوند.

برخی از داروهایی که برای باز گرداندن ریتم طبیعی قلب استفاده می‌شوند شامل آمیودارون، سوتالول، فلکائینید، پروپافنون، دوفتیلید، ایبوتیلید، کوئینیدین، پروکائین آمید و دیزوپیر آمید می‌باشند. اغلب این داروها عوارض جانبی به همراه دارند. از مهم‌ترین عوارض جانبی این داروها می‌توان به تشدید ضربان نامنظم قلب یا حتی بروز نوع متفاوتی از بی نظمی در ضربان قلب اشاره کرد.

در حال حاضر هیچ دارویی که بتواند ضربان قلب کند را به طور مطمئنی درمان کند، وجود ندارد. اگر ضربان قلب به طور غیر طبیعی کند باشد، با استفاده از دستگاه‌ تنظیم کننده ضربان درمان می‌شود.

بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی و برخی انواع دیگر تپش قلب نامنظم ممکن است با داروهای رقیق کننده خون درمان شود. این داروها خطر تشکیل لخته‌های خون را کاهش می‌دهند. وارفارین، دابیگاتران، هپارین و آسپیرین نمونه‌هایی از داروهای رقیق کننده خون هستند.

از مصرف دارو می‌توان برای کنترل کردن بیماری‌ها و مشکلاتی که می‌تواند باعث تپش قلب نامنظم شود، مانند بیماری‌های قلبی یا ناهنجاری تیروئید نیز استفاده کرد.

روش‌های پزشکی

انواع خاصی از تپش قلب نامنظم با استفاده از دستگاه تنظیم ضربان قلب درمان می‌شوند. این دستگاه وسیله کوچکی است که در زیر پوست قفسه سینه یا شکم قرار می‌گیرد تا ریتم غیر طبیعی ضربان قلب را اصلاح کند.

برخی از آریتمی‌ها نیز با ارسال امواج الکتریکی به قلب درمان می‌شوند. این روش درمانی را بسته به نوع آریتمی (تپش قلب نامنظم)  که مورد درمان قرار می‌گیرد، اصطلاحاً کاردیوورژن یا دی‌فیبریلاسیون می‌نامند.

برخی از افرادی که در معرض خطر فیبریلاسیون بطنی قرار دارند، با استفاده از ابزاری به نام دفیبریلاتور کاردیو ورتر قابل کاشت (آی سی دی) درمان می‌شوند. آی سی دی هم مانند دستگاه تنظیم ضربان قلب، یک وسیله کوچک است که زیر پوست قفسه سینه قرار داده می‌شود. این وسیله با ارسال امواج الکتریکی یا شوک‌های خفیف به کنترل ضربان‌های نامنظمی که جان بیمار را تهدید می‌کند، کمک می‌کند.

روش درمانی دیگری به نام کاتتر ابلیشن وجود دارد که برای مواقعی که تپش قلب نامنظم با مصرف دارو درمان نمی‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش، یک لوله نازک و انعطاف پذیر به درون یک سرخرگ خونی در ناحیه بازو، کشاله ران یا گردن وارد شده و از طریق این سرخرگ به سمت قلب هدایت می‌شود. یک دستگاه مخصوص از طریق این لوله به قلب انرژی می‌رساند. این انرژی، نقاط کوچکی از بافت قلب که ضربان غیر طبیعی قلب از آنجا شروع می‌شود را پیدا کرده و تخریب می‌کند. روش کاتتر ابلیشن معمولاً در یک بیمارستان مجهز و به عنوان بخشی از تحقیقات الکتروفیزیولوژی انجام می‌گیرد.

ممکن است پزشک به شما توصیه کند که قبل از انجام عمل کاتتر ابلیشن، یک اکوکاردیوگرافی ترانس ازوفاژیال انجام دهید تا مطمئن شود که هیچ لخته خونی در دهلیز قلب (محفظه‌های قسمت بالایی قلب) وجود ندارد.

جراحی

 پزشکان برخی از انواع تپش قلب نامنظم را با جراحی درمان می‌کنند. از این روش هنگامی استفاده می‌شود که قبلاً به منظور درمان عارضه دیگری مانند تعمیر دریچه قلب از جراحی استفاده شده باشد. یکی از انواع جراحی که برای فیبریلاسیون دهلیزی انجام می‌گیرد، جراحی ماز نام دارد.

در این روش، جراح قطعات ریزی را در داخل دهلیز قرار می‌دهد. این قطعات از پخش شدن امواج الکتریکی نامنظم جلوگیری می‌کنند. اگر تپش قلب نامنظم ناشی از بیماری عروق کرونر قلب باشد، ممکن است پزشک شما از روش جراحی پیوند کنار گذر سرخرگ کرونر استفاده کند. این جراحی موجب افزایش جریان خون به ماهیچه قلب می‌شود.

سایر درمان‌ها برای ای سی اس

مانور واگ یکی دیگر از روش‌هایی است که برای درمان تپش قلب نامنظم استفاده می‌شود. این روش شامل تمرینات و حرکات ساده‌ای است که گاهی اوقات می‌تواند انواع خاصی از آریتمی‌های فوق بطنی را کند کرده یا متوقف سازد. در این روش عصب واگ که در کنترل ضربان قلب نقش دارد، تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

زندگی با تپش قلب نامنظم

 بسیاری از انواع تپش قلب نامنظم، بی ضرر هستند. بالا رفتن گاه و بی گاه ضربان قلب یا تپش قلب ملایم، امری کاملاً طبیعی و شایع است. افرادی که به آریتمی‌های بی ضرر مبتلا هستند می‌توانند زندگی کاملاً سالم و طبیعی داشته باشند. این افراد معمولاً نیازی به درمان ضربان نامنظم قلب خود ندارند. حتی افرادی که ضربان قلب شدیداً نامنظم دارند، اغلب به طور موفقیت آمیزی درمان می‌شوند و می‌توانند زندگی کاملاً طبیعی داشته باشند.

مراقبت‌های همیشگی

اگر شما به تپش قلب نامنظم مبتلا هستید و نیاز به درمان دارید، باید:

• نوبت‌ها و قرارهای ملاقات با پزشک خود را فراموش نکنید.
• داروهای خود را طبق دستور پزشک مصرف کنید.
• اگر دچار عوارض جانبی ناشی از مصرف دارو شدید، به پزشک خود اطلاع دهید.
• اگر علائم ضربان نامنظم قلب شما تشدید شد یا علائم جدیدی در شما بروز پیدا کرد، به پزشک خود اطلاع دهید.
• اگر داروهای رقیق کننده خون مصرف می‌کنید، برای چکاپ منظم به پزشک خود مراجعه کنید.

تغییر سبک زندگی

بسیاری از انواع ضربان قلب نامنظم از بیماری‌های قلبی ناشی می‌شوند. بنابراین سعی کنید با پیروی از یک رژیم سالم، سلامت قلب خود را حفظ کنید. از مهم‌ترین مواردی که در یک سبک زندگی سالم باید رعایت شود، می‌توان به فعالیت و تحرک بدنی، ترک سیگار، نگه داشتن وزن در حد مناسب و نگه داشتن کلسترول و فشار خون در حد سالم اشاره کرد.

تنش‌های روحی شدید و عصبانیت شدید می‌تواند منجر به تپش قلب نامنظم شود. سعی کنید استرس‌ها و فشارهای عصبی را از طریق فعالیت‌هایی مانند یوگا، خلوت کردن در اوقات فراغت، مدیتیشن و فنون ریلکسیشن کنترل کنید. اعضای خانواده، دوستان و خویشاوندان شما هم می‌توانند برای کمک به کنترل استرس‌ها و فشارهای عصبی به شما کمک کنند.

 آریتمی قلبی چیست؟

اصطلاح آریتمی از یک واژه‌ی یونانی ریشه می‌گیرد. “آ” به معنای فقدان است بنابراین آریتمی یعنی از دست دادن ریتم. در واقع آریتمی نوعی بیماری قلبی به معنای بی نظمی در “سرعت” یا “ریتم” ضربان قلب است که با الکتروکاردیوگرام یا ECG قابل تشخیص است.

چه کسانی بیش‌تر در معرض خطر ابتلا به آریتمی هستند؟

آریتمی یا اختلال ریتم قلب دلایل مختلفی دارد. ممکن است مادرزادی باشد یعنی از بدو تولد وجود داشته باشد. یا ممکن است به دلیل عوامل محیطی مانند استرس عاطفی یا روانی ایجاد شود.

انتخاب سبک زندگی نامناسب مانند استعمال سیگار، مصرف الکل، نوشیدن زیاد قهوه، استرس و سوء‌مصرف مواد می‌تواند شانس ابتلا به آریتمی را افزایش دهد.

آریتمی یا کژآهنگی قلب همچنین می‌تواند به دلیل بیماری‌های دیگری مانند بیماری عروق کرونر، اختلالات دریچه‌ای، عدم تعادل الکترولیت‌ها در خون (مانند سدیم یا پتاسیم)، تغییر در عضله قلب، آسیب ناشی از حمله قلبی، روند بهبودی بعد از عمل قلب، نارسایی قلب، فشار خون بالا، پرکاری تیروئید یا دیابت کنترل نشده نیز ایجاد شود.

از دیگر افرادی که در معرض خطر آریتمی هستند می‌توان به افراد با سن بالای ۶۵ سال، افراد دارای ناهنجاری‌های ژنتیکی ارثی و افراد دارای اضافه وزن اشاره کرد.

جالب است بدانید که ضربان قلب نامنظم می‌تواند در قلب طبیعی و سالم نیز رخ دهد.

انواع آریتمی قلب

ضربان قلب نرمال بین ۵۰ تا ۱۰۰ ضربان در دقیقه است. ورزشكاران حرفه‌ای معمولا دارای ضربان قلب كم‌تر از ۶۰ بار در دقيقه هستند. شما می‌توانید سرعت ضربان قلب خود را با شمارش نبض خود در یک دقیقه حساب کنید. می‌توانید نبض خود را در مچ دست، قسمت داخلی آرنج و گردن لمس کنید. در آریتمی ممکن است قلب خیلی سریع، خیلی آهسته یا متناقض منقبض شود.

۱. آریتمی تاکی کاردی یا سریع

آریتمی سریع (بیش از ۱۰۰ ضربان در دقیقه) تاکی کاردی نامیده می‌شود. تاکی کاردی خود شامل چند نوع مختلف می‌شود.

• فیبریلاسیون دهلیزی: زمانی که سیگنال‌دهی قلب نامنظم می‌شود، ضربان قلب سریع و ناهماهنگ شده و ممکن است این وضعیت موقتی یا طولانی شود. برخی از دوره‌های آن با درمان متوقف شده و از عوارض جدی آن سکته مغزی است.
• فلوتر دهلیزی: این مورد شبیه به فیبریلاسیون دهلیزی بوده و تفاوت آن در این است که ضربان منظم‌تر است. فلوتر نیز با سکته مغزی در ارتباط است.
• تاکی کاردی فوق بطنی: این اصطلاح تمامی آریتمی‌هایی را شامل می‌شود که از بالای بطن شروع می‌شوند. باعث تپش قلب‌هایی می‌شود که به طور ناگهانی شروع شده و پایان می‌یابد.
• فیبریلاسیون بطنی: این عارضه زمانی ایجاد می‌شود که سیگنال‌های الکتریکی سریع و نامنظم باعث اختلال در بطن‌ها شوند. در این حالت بطن به جای پمپاژ خون فقط می‌لرزد.
• تاکی کاردی بطنی: سیگنال‌های الکتریکی معیوب از بطن شروع شده و ضربان قلب سریع اجازه نمی‌دهد که بطن‌ها از خون پر شوند. در افرادی که قلب سالم دارند، این حالت مشکلی ایجاد نمی‌کند.

۲. آریتمی برادی کاردی یا آهسته

آریتمی آهسته (آهسته‌تر از ۶۰ ضربان در دقیقه) برادیکاردی نامیده می‌شود. اختلال عملکرد گره سینوس، ضربان قلب آهسته به دلیل گره SA غیر طبیعی و بلوک قلبی از انواع برادی آریتمی هستند.

بعضی اوقات آریتمی‌های قلبی با توجه به منشاء آن‌ها به دو دسته‌ی آریتمی بطنی(با منشاء بطنی) یا آریتمی فوق بطنی(با منشاء مناطق بالای بطن یا دهلیز) طبقه بندی می‌شوند.

• آریتمی فوق بطنی: نوعی از آریتمی که در دهلیزها(اتاقک‌های فوقانی قلب) شروع می‌شود. انواع آریتمی فوق بطنی شامل این موارد هستند: انقباضات زودرس دهلیزی (PAC)، تاکی کاردی پاروکسیسمال فوق بطنی (PSVT)، تاکی کاردی با ورود مجدد در گره AV یا (AVNRT)، تاکی کاردی دهلیزی، فیبریلاسیون دهلیزی، فلوتر دهلیزی و سندروم ولف پارکینسون وایت (WPW).

• آریتمی بطنی: این آریتمی از بطن‌ها (اتاقک‌های تحتانی قلب) شروع می‌شود. انواع آریتمی بطنی شامل این موارد است: انقباضات زودرس بطنی (PVC)، تاکی کاردی بطنی (V-tach)، فیبریلاسیون بطنی (V-fib) و سندروم QT طولانی.

آریتمی‌های خطرناک قلب

نوعی از اختلال ریتم قلب به نام فیبریلاسیون بطنی ریتم نامنظم قلب محسوب شده و از انقباضات سریع و ناهماهنگ بطن ایجاد می‌شوند. فیبرریلاسیون بطنی می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد و با بیماری قلبی در ارتباط است. در بیشتر مواقع حمله قلبی باعث بروز آن می‌شود. سندرم QT نیز اختلال ریتم قلب بوده و جز موارد خطرناک آریتمی است.

نوع دیگری از آریتمی به نام فلوتر دهلیزی وجود دارد که می‌تواند یک بیماری جدی به حساب بیاید. معمولا زمانی که درمان نشود، به فیبریلاسیون تبدیل می‌شود.

علائم آریتمی قلب

در بیشتر مواقع کژآهنگی قلب ساکت هستند و علامتی ایجاد نمی‌کنند، اما ممکن است خطر سکته مغزی یا ایست قلبی را افزایش دهند. در ایالات متحده، سالانه بیش از ۸۵۰/۰۰۰ نفر به علت آریتمی در بیمارستان بستری می‌شوند. علائم بیماری قلبی گاهی مستقیما به قلب مرتبط نبوده و به همین دلیل این نشانه‌ها جدی گرفته نمی‌شود.

پزشک می‌تواند با گرفتن نبض یا از طریق الکتروکاردیوگرام (ECG) ضربان قلب نامنظم را هنگام معاینه بدنی تشخیص دهد. علائمی که در افراد مبتلا به آریتمی دیده می‌شود شامل موارد زیر است:

• تپش قلب (فرد افزایش ضربان قلب یا تکان خوردن در قفسه سینه را احساس می‌کند. برخی افراد این احساس را تجربه می‌کنند که گویی قلب در حال دویدن یا کنده شدن از قفسه سینه است).
• ضربان قلب خیلی آهسته
• ضربان قلب نامنظم
• مکث بین ضربان‌های قلب
• احساس فشار و ناراحتی در قفسه سینه
• سرگیجه یا احساس سبکی سر
• غش
• تنگی نفس
• ضعف یا خستگی
• درد قفسه‌ی سینه
• اضطراب
• تعریق فراوان.

اگر به طور ناگهانی یا به طور مکرر هر یک از علائم بالا را تجربه کردید فورا به پزشک مراجعه کنید. زیرا برخی از انواع آریتمی‌ها می‌توانند کشنده باشند.

علائمی مانند تپش قلب و درد قفسه سینه از علائم اصلی آریتمی قلبی است که باید جدی گرفته شود.

علت آریتمی قلب

فرآیند سیگنال‌دهی در قلب سالم معمولا به‌آرامی انجام می‌شود. قلب سالم در حالت استراحت بین 60 تا 100 ضربان در دقیقه دارد. اما برخی عوامل باعث می‌شوند که ضربان قلب نامنظم شده و در اصطلاح شخص دچار آریتمی شود. برخی از علل آریتمی قلب عبارتند از:

• سکته قلبی یا زخمی که از حمله قلبی درگذشته ایجاد شده است.
• انسداد عروق در قلب (بیماری عروق کرونر)
• تغییر در ساختار قلب مانند کاردیومیوپاتی
• دیابت
• فشارخون بالا
• ابتلا به کرونا
• پرکاری تیروئید
• کم‌کاری تیروئید
• آپنه خواب
• برخی داروها، به‌ویژه داروهای سرماخوردگی و آلرژی که بدون تجویز پزشک مصرف می‌شوند.
• مصرف بیش از حد الکل و کافئین
• سوءمصرف مواد مخدر
• ژنتیک
• سیگارکشیدن
• استرس و اضطراب

خطرات آریتمی قلب

عوارض آریتمی قلب در درازمدت باتوجه‌به نوع آن متفاوت است. اما به‌طورکلی این بیماری خطر سکته مغزی، مرگ ناگهانی و نارسایی قلبی را دارد. یکی از عوارض خطرناک آریتمی ایجاد لخته خون است. لخته می‌تواند از قلب به مغز حرکت کند و باعث سکته شود. ممکن است پزشک برای کاهش احتمال این عارضه داروهای رقیق‌کننده خون تجویز کند.

آریتمی چگونه تشخیص داده می‌شود؟

برای تشخیص بیماری قلبی یا تعیین علت آن آزمایشاتی انجام می‌شود. برای تشخیص آریتمی در ابتدا پزشک یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. باید در مورد سابقه پزشکی و علائم خود اطلاعات کاملی در اختیار متخصص قرار دهید. برای بررسی ضربان قلب نامنظم و شرایطی مانند بیماری قلبی یا بیماری تیروئید که باعث این عارضه شده‌اند، پزشک آزمایش‌هایی را توصیه می‌کند. آزمایشات مربوط به آریتمی قلب ممکن است شامل موارد زیر شود.

• نوار قلب: در این روش حسگرهایی به قفسه سینه و گاهی بازوها و پاها وصل می‌شود. حسگرهای نوار قلب ضربان قلب را بررسی کرده و زمان هر مرحله الکتریکی را ثبت می‌کنند.
• مانیتور هولتر: برای ثبت عملکرد قلب در مدت‌زمان طولانی (24 یا 48 ساعت) این دستگاه کوچک و قابل‌حمل استفاده شده و فعالیت قلب را طی کارهای روزمره ثبت می‌کند.
• اکو قلب: در این آزمایش غیرتهاجمی دستگاهی روی قفسه سینه قرار می‌گیرد. این دستگاه از امواج صوتی برای تشکیل تصویر از قلب استفاده می‌کند. با اکو قلب می‌توان اندازه، ساختار و حرکت قلب را بررسی کرد.

اگر متخصص با این روش‌ها به تشخیص دقیق آریتمی نرسد، از روش‌های دیگری استفاده می‌کند. این روش‌ها عبارتند از:

• تس ورزش: گاهی آریتمی با انجام ورزش بدتر می‌شود. به همین دلیل از تست استرس یا تست ورزش برای تشخیص این بیماری استفاده می‌کنند. در این تست شخص روی تردمیل می‌دود یا با دوچرخه ثابت کار می‌کند و در حین تمرین عملکرد قلب کنترل می‌شود.
• تست میز شیب: اگر شخص غش کرده باشد، برای بررسی علت آن از این روش استفاده می‌شود. بیمار روی یک میز دراز کشیده و ضربان قلب و فشارخون او کنترل می‌شود. سپس میز به‌آرامی از حالت افقی به عمودی رسیده و در این حین واکنش قلب به تغییر زاویه مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.

اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از ایجاد آریتمی

عوامل زیادی وجود دارد که می‌توانند قلب را تحریک کرده و باعث ایجاد اختلال ریتم قلب شوند. لذا عاقلانه‌ترین کار اجتناب از عوامل ایجاد کننده و عوامل تشدید کننده است.

۱. از روبرو شدن با محرک‌ها خودداری کنید

موارد مانند نیکوتین، کافئین، برخی داروهای بدون نسخه و الکل می‌توانند ضربان قلب را افزایش دهند و باعث تحریک ایجاد آریتمی شوند. برخی داروهای ضد‌سرفه و سرماخوردگی حاوی ترکیباتی هستند که باعث نامنظمی ضربان قلب می‌شوند. برچسب داروها را با دقت بخوانید و از پزشک یا داروساز خود بپرسید که چه داروهایی برای شما مناسب است.

۲. شیوه زندگی خود را تغییر دهید

• اگر متوجه شدید که کژآهنگی قلب شما با فعالیت‌های خاصی بیش‌تر رخ می‌دهد، باید از انجام آن‌ها خودداری کنید.

• اگر سیگار می‌کشید، در اسرع وقت استعمال دخانیات را متوقف کنید.

• استفاده از کافئین را محدود یا متوقف کنید. برخی افراد نسبت به کافئین حساس هستند و هنگام استفاده از محصولات کافئینی (مانند چای، قهوه، نوشابه و برخی از داروهای بدون نسخه) ممکن است متوجه تشدید علائم شوند.

• ورزش کردن را در برنامه هفتگی خود قرار دهید.

• کلسترول و فشار خون خود را کنترل کنید.

• در رژیم غذایی خود مقدار زیادی سبزیجات، میوه و منابع پروتئین گیاهی را قرار دهید و از چربی‌های اشباع و ترانس پرهیز کنید.

• مصرف امگا ۳ را در برنامه غذایی خود قرار دهید. نتایج مطالعات نشان می‌دهد که اسیدهای چرب امگا ۳ ممکن است خطر مرگ ناگهانی قلبی را کاهش دهند. اسیدهای چرب امگا ۳ را می‌توانید در ماهی‌های چرب آب‌های سرد مانند ماهی سالمون، ساردین و شاه ماهی پیدا کنید. انجمن قلب آمریکا توصیه می‌کند دو بار در هفته از ماهی‌های حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ استفاده کنید.

درمان آریتمی

بسته به نوع و شدت ضربان قلب نامنظم و اینکه چه عواملی باعث ایجاد اختلال ریتم قلب شده است، درمان‌های مختلفی وجود دارد. درمان‌ها می‌توانند شامل دارو درمانی، ایجاد تغییر در شیوه زندگی و انجام اقدامات جراحی باشند.

۱. دارو آریتمی قلبی

داروهای بسیاری برای درمان انواع مختلف تاکی کاردی موجود است. برای به حداقل رساندن عوارض، مصرف هر داروی ضد آریتمی دقیقا مطابق دستور پزشک بسیار مهم است. برخی از این داروها عبارتند از:

۲. داروهای ضد آریتمی

این داروها ضربان قلب را کنترل می‌کنند و کژآهنگی قلب را به حداقل می‌رسانند.

۳. داروهای ضد انعقاد یا ضد پلاکت

این داروها خطر لخته شدن خون و سکته مغزی را کاهش می‌دهند. این داروها شامل وارفارین یا آسپرین است که در مبتلایان به فیبریلاسیون دهلیزی استفاده می‌شود.

۴. شوک قلبی یا کاردیوورژن چیست؟

اگر داروها نتوانند ریتم قلبی نامنظم را کنترل کنند (مانند فیبریلاسیون دهلیزی)، ممکن است لازم شود شوک قلبی ایجاد شود. پس از تجویز بیهوشی کوتاه مدت، شوک الکتریکی به دیواره قفسه سینه فرد داده می‌شود که قلب را همزمان و هماهنگ می‌کند و اجازه می‌دهد ریتم طبیعی قلبی مجدد شروع شود.

۵. ضربان ساز (pacemaker) چیست؟

ضربان ساز وسیله‌ای است که برای ایجاد ضربان قلب منظم، ضربان‌های الکتریکی کوچکی را به عضله قلب می‌فرستد. pacemaker به مدیریت آریتمی و بهینه سازی عملکرد ضربان قلب کمک می‌کند. آن‌ها مانع کاهش ضربان قلب می‌شوند. ضربان ساز دارای یک مولد پالس است (که در آن یک باتری و یک کامپیوتر کوچک قرار دارد). تکانه‌های تولیدی به وسیله مولد پالس از طریق یک سیم،‌ به عضله قلب می‌رسد.

۶. دفیبریلاتور قابل کاشت قلبی (ICD) چیست؟

ICD یک وسیله پیشرفته است که برای درمان تاکی کاردی بطنی و فیبریلاسیون بطنی که بسیار خطرناک هستند، استفاده می‌شود. این دستگاه به طور مداوم ریتم قلب را کنترل می‌کند و هنگامی که ریتم قلب بسیار سریع و غیرطبیعی شود آن را تشخیص می‌دهد. ICD با ارسال انرژی به عضله قلب باعث می‌شود قلب دوباره در یک ریتم عادی منقبض شود.

در ابلیشن با کاتتر، انرژی الکتریکی با فرکانس بالا از طریق یک کاتتر به ناحیه‌ای از بافت داخل قلب که باعث ایجاد ریتم غیرطبیعی قلب می‌شود، منتقل می‌شود. این انرژی مسیر ریتم غیر طبیعی را از بین می‌برد. برای دستیابی به درمان بهینه می‌توان ابلیشن با کاتتر را با سایر روش‌ها ترکیب کرد.

7. جراحی قلب و آریتمی

جراحی قلب برای اصلاح بیماری‌های قلبی که باعث ایجاد آریتمی می‌شوند، مورد استفاده است. روش Maze نوعی جراحی است که برای اصلاح فیبریلاسیون دهلیزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در طی این روش، یک سری برش در دهلیز راست و چپ ایجاد می‌شود تا محرک‌های الکتریکی در مسیرهای تعریف شده محصور شوند. ممکن است برخی از افراد بعد از این عمل به ضربان ساز احتیاج داشته باشند.

8. درمان خانگی آریتمی قلب

اگر به بیماری قلبی دچار هستید، باید علاوه بر مصرف دارو یا انجام جراحی، برای مدیریت بهتر و کنترل بیماری خود از درمان‌های خانگی نیز استفاده کنید. برای داشتن سبک زندگی سالم باید موارد زیر را رعایت کرد.

• غذاهای مفید برای سلامت قلب بخورید. رژیم غذایی سالم انتخاب کنید. باید مصرف نمک و چربی‌های مضر را به حداقل رسانده و از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل بیشتر استفاده کنید.
• منظم ورزش کنید. سعی کنید حداقل 30 دقیقه در روز، وقت خود را به ورزش اختصاص دهید.
• ترک سیگار: اگر ترک سیگار برایتان سخت است، حتما با پزشک خود صحبت کرده و از استراتژی‌های موثر استفاده کنید.
• تناسب‌اندام را حفظ کنید. چاقی خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را بیشتر می‌کند.

درمان گیاهی آریتمی قلبی

مصرف گیاهان مختلفی برای سلامت قلب پیشنهاد می‌شود. گیاه زالزالک بیشتر برای درمان تپش قلب توصیه شده است. از قرون‌وسطی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها به‌خصوص بیماری‌های قلبی این گیاه موردتوجه بود. امروزه مطالعات نشان می‌دهد که زالزالک برخی از نارسایی‌های قلب را درمان می‌کند.

آیا آریتمی خطرناک است؟

در بیشتر مواقع آریتمی‌ها بی‌‍ضرر هستند. اما گاهی این عارضه می‌تواند جدی یا حتی تهدیدکننده زندگی باشد. زمانی که ضربان قلب خیلی سریع، خیلی آهسته یا نامنظم است، این امکان وجود دارد که قلب نتواند خون کافی را به قسمت‌های مختلف بدن خوب پمپاژ کند و باعث بروز مشکل می‌شود.

استرس باعث آریتمی قلبی می‌شود؟

رخی از تحقیقات نشان می‌دهند که استرس به بدتر شدن وضعیت اختلالات ریتم قلبی کمک می‌کند. استرس و کلیه مسائل مربوط به سلامت روان علائم فیبریلاسیون دهلیزی را بدتر می‌کنند. افرادی که بیماری قلبی دارند، باید از استرس دوری کنند و برای مدیریت آن اقدامات لازم را انجام دهند.

ورزش آریتمی قلبی می‌شود؟

ورزش همیشه برای سلامت بدن و قلب توصیه شده است. اما باید دقت کرد برخی ورزش‌ها مقدار آدرنالین را بسیار افزایش می‌دهند. وضعیت اختلال ریتم قلب با افزایش آدرنالین بدتر می‌شود. ورزش‌های قدرتی مانند وزنه‌برداری آدرنالین را افزایش داده و قلب را تحت‌فشار قرار می‌دهد. یکی از ورزش‌های بسیار مناسب یوگا است. یوگا نه‌تنها ضرری برای قلب نداشته، بلکه از بدتر شدن آریتمی جلوگیری می‌کند.

ارتباط آلزایمر با آریتمی قلبی چیست؟

برخی از تحقیقات نشان می‌دهند، بین آریتمی قلب و زوال عقل و آلزایمر رابطه مستقیم وجود دارد. زوال عقل توصیفی برای تمامی مشکلات حافظه، یادگیری، تمرکز یا تصمیمات کلی است. این مشکلات بر زندگی روزمره تاثیر گذاشته و علائم آن‌ها می‌تواند خفیف یا شدید باشد. دلیل این عارضه، اختلال در گردش خون به سمت مغز است. این اختلال می‌تواند باعث آسیب دائمی به مغز و سکته مغزی شود.

اگر آریتمی یا اختلال ریتم قلب باعث شود که خون به خوبی پمپاژ نشود، می‌تواند عوارض جدی در پی داشته باشد.

آریتمی قلب در کودکان رایج است؟

این بیماری می‌تواند کودکان را نیز تحت تاثیر قرار دهد. تشخیص آن به سن کودک بستگی دارد. اگر فرزند شما در سن بلوغ باشد، علائمی مانند سبکی سر یا احساس بال زدن در قفسه سینه را تشخیص می‌دهد. دررابطه‌با نوزادان و کودکان خردسال علائمی مانند رنگ‌پریدگی پوست، تحریک‌پذیری و بی‌علاقگی به خوردن غذا زنگ خطر محسوب می‌شوند.

آریتمی قلبی در جوانان رایج است؟

آریتمی قلبی به خصوص فیبریلاسیون دهلیزی بیشتر در افراد مسن ایجاد می‌شود. اما در سال‌های اخیر این نوع از آریتمی در جوانان افزایش پیدا کرده است. این آمار در سنین 35 تا 64 سال رو به رشد بوده و در مواقعی باعث فوت افراد شده است. البته متخصصان معتقدند آریتمی می‌تواند یک عامل موثر در مرگ و میر باشد و خود این عارضه دلیل بر فوت افراد نیست

آریتمی قلبی: انواع، علائم، علل و درمان

تا دیر نشده علائمتو بگو، پزشکتو بگم:

آریتمی قلبی یا اختلال در ریتم قلب معمولا در اثر عملکرد نامناسب پیام های الکتریکی هماهنگ کننده ضربان قلب به وجود می آید و منجر به افزایش یا کاهش ضربان و یا نامنظم شدن آن می شود.

آریتمی قلبی ممکن است به صورت بال بال زدن یا تپش قلب توصیف شوند که گاهی نیز بی خطر هستند. با این حال برخی از آریتمی‌ها ممکن است با علائم و نشانه‌های آزار دهنده و در برخی مواقع کشنده همراه باشند.

درمان آریتمی قلبی اغلب منجر به کنترل یا حذف ضربان های سریع، آهسته و یا نامنظم می شود. علاوه بر این از آنجایی که آریتمی‌های آزار دهنده اغلب در اثر مشکل قلبی تشدید می شوند، بنابراین می توان با تغییر سبک زندگی از پیشرفت آن ها جلوگیری کرد.

ضربان طبیعی قلب چگونه است؟

قلب از چهار حفره تشکیل شده است. دو حفره بالایی را دهلیز و دو حفره پایینی را بطن می نامند. ریتم قلب معمولا توسط یک ضربان ساز طبیعی (گره سینوسی – دهلیزی یا SA) واقع در دهلیز راست کنترل می شود.

گره SA پیام های الکتریکی آغاز کننده هر ضربان را تولید می کند. این پیام ها باعث انقباض عضلات دهلیزها و تخلیه خون به بطن ها می شوند. پیام‌های الکتریکی مذکور در نهایت به گره دهلیزی – بطنی یا AV می رسند که شامل گروهی از سلول های منحصر به فرد می باشد. این گره پیش از انتقال پیام‌های الکتریکی به بطن ها، سرعت آن ها را کاهش می دهد. این موضوع باعث می شود پیام های الکتریکی با اندکی تاخیر به بطن ها برسند.

اهمیت این تاخیر این است که به بطن ها اجازه می دهد تا فرصت کافی برای پر شدن از خون را داشته باشند. پس از رسیدن پیام های الکتریکی به بطن ها، این بخش‌ها منقبض می‌شوند و خون را به ریه یا بقیه بخش های بدن پمپ می کنند. در یک قلب سالم، این فرآیند معمولا به آرامی صورت می‌گیرد و باعث ایجاد ۶۰ تا ۱۰۰ ضربان در دقیقه می شود.

انواع آریتمی قلبی

پزشکان آریتمی قلبی را نه تنها بر اساس محل آن ها بلکه بر اساس تغییری که در ضربان قلبی ایجاد می کنند نیز طبقه بندی می کنند. انواع آریتمی ها به شرح زیر هستند:

• تاکیکاردی
  که به معنی ضربان قلب بیش از ۱۰۰ بار در دقیقه می باشد.
• برادیکاردی
  که به معنی ضربان قلب کمتر از ۶۰ بار در دقیقه می باشد.

توجه کنید که تمام تاکیکاردی ها یا برادیکاردی ها به معنی وجود بیماری قلبی نیستند. به عنوان مثال در هنگام ورزش ضربان قلب افزایش پیدا می کند تا اکسیژن کافی در اختیار بافت های مختلف بدن قرار بگیرد. همچنین در هنگام خواب یا استراحت مطلق، ضربان قلب کاهش پیدا می کنند.

۱) تاکیکاردی در دهلیز

تاکیکاردی های دهلیزی عبارتند از:

• فیبریلاسیون دهلیزی
  همان ضربان سریع قلب است که در اثر پیام های الکتریکی نامنظم در دهلیز به وجود می آید. این پیام ها باعث انقباضات سریع و ناهماهنگ در دهلیز می شوند. پیام های الکتریکی مذکور گره AV را بمباران می کنند و این موضوع باعث ضربان سریع و نامنظم در بطن ها می شود.فیبریلاسیون دهلیزی ممکن است گذرا باشد اما در برخی از موارد در صورت عدم درمان متوقف نخواهد شد. فیبریلاسیون دهلیزی با عوارض خطرناکی نظیر سکته مغزی همراه است.
• فلاتر دهلیزی
  فلاتر دهلیزی مشابه فیبریلاسیون دهلیزی است با این تفاوت که ضربان ها در فلاتر دهلیزی منظم تر از فیبریلاسیون دهلیزی هستند. فلاتر دهلیزی نیز ممکن است با سکته مغزی همراه باشد.
• تاکیکاردی فوق بطنی
  تاکیکاردی فوق بطنی یک اصطلاح گسترده است که انواع آریتمی‌ها با منشأ بالاتر از بطن که شامل دهلیزها یا گره AV است را در بر می‌گیرد. به نظر می رسد این نوع آریتمی ها باعث دوره‌های ناگهان تپش قلب می شوند که به یک باره آغاز شده و به یک باره نیز پایان می‌یابند.
• سندروم ولف پارکینسون وایت
  سندروم ولف پارکینسون وایت نوعی تاکیکاردی فوق بطنی است که در آن از بدو تولد یک مسیر الکتریکی اضافی بین دهلیزها و بطن ها وجود دارد. با این حال ممکن است فرد تا دوران بزرگسالی نیز بی علامت باشد.
  این مسیر اضافی باعث می شود پیام های الکتریکی بدون گذر از گره AV مستقیما از دهلیز به بطن ها برسند که پیامد نهایی آن تشکیل مدارهای کوتاه و ضربان قلب بالا می باشد.

۲) تاکیکاردی در بطن ها

تاکیکاردی های ایجاد شونده در بطن ها عبارتند از:

• تاکیکاردی بطنی
  تاکیکاردی بطنی در حقیقت ضربان سریع و منظم قلب در اثر پیام های الکتریکی غیر طبیعی با منشا بطنی است. در این حالت ضربان سریع قلب مانع از پر شدن و انقباض موثر بطن ها به منظور پمپاژ خون به بافت های مختلف بدن می شود.
  تاکیکاردی بطنی در قلب سالم ممکن است چندان مشکل آفرین نباشد اما در بیماران قلبی یک اورژانس پزشکی محسوب می شود و باید سریعا درمان شود.
• فیبریلاسیون بطنی
  فیبریلاسیون بطنی زمان اتفاق می افتد که پیام های الکتریکی سریع و نامنظم باعث شوند بطن به جای پمپاژ موثر خون، دچار یک سری انقباضات سریع و غیر عملکردی شود.
  این حالت بسیار خطرناک است و اگر در عرض چند دقیقه برطرف نشود باعث مرگ بیمار می شود. اکثر افرادی که دچار فیبریلاسیون بطنی می شوند معمولا مبتلا به بیماری های قلبی هستند و یا به شدت آسیب دیده اند.
• سندرم QT طولانی
  سندرم QT طولانی یک اختلال قلبی است که با خطر افزایش ضربان های سریع و نامنظم همراه است. در این حالت، ضربان های سریع ناشی از تغییرات به وجود آمده در سیستم الکتریکی قلب ممکن است منجر به کاهش سطح هوشیاری و غش شوند که تهدید کننده حیات فرد است.
  در برخی از موارد نیز ریتم قلب به حدی نامنظم می شود که منجر به مرگ ناگهانی فرد می گردد. افراد ممکن است با یک جهش ژنتیکی متولد شوند که آنها را مستعد سندرم QT طولانی می کند.
  علاوه بر این، برخی از داروها نیز ممکن است باعث ایجاد این سندرم شوند. برخی بیماری ها نظیر نقایص مادرزادی قلب نیز از علل دیگر این سندرم هستند.

۳) برادیکاردی کاهش ضربان قلب

اگر چه ضربان قلب کمتر از ۶۰ بار در دقیقه در حین استراحت برادیکاردی در نظر گرفته می شود، با این حال معمولا بی خطر می باشد. اگر فرد تناسب اندام خوبی دارد، قلب وی احتمالا قادر است با ضربان کمتر از ۶۰ بار در دقیقه نیز نیاز بدن به خون رسانی در حالت استراحت را تامین کند.

علاوه بر این تعدادی از داروهای مورد استفاده در درمان برخی بیماری ها نظیر داروهای فشار خون، منجر به کاهش ضربان قلب می شوند. با این حال اگر ضربان قلب به حدی کند شود که پاسخگوی نیازهای بدن نباشد ممکن است فرد به یکی از انواع برادیکاردی ها مبتلا شده باشد. انواع برادیکاردی ها عبارتند از:

• سندرم سینوس بیمار
  در این حالت گره SA که وظیفه ضربان سازی قلب را بر عهده دارد پیام های الکتریکی را به طور مناسبی ارسال نمی کند و ضربان قلب بیمار بین دو حالت برادیکاردی و تاکیکاردی تغییر می کند.
  سندرم سینوس بیمار همچنین ممکن است در اثر تشکیل بافت اسکار در مجاورت گره SA نیز بوجود بیاید. چرا که بافت مذکور باعث کندی و از هم گسیختگی پیام های الکتریکی و یا مسدود شدن مسیر انتقال آنها می شود. سندرم سینوس بیمار بیشتر در افراد مسن دیده می‌شود.
• انسداد هدایتی
  انسداد مسیرهای الکتریکی قلب می تواند در خود گره AV یا مجاورت آن اتفاق بی افتد که در حد فاصل دهلیزها و بطن ها واقع شده است. انسداد همچین می تواند در هر بخشی از مسیرهای الکتریکی واقع در بطن ها نیز بوجود بیاید. بسته به نوع و محل انسداد، پیام های الکتریکی حفرات بالایی یا پایینی قلب کند شده و یا کاملا مسدود می شوند.
  اگر این پیام ها به طور کامل مسدود شوند، سلول های منحصر به فرد موجود در گره AV قادر خواهند بود ضربان قلب را، هر چند آهسته تر از حالت قبل، حفظ کنند.
  ممکن است برخی از انسداد ها بدون علامت باشند در حالیکه برخی دیگر از آن ها باعث حذف تعدادی از ضربان ها و در نتیجه برادیکاردی می‌شوند.

۴) ضربان های زودرس

اگر چه ضربان زودرس اغلب به صورت حذف یک ضربان حس می شود. اما در حقیقت در این حالت یک ضربان اضافی وجود دارد. ممکن است فرد هر از گاهی یک ضربان نارس را احساس کند اما این حالت به ندرت باعث مشکل می شود.

با این وجود باید توجه کرد که یک ضربان نارس می تواند باعث ایجاد آریتمی های طولانی تر به ویژه در افراد مسن شود. ضربان های زودرس مکرر که به مدت چندین سال ادامه پیدا می کنند ممکن است منجر به نارسایی قلبی شوند. این ضربان ها ممکن است در حالت استراحت و یا در اثر استرس، ورزش و یا مواجهه با مواد محرک نظیر کافئین یا نیکوتین نیز بوجود بیایند.

علائم آریتمی قلبی

آریتمی قلبی ممکن است بدون علامت باشد. در حقیقت ممکن است پزشک آریتمی فرد را در جریان یک معاینه روتین تشخیص دهد. با این حال علائم و نشانه های بارز به این معنا نیستند که فرد با یک مشکل جدی مواجه است. علائم و نشانه‌های آریتمی قلبی عبارتند از:

• احساس بال بال زدن قلب در سینه
• تپش قلب (تاکیکاردی)
• کندی قلب (برادیکاردی)
• درد قفسه سینه
• تنگی نفس
• اضطراب
• خستگی
• سبکی سر
• تعریق
• غش (سنکوپ) یا حالتی نزدیک به آن

چه زمانی باید به پزشک متخصص قلب مراجعه کرد؟

آریتمی‌ها ممکن است با احساس ضربان زودرس در فرد همراه باشند یا باعث شوند فرد اینگونه احساس کند که قلب وی بسیار سریع یا بسیار آهسته می تپد.

علائم و نشانه های دیگر این بیماری ممکن است در ارتباط با عدم پمپاژ موثر خون توسط قلب در اثر ضربان بسیار سریع یا بسیار کند بوجود بیایند. از جمله این علائم و نشانه‌ها می توان به تنگی نفس، ضعف، گیجی، سبکی سر، غش یا حالتی نزدیک به آن و احساس درد یا ناراحتی در قفسه سینه اشاره کرد. در صورت داشتن هر یک از این علائم و نشانه ها بهتر است به پزشک قلب مراجعه کنید.

فیبریلاسیون بطنی چیست؟

فیبریلاسیون بطنی یکی از انواع کشنده آریتمی قلبی می باشد. این اختلال زمانی به وجود می آید که قلب با پیام های الکتریکی سریع و نامنظم دچار تپش می شود. این موضوع منجر به انقباض ناکارآمد و بی فایده حفرات پایینی قلب (یعنی بطن ها) می شود.

بدون وجود یک ضربان موثر، فشار خون کاهش پیدا کرده و جریان خون ارگان های حیاتی مختل می شود. فرد مبتلا به فیبریلاسیون بطنی در عرض چند ثانیه بی هوش و بدون ضربان شده و به دنبال آن توان تنفس خود را از دست می دهد.

در صورت مشاهده این وضعیت بهتر است بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید. اگر هیچ فرد آموزش دیده ای در زمینه احیای قلبی ریوی (CPR) در اطرافتان نیست، از CPR دستی استفاده کنید. در این نوع CPR در هر دقیقه ۱۰۰ تا ۱۲۰ بار فشار بی وقفه بر روی قفسه سینه اعمال می شود و این کار تا رسیدن آمبولانس ادامه پیدا می کند‌.

برای انجام CPR دست خود را به سرعت بر مرکز قفسه سینه بفشارید. در این روش نیازی به دادن تنفس دهان به دهان نیست. اگر در اطراف تان یک فرد آشنا با CPR وجود دارد می توانید از او برای تنفس دهان به دهان نیز کمک بخواهید. CPR می تواند جریان خون ارگان های حیاتی را تا زمان اعمال شوک الکتریکی حفظ کند.

در این شرایط همچنین می توانید در صورت دسترسی، از یک دفیبریلاتور خودکار خارجی (AED) نیز استفاده کنید. این دفیبریلاتور های قابل حمل می‌توانند با وارد کردن شوک الکتریکی به قلب، باعث آغاز مجدد ضربان آن شوند.

دفیبریلاتورهای قابل حمل در بسیاری از مکان ها نظیر هواپیماها، خودروهای پلیس و مراکز خرید در دسترس هستند. حتی می توان آن ها را برای خانه نیز تهیه کرد. برای کار با این ابزار هیچ آموزشی نیاز نیست. AED خود به شما نحوه کار را خواهد آموخت و به نحوی برنامه ریزی شده است که در زمان مناسب به فرد شوک وارد کند.

علل آریتمی قلبی

شرایط خاصی می توانند باعث ایجاد آریتمی قلبی شوند؛ از جمله این شرایط می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• حمله قلبی در حال وقوع
• تشکیل اسکار در قلب در اثر حمله قلبی
• تغییرات بوجود آمده در ساختار قلب، به عنوان مثال در اثر کاردیومیوپاتی
• گرفتگی عروق قلب (بیماری عروق کرونر)
• فشار خون بالا
• پرکاری غده تیروئید (هایپرتیروئیدیسم)
• کم کاری غده تیروئید (هایپوتیروئیدیسم)
• دیابت
• آپنه خواب
• مصرف سیگار
• مصرف بیش از حد الکل یا کافئین
• سوء مصرف مواد مخدر
• استرس و اضطراب
• برخی داروها و مکمل های خاص نظیر داروهای ضد سرماخوردگی، ضد آلرژی و مکمل های بدون نسخه
• عوامل ژنتیکی

ریسک فاکتورهای آریتمی قلبی

برخی شرایط و بیماری‌ها ممکن است احتمال ابتلا به آریتمی قلبی را افزایش دهند. از جمله این شرایط می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بیماری عروق کرونر
• مشکلات قلبی و سابقه عمل جراحی قلب
• تنگی عروق قلب
• حمله قلبی
• وضعیت غیر طبیعی دریچه‌ها
• نارسایی قلبی
• کاردیومیوپاتی و دیگر آسیب های قلبی

علاوه بر موارد بالا برخی دیگر از ریک فاکتورها هستند که می‌توانند علت آریتمی قلبی باشند:

• فشار خون بالا
  فشار خون بالا باعث افزایش احتمال ابتلا به بیماری عروق کرونر می شود. همچنین با افزایش ضخامت و سفتی دیواره بطن ها می تواند انتقال پیام های الکتریکی در قلب را تغییر دهد.
• بیماری قلبی مادرزادی
  وجود مشکلات قلبی از بدو تولد ممکن است ریتم قلب را دستخوش تغییر کند.
• مشکلات تیروئیدی
  پرکاری یا کم کاری تیروئید باعث افزایش خطر آریتمی می شود.
• دیابت
  احتمال ابتلا به فشار خون و بیماری عروق کرونر در دیابت کنترل نشده افزایش می یابد.
• آپنه انسدادی خواب
  در این حالت، تنفس فرد در هنگام خواب به مدت چند ثانیه متوقف می شود که این موضوع می تواند باعث ایجاد برادیکاردی، فیبریلاسیون دهلیزی و دیگر انواع آریتمی ها شود.
• اختلال آب و الکترولیت
  الکترولیت های موجود در خون نظیر سدیم، پتاسیم و منیزیم به تولید و انتقال پیام های الکتریکی در قلب کمک می کنند. سطوح بسیار بالا یا بسیار پایین این الکترولیت ها بر پیام های الکتریکی قلب تاثیر گذاشته و باعث ایجاد آریتمی قلبی می شود.

چه عواملی باعث افزایش احتمال آریتمی قلبی می‌شوند

• داروها و مکمل ها
  برخی از داروهای ضد سرفه و ضد سرماخوردگی بدون نسخه می توانند باعث ایجاد آریتمی شوند.
• مصرف بیش از حد الکل
  مصرف بیش از حد الکل با تاثیر بر پیام های الکتریکی قلب باعث افزایش احتمال فیبریلاسیون دهلیزی می شود.
• کافئین، نیکوتین و مواد مخدر
  کافئین، نیکوتین و دیگر مواد محرک باعث افزایش ضربان قلب شده و آریتمی های خطرناک تری را بوجود می آورند. مواد مخدر غیر قانونی با تاثیر شدیدی که بر قلب می گذارند باعث ایجاد انواع آریتمی ها و گاهی مرگ ناگهانی ناشی از فیبریلاسیون بطنی می شوند.

عوارض آریتمی قلبی

انواع خاصی از آریتمی ها ممکن است با عوارض زیر همراه باشند:

• سکته مغزی
  آریتمی قلبی باعث افزایش احتمال تشکیل لخته خونی می‌شود. در اثر شکسته شدن این لخته و انتقال آن از قلب به مغز، جریان خون این ارگان حساس و حیاتی مختل شده و سکته مغزی اتفاق می افتد.
  خطر سکته مغزی در بیماران قلبی بالای ۶۵ سال که مبتلا به آریتمی هستند افزایش می یابد. داروهای خاص نظیر داروهای ضد انعقاد می توانند خطر سکته مغزی و یا آسیب دیگر ارگان های حیاتی در اثر تشکیل لخته خونی را کاهش دهند. پزشک امکان تجویز این داروها را بسته به نوع آریتمی و خطر تشکیل لخته خونی بررسی خواهد کرد.
• نارسایی قلبی
  عدم پمپاژ موثر خون توسط قلب دچار برادیکاردی یا تاکیکاردی (نظیر فیبریلاسیون دهلیزی) در دراز مدت باعث نارسایی می شود. گاهی مواقع، کنترل سرعت ضربان قلب می تواند به بهبودی نارسایی و عملکرد قلب کمک کند.

پیشگیری از آریتمی قلبی

داشتن یک سبک زندگی سالم به منظور کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی الزامی است. یک سبک زندگی سالم شامل موارد زیر است:

• داشتن رژیم غذایی سالم از نظر قلبی
• فعالیت جسمانی منظم و حفظ وزن در محدوده طبیعی
• پرهیز از مصرف سیگار
• ترک یا محدود کردن مصرف الکل و کافئین
• کاهش استرس، چرا که استرس و عصبانیت شدید باعث آریتمی قلبی می شود
• مصرف محتاطانه داروهای بدون نسخه‌ای نظیر داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی، چرا که برخی از این داروها حاوی مواد محرک هستند که منجر به افزایش ضربان قلب می شوند.

نحوه تشخیص آریتمی قلبی

پزشک به منظور تشخیص آریتمی قلبی، ضمن توجه به شرح حال، علائم و نشانه های بیمار به معاینه فیزیکی وی نیز خواهد پرداخت. پزشک ممکن است در خصوص سابقه بیماری قلبی و تیروئیدی از بیمار سوال بپرسد. چرا که این بیماری ها باعث افزایش احتمال ابتلا به آریتمی می شوند.

همچنین ممکن است یک سری آزمایش اختصاصی به منظور پایش فعالیت الکتریکی قلب و شناسایی انواع آریتمی ها توسط پزشک درخواست شوند. از جمله این آزمایش‌ها عبارتند از:

• نوار قلب یا ECG
  در نوار قلبی الکترودهای متصل به قفسه سینه و اندام ها فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می کنند. ECG زمان بندی هر یک از بخش های مختلف فعالیت الکتریکی قلب را اندازه گیری می کند.
• مانیتور هولتر
  هولتر در حقیقت یک دستگاه نوار قلب قابل حمل است که به مدت یک روز یا بیشتر به بیمار وصل می شود تا فعالیت های الکتریکی قلب را طی انجام کارهای روزمره ثبت کند.
• ثبت کننده واقعه
  این آزمایش برای آریتمی های منفرد استفاده می شود. به این ترتیب که فرد در هنگام علامت دار شدن، این دستگاه ECG قابل حمل را به بدن خود متصل نموده و با فشردن یک دکمه، فعالیت الکتریکی قلب خود را ثبت می کند. این اقدام به پزشک اجازه می دهد ریتم قلب بیمار را در هنگام بروز علائم مورد بررسی قرار دهد.
• اکوکاردیوگرافی
  در این روش غیر تهاجمی، با قرار دادن یک ابزار دستی (ترانسدیوسر) بر روی قفسه سینه بیمار و با استفاده از امواج صوتی، اندازه و ساختار قلب و حرکت آن مورد بررسی قرار می گیرد.
• واقعه نگر قابل کاشت
  اگر علائم فرد به ندرت اتفاق می افتند، می توان دستگاه واقعه نگر را زیر پوست و در ناحیه قفسه سینه ی بیمار کاشت تا فعالیت الکتریکی قلب به طور مداوم ثبت کند و به کمک آن ریتم های غیرطبیعی قلب شناسایی گردند.

اگر پزشک با انجام این آزمایش‌ها به تشخیص نرسد، ممکن است با استفاده از آزمایش‌های زیر به صورت ارادی قلب را وادار به آریتمی کند:

• آزمایش استرس
  برخی آریتمی‌ها با انجام ورزش تحریک شده و یا بدتر می شوند. در حین انجام این آزمایش، از فرد درخواست می شود تا در حالی که فعالیت قلب وی تحت نظر قرار دارد روی یک تردمیل یا یک دوچرخه ثابت شروع به ورزش کند.
  اگر بیمار مبتلا مشکوک به بیماری عروق کرونر باشد و انجام ورزش برای وی مقدور نباشد، پزشک از داروهای محرک به منظور شبیه سازی حالت ورزش استفاده خواهد کرد.
• آزمایش میز چرخان
  پزشکان در مواردی که فرد سابقه غش را ذکر می کند از این آزمایش استفاده می کنند. در این آزمایش، فرد در حالی که ضربان قلب و فشار خون وی تحت نظر قرار دارد روی یک میز دراز می کشد‌. در ادامه میز چرخش پیدا کرده و فرد در وضعیت عمودی قرار می گیرد. دقیقا مانند حالتی که فرد ایستاده است.
  سپس پزشک پاسخ قلب و دستگاه عصبی خودمختار نسبت به تغییر وضعیت بیمار را مورد ارزیابی قرار می دهد.
• آزمایش و نقشه برداری الکتروفیزیولوژیک
  در این آزمایش، پزشک یک سری لوله نازک و منعطف (کاتتر) که در نوک خود حاوی الکترود می باشند را از طریق عروق خونی به بخش های مختلف قلب می فرستد. پس از قرارگیری در مکان مورد نظر، این کاتترها قادر خواهند بود فعالیت الکتریکی قلب را ثبت کنند.علاوه بر این، متخصص قلب می تواند از الکترودهای مستقر در راس کاتترها برای تحریک الکتریکی قلب به منظور ایجاد آریتمی استفاده کند. این کار به پزشک برای شناسایی منشا آریتمی و علت بوجود آورنده آن و انتخاب نوع درمان کمک می کند. پزشک همچنین ممکن است از این آزمایش برای بررسی احتمال وقوع آریتمی در شرایط پرخطر نیز استفاده کند.

درمان آریتمی قلبی

بسته به نوع آریتمی قلبی، ممکن است نیاز به درمان‌های مختلفی باشد. معمولا آریتمی فقط زمانی نیاز به درمان دارد که فرد را در معرض عوارض خطرناکی که قبلا به آنها اشاره شد قرار دهد.

۱) درمان برادیکاردی

اگر علت زمینه‌ای برادیکاردی نامشخص و یا غیر قابل درمان باشد، پزشکان اغلب از یک ضربان ساز داخل قلبی برای رفع این مشکل استفاده خواهند کرد. چرا که هیچ داروی مناسبی برای افزایش قابل اعتماد ضربان قلب وجود ندارد.

ضربان ساز یک وسیله کوچک است که معمولا در مجاورت گردن قرار می گیرد. یک یا دو سیم حاوی الکترود از ضربان ساز خارج شده و وارد قلب بیمار می شوند. در صورت کاهش ضربان قلب و یا متوقف شدن آن، ضربان ساز پیام های الکتریکی تحریکی را به به قلب خواهد فرستاد تا ضربان آن را حفظ کند.

۲) درمان تاکیکاردی

در درمان تاکیکاردی از یکی از درمان های زیر استفاده می شود:

• مانورهای عصب واگ
  می توان تعدادی از آریتمی های فوق بطنی را با استفاده از یک سری مانور نظیر حبس کردن نفس و زور زدن، فرو بردن سر در آب یخ و یا سرفه کردن برطرف نمود. این مانورها با اثر بر سیستم عصبی کنترل کننده ضربان قلب باعث کاهش ضربان قلب می شوند. با این حال مانورهای واگ پاسخگوی تمام انواع آریتمی ها نیستند.
• استفاده از داروهای ضد آریتمی
  درمان بسیاری از انواع تاکیکاردی‌ها و برگرداندن ضربان قلب به محدوده طبیعی آن با استفاده از دارو صورت می پذیرد. به منظور کاهش عوارض ناشی از مصرف داروهای ضد آریتمی، این داروها باید دقیقا به همان شکلی که پزشک تجویز کرده است مصرف شوند. چنانچه فرد به فیبریلاسیون دهلیزی مبتلا باشد ممکن است پزشک برای وی داروی ضد انعقاد نیز تجویز کند تا از تشکیل لخته پیشگیری کند.
• کاردیوورژن
  در صورتی که فرد مبتلا به آریتمی خاصی نظیر فیبریلاسیون دهلیزی باشد، ممکن است پزشک از کاردیوورژن استفاده کند. کاردیوورژن را می‌توان با استفاده از دارو یا پروسیجر انجام داد. در روش پروسیجر، شوک الکتریکی با استفاده از بالشتک‌هایی که در قفسه سینه قرار می‌گیرند به قلب اعمال می شود. جریان الکتریکی وارد شده، بر پیام های الکتریکی قلب تاثیر گذاشته و ریتم آن را به حالت طبیعی بر می‌گرداند.
• سوزاندن با کاتتر
  در این روش، پزشک یک یا تعدادی کاتتر را از طریق عروق به قلب می فرستد. الکترودهای واقع در راس این کاتترها با استفاده از گرما، سرمای شدید و یا انرژی رادیویی بافت منشأ آریتمی را سوزانده و به این ترتیب مسیر بوجود آورنده آن را مسدود می کنند.

۳) ابزارهای قابل کاشت

ممکن است در روند درمان آریتمی قلبی از ابزارهای قابل کشت نیز استفاده شود. این ابزارها عبارتند از:

• ضربان ساز
  ضربان ساز یک ابزار قابل کاشت می باشد که به کنترل ضربان نامنظم قلب کمک می کند. در این روش با استفاده از یک جراحی بسیار کوچک، یک ابزار کوچک در زیر پوست مجاور استخوان ترقوه قرار داده می شود.
  یک سیم عایق از ضربان ساز خارج شده و وارد قلب می شود و برای همیشه در آنجا می ماند. زمانی که ضربان ساز متوجه ریتم غیر قلبی نرمال شود، با ارسال پیام های الکتریکی به قلب باعث تحریک آن شده و ضربان آن را به حالت نرمال بر خواهد گرداند.
• کاردیوورتر-دفیبریلاتور قابل کاشت (ICD)
  پزشکان در مواردی که فرد در خطر ابتلا به آریتمی های خطرناک حفرات تحتانی قلب نظیر تاکیکاردی یا فیبریلاسیون بطنی قرار دارد از این روش استفاده می کنند.
  اگر فرد سابقه ایست قلبی داشته و یا در خطر آن قرار داشته باشد پزشک به احتمال بالا از ICD استفاده خواهد کرد. ICD یک وسیله دارای باتری است که همانند ضربان ساز در زیر پوست و در مجاورت استخوان ترقوه کاشته می شود.
  ICD دائما ریتم قلب بیمار را مورد پایش قرار می دهد و در صورت شناسایی ریتم غیر طبیعی، با ارسال شوک های الکتریکی کم یا پر انرژی به قلب باعث تصحیح ریتم آن می شود. این ابزار از وقوع آریتمی پیشگیری نمی کند بلکه پس از ایجاد آریتمی آن را از بین می برد.

۴) جراحی و دیگر روش ها

در برخی از موارد، جراحی تنها راهکار درمانی برای برطرف کردن آریتمی می باشد. روش های جراحی عبارتند از:

• روش ماز (مارپیچی)
  در این روش، جراح چند نقطه از دهلیزها را برش می دهد تا یک الگوی بافتی مارپیچی (اسکار) در قلب بر جای بماند. از آنجایی که بافت اسکار قادر به انتقال پیام های الکتریکی نمی باشد. بنابراین مانع از انتقال پیام های الکتریکی سرگردان بوجود آورنده آریتمی خواهد شد. این روش موثر است اما از آنجایی که نیازمند جراحی است معمولا در آخرین گام درمانی است. فقط هم برای افرادی مورد استفاده قرار می گیرد که به درمان‌های دیگر جواب نمی دهند و یا به دلایل دیگری مجبورند عمل جراحی قلب داشته باشند.
• عمل جراحی بای پس عروق کرونر
  در صورتی که فرد علاوه بر آریتمی به بیماری شدید عروق کرونر نیز مبتلا باشد، پزشک از عمل جراحی بای پس عروق کرونر استفاده خواهد کرد. این اقدام می تواند به بهبود جریان خون قلب کمک کند.

هنگام ملاقات با پزشک قلب چه اقداماتی می‌توان انجام داد؟

• از محدودیت‌های پیش از ملاقات مطلع باشید.
• در هنگام ملاقات مطمئن شوید که در خصوص کارهایی که باید انجام دهید، نظیر محدودیت رژیم غذایی خاص، به اندازه کافی توجیه شده اید. رعایت محدودیت رژیم غذایی به ویژه قبل از انجام آزمایش های خونی حائز اهمیت است.
• هر گونه علامت و نشانه مشکوک، حتی مواردی که ظاهراً بی ارتباط به آریتمی قلبی هستند را یادداشت کنید.
• اطلاعات شخصی مهم شامل سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی، سکته مغزی، فشار خون بالا و یا دیابت و هر گونه حادثه یا تغییر بوجود آمده در زندگی شخصی‌تان را بنویسید.
• فهرستی از تمام داروها، ویتامین ها و مکمل هایی که مصرف می کنید تهیه نمایید.
• در صورت امکان یکی از اعضای خانواده یا یکی از دوستان را همراه خود به مطب ببرید. گاهی مواقع به یاد آوردن تمام جزئیات در قرار ملاقات دشوار می باشد. بنابراین حضور همراه در این خصوص می تواند بسیار کمک کننده باشد.
• سوالاتی که از پزشک دارید را یادداشت کنید. زمان ملاقات محدود است. بنابراین تهیه فهرستی از سوالات باعث خواهد شد بتوانید نهایت استفاده را از زمان ملاقات ببرید.
• سوالات خود را به ترتیب اولویت یادداشت کنید.

در خصوص آریتمی قلبی می توانید از سوالات زیر استفاده کنید:

• محتمل ترین دلیل بیماری من چیست؟
• آیا علت یا علل دیگری برای علائم من وجود دارند؟
• من به چه آزمایشی نیاز دارم؟ آیا باید برای این آزمایش آماده شوم؟
• بهترین روش درمانی برای بیماری من کدام است؟
• آیا لازم است از مواد غذایی و نوشیدنی های خاصی پرهیز کنم؟ آیا موردی هست که باید به رژیم غذایی من اضافه شود؟
• سطح مطلوب فعالیت فیزیکی برای من چقدر است؟
• هر چند وقت یک بار باید از نظر مشکلات قلبی و دیگر عوارض آریتمی مورد بررسی قرار بگیرم؟
• من بیماری دیگری نیز دارم. چگونه می توانم آن را نیز به خوبی کنترل کنم؟
• آیا داروی جایگزینی برای داروی تجویز شده قبلی وجود دارد؟
• آیا بروشور یا مجله مفیدی در خصوص بیماری من وجود دارد؟ چه سایت هایی را پیشنهاد می کنید؟

شما عزیزان برای کسب اطلاعات در مورد آریتمی قلبی و چگونگی کنترل آن می‌توانید از راهنمایی‌های پزشکان متخصص قلب و عروق استفاده کنید. البته برای دریافت این راهنمایی‌ها لزومی ندارد که صبر کنید تا در زمان ممکن مراقبت‌های درمانی مورد نیاز خود را به دست آورید. می‌توانید آن را در یک چشم بر هم زدن به صورت آنلاین از طریق درمانکده انجام دهید.

تیم درمانکده پس از بررسی نیازهای بیماران مختلف و پزشکان، امکان نوبت دهی از لیست بهترین پزشک قلب را در سایت خود فراهم کرده است. برای انتخاب پزشک مورد نظر خود بدون نیاز به مراجعه حضوری و تماس با مطب، می‌توانید برای دریافت نوبت به لیست بهترین پزشکان  مراجعه کرده و با توجه به اولین نوبت خالی پزشک، نظرات بیماران، تلفن مطب و آدرس مطب، نوبت خود را به صورت آنلاین رزرو کنید.

سوالات متداول

بی نظمی ضربان قلب چه عوامل خطری دارد؟

عواملی از جمله سن، محیط زندگی، سابقه خانوادگی و ژنتیک، عادات زندگی روزمره، برخی بیماری‌های خاص، نژاد یا قومیت، رابطه جنسی یا جراحی، ممکن است خطر ابتلا به بی نظمی ضربان قلب را افزایش دهند.

آیا می‌توان از بروز بی نظمی ضربان قلب جلوگیری کرد؟

پزشکان ممکن است راهکارهایی برای پیشگیری از آریتمی توصیه کنند، از جمله:

• اجتناب از محرک‌ها، مانند کافئین یا داروهای محرک.
• در صورت ابتلا به بیماری‌های قلبی، استفاده از یک ضربان‌ساز (دفیبریالتور) قابل کاشت یا قابل حمل قلبی، برای جلوگیری از ایست قلبی ناگهانی در اثر آریتمی.
• ایجاد تغییراتی در سبک زندگی، برای داشتن قلبی سالم مانند تغذیه مناسب برای سلامت قلب، فعالیت جسمانی، در صورت لزوم کاهش وزن و حفظ وزن در محدوده سلامتی، ترک سیگار و مدیریت استرس.
• تحت نظارت پزشک قرار داشتن، در صورتی که شخصی جراحی قلب انجام داده باشد.

چگونه بفهمیم به چه نوع آریتمی مبتلا هستیم؟

برای این کار لازم است به پزشک خود مراجعه کرده و یک نوار قلب بگیرید. اگر نوار قلب شما هیچ ناهنجاری را تشخیص ندهد ، ممکن است لازم باشد آزمون‌های قلبی بیشتری برایتان انجام شود. این آزمون‌ها ممکن است شامل یک نوار قلب مداوم ، معمولاً ۲۴ تا ۷۲ ساعته باشد.

آیا آریتمی موجب مرگ خواهد شد؟

بی نظمی ضربان قلب نباید نادیده گرفته شود و همیشه توصیه می‌شود اگر کسی احتمال می‌دهد به آریتمی مبتلا است، به پزشک مراجعه نماید. بسیاری از مواقع ابتلا به تپش قلب هیچ خطری برای بیماران ایجاد نمی‌کند ، اما علائم آنها نیاز به بررسی دارد.

آیا با وجود بی نظمی ضربان قلب می‌توان با ماشین یا موتور سیکلت رانندگی کرد؟

این مساله به نوع آریتمی، میزان کنترل آن و نوع وسیله نقلیه‎‌ای که می‌خواهید رانندگی کنید بستگی دارد. اما ضروری است که تا زمانی که آریتمی شما تحت کنترل قرار نگرفته است رانندگی نکنید، تا خود یا دیگران را در معرض خطر قرار ندهید.

اگر احساس کنیم دارویی که مصرف می‌کنیم بر ضربان قلبمان تاثیر می‌گذارد چه باید بکنیم؟

اگر فکر می‌کنید دارویی که برای شما تجویز شده بر ضربان قلب شما تأثیر می‌گذارد، قبل از آن که با پزشک خود صحبت کنید، مصرف آن را متوقف نکنید. اگر داروی بدون نسخه‌ای مصرف می‌کنید که این تاثیر را دارد، درباره آن با یک داروساز مشورت کنید.