برق کشی ساختمان به مجموعه تاسیسات برق ساختمان اعم از اصلاح و نوسازی سیم‌های برق، نصب جعبه فیوز، آنتن مرکزی، سیستم‌های امنیتی و همچنین تعویض و تعبیه پریز برق و کلید برق، دیوارکوب و نورپردازی داخلی، نور مخفی سقفی وغیره گفته می‌شود. برق کشی ساختمان یکی از مراحل مهم از عملیات ساختمانی محسوب می‌شود که روش‌های متعددی برای انجام آن وجود دارد. آموزش برق کشی ساختمان به شما کمک می‌کند تا با در نظر گرفتن جزئیات و نقشه سیم کشی محل، روشی استاندار و اصولی جهت انجام تاسیسات برقی آن انتخاب و اجرا نمایید.
در این مقاله به مراحل آموزش برق کشی ساختمان به صورت اصولی و کاربردی پرداخته‌ایم. همچنین با روش‌های برق کشی از گذشته تا به امروز آشنا خواهید شد.
ابزار و وسایل مورد نیاز در برق کشی ساختمان
پیش از شروع به انجام مراحل آموزش برق کشی ساختمان لازم است لیستی از ابزار و وسایل مورد نیاز را تهیه کنید. در نظر داشته باشید برای این کار می‌بایست نقشه‌ی محیطی را که وظیفه برق کشی آن را بر عهده گرفته‌اید، ترسیم کرده باشید تا بنابر احتیاجات خود این لوازم را خریداری نمایید.
- قلم و چکش و یا هیلیتی کوچک برای باز کردن مسیر لوله‌های برق
- تیغ موکت‌بر
- سیم و کابل
- انبردست، دم باریک، سیم چین، لنت برق و فاز متر
- چند متر نخ کاموای رنگی
- شیلنگ تراز
بهترین ارتفاع قرار گرفتن کلید پریزها در برق کشی ساختمان
در طراحی و ترسیم نقشه برق کشی ساختمان استانداری در خصوص پریزهای برق و سایر وسایل الکتریکی وجود دارد تا علاوه بر رعایت ایمنی، در قابل دسترس‌ترین حالت ممکن نیز باشند.
یکی از مهمترین اصول موجود در آموزش برق کشی ساختمان، محل قرارگیری کلید و پریزها و خروجی سرپیچ‌ها می‌باشد. ب طراحی برق کشی باید به نحوی انجام شود که کلید و پریزها در ارتفاع و محل غیر قابل دسترسی نباشند. این استانداردها به شرح زیر می‌باشد.
فاصله پریز برق اتاق و سالن از کف: 30- 40 سانتی متر
فاصله پریز تلفن و آنتن ساختمان از کف: 30- 40 سانتی متر
فاصله پریز پارکینگ و حیاط: ۱۱۰-۱۲۰ سانتی متر
فاصله جعبه فیوز ساختمان از لوله‌های گاز و آب: ۱ متر
فاصله پریز برق آشپزخانه از کف: 110- 120 سانتی متر
پریز برق از روی کابینت: 20- 30 سانتی متر
فاصله پریز برق حمام از کف: ۱۱۰- ۱۲۰ سانتی متر
روش‌های مداربندی سیم‌ها در آموزش برق کشی ساختمان چه می‌باشد؟
برق کشی ساختمان به دو روش توکار و روکار تقسیم شده است که مدار سیم کشی توکار خود به سه روش انجام می‌شود. امروزه بهترین روش برق کشی ساختمان که کاربرد بیشتری نیز دارد، روش توکار می‌باشد. در ادامه بیشتر به هر یک از این روش‌ها پرداخته خواهد شد.
برق کشی ساختمان به روش روکار چطور انجام می‌شود؟
اصولا روش برق کشی روکار پس از پایان کار ساختمان انجام می‌شود. همچنین در صورتی که یک ساختمان قدیمی نیاز به برق کشی مجدد داشته باشد، با استفاده از این روش و بدون تخریب بخش‌های از دیوار و یا کف زمین اقدام به برق کشی می‌کنند. به این نحو که تمام کابل و اتصالات، با استفاده از بست روی سطح دیوار قرار می‌گیرد.
از مزایای روش برق کشی روکار می‌توان به عملیات اجرایی راحت آن نسب به روش توکار اشاره کرد. همچنین اگر برق کشی ساختمان به این روش انجام شده باشد، به جهت در دسترس بودن کابل و اتصالات، به راحتی می‌توان در صورت به وجود آمدن مشکل اقدام به ترمیم یا تعویض آن کرد.
در عین حال برق کشی ساختمان به روش روکار معایبی نیز به همراه دارد یکی از این معایب، بیرون ماندن سیم و اتصالات و مشاهده آن بر سطح دیوار می‌باشد که جلوه بصری زیبایی ندارد اما می‌توان با استفاده از داکت این سیم‌ها را داخل آن مخفی کرد.
بررسی نحوه برق کشی توکار؛ انواع برق کشی ساختمان در روش توکار
در سیم کشی به روش توکار، سیم‌ها داخل دیوار یا کف زمین در مجراهای مخصوصی قرار می‌گیرد. همانطور هم که اشاره شد این روش کاربرد زیادی نیز در ساختمان‌های مسکونی، تجاری، اداری و تفریحی دارد. زیرا علاوه بر اینکه در معرض خرابی قرار نمی‌گیرند، جلوه بصری کار نیز حفظ خواهد شد.
برخلاف روش روکار، این روش چندان راحت نمی‌باشد. چرا که اگر عملیات ساختمانی تمام شده باشد یا سیم کشی یک ساختمان قدیمی را بخواهند انجام دهند، برقکار می‌بایست بخشی از دیوار یا سطح زمین را سوراخ یا تخریب نماید.
روش سیم کشی توکار، خود به 3 نوع تقسیم می‌شود که با توجه به موقعیت و فضای محیط، یکی از این روش‌ها اجرایی می‌شود. این روش‌ها از قرار ذیل می‌باشد.
برق کشی توکار همراه با جعبه تقسیم
در گذشته برق کشی توکار از طریق جعبه تقسیم مرسوم بوده است. به این نحو که یک جعبه تقسیم در یک و یا چند قسمت مشخصی از خانه تعبیه می‌کردند و تمامی سیم‌های الکتریکی مورد استفاده در خانه از این جعبه تقسیم خارج می‌شدند.
در سال های اخیر مهندسان نقشه کشی برق ساختمان به روش برق کشی توکار از طریق جعبه فیوز روی آورده‌اند. چرا که استفاده از روش جعبه تقسیم از ایمنی بالایی برخوردار نمی‌باشد.
برق کشی توکار از طریق جعبه فیوز
جعبه فیوز وظیفه دارد جریان الکتریکی وارده را به بخش‌های مختلف ساختمان و به اندازه نیاز هر یک از این قسمت‌ها توزیع نماید. در این روش، تمام کابل و سیم‌های به داخل جعبه فیوز وارد می‌شوند و در نهایت از جعبه فیوز به قسمت‌های مختلف خانه این سیم‌ها را هدایت می‌کنند.
برق کشی توکار از طریق کلید و پریز
از این روش به جای روش جعبه تقسیم، نیز استفاده می‌شود. به این صورت که یک قسمتی را در داخل دیوار همچون جعبه تقسیم درنظر می‌گیرند که جعبه کلید و یا پریز در آن قرار گرفته می شود.
در نظر داشته باشید در آموزش برق کشی ساختمان اگر به روش کلید و پریز برق کشی انجام می‌دهید، می‌بایست سیم‌های روشنایی را از سیم‌های پریز جدا قرار دهید.
مراحل آموزش برق کشی ساختمان
آموزش برق کشی ساختمان می‌بایست مطابق اصول و استانداردهای بین‌المللی آموزش برق باشد تا هنگام سیم کشی یا پس از آن، مشکلی در سیستم برق‌رسانی ساختمان به وجود نیاید. از این رو در این بخش به کاربردی ترین نوع از برق کشی ساختمان، یعنی برق کشی به روش توکار مطابق به‌روزترین اصول سیم‌کشی پرداخته ایم.
برای انجام یک برق کشی اصولی و بی نقص ساختمان، بهتر است تمام مراحل زیر را با دقت انجام دهید. این مراحل به شرح زیر می‌باشد.
مرحله اول: تهیه و ترسیم پلان برق کشی ساختمان
بهترین کار پیش از شروع مراحل آموزش برق کشی ساختمان، ترسیم یا تهیه نقشه سیم کشی ساختمان می‌باشد. چرا که با استفاده از این نقشه یک سیم کشی اصولی و استاندارد خواهید داشت.
جهت ترسیم نقشه سیم کشی، در ابتدا می‌بایست یک بازدید محیطی از ساختمان داشته باشید. بازدید از ساختمان موجب می شود طراحی نقشه با درنظر گرفتن مقیاس و متراژ محل انجام شود.
در نقشه برق کشی ساختمان، جزئیات سیم کشی از قبیل محل قرارگیری کلید، پریز، جعبه فیوز، جعبه تقسیم و سایر سیستم و تاسیسات برقی به صورت دقیق و قابل درکی همراه با علایم و نشانه های اختصاری طراحی می‌شود.
در صورتی که خود قادر به ترسیم نقشه برق کشی ساختمان نیستید، می‌توانید از مهندسان و کارشناسان نقشه‌کشی برق ساختمان کمک بگیرید.
مرحله دوم: مشخص کردن محل لوله و قوطی‌ها
در این مرحله باید با استفاده از تراز و ابزار اندازه‌گیری، محل‌های تعیین شده در نقشه را بر روی سطح مورد نظر مشخص کنید. به این صورت که بر اساس نقشه و استفاده از شیلنگ تراز ارتفاع مشخص شده برای هر یک از پریز و یا کلیدها را علامت بزنید. برای هم راستا کردن کلید و پریزها می‌توانید از یک نخ یا طناب رنگی و یا از همان شیلنگ تراز استفاده نمایید.
مرحله سوم: نصب قوطی و لوله‌ها بر محل‌های تعیین شده
سپس برای مسیرهای تعیین شده جهت عبور لوله‌های برق و محل قرار گیری جعبه فیوز یا جعبه تقسیم و کلید پریزها باید سوراخ و کنده کاری انجام دهید.
کنده‌کاری‌ها را می‌توانید به کمک قلم و چکش و یا هیلیتی انجام دهید. استفاده از هیلتی برای این‌کار با دقت و تمیزکاری بیشتری انجام می‌شود. به این صورت که با درنظر گرفتن سایز مته مناسب، سوراخ و روزنه لازم را بدون وارد کردن آسیب به محل‌های دیگر ایجاد خواهید کرد.
مرحله چهارم:سیم کشی برق ساختمان
پس از انجام کنده‌کاری، نوبت به مهمترین مرحله از مراحل آموزش برق کشی ساختمان می‌رسد. در این قسمت می‌بایست کار سیم کشی و اتصالات سیستم برق ساختمان را از درون لوله ها انجام دهید. قرار دادن سیم‌ها داخل این لوله‌ها به کمک فنر سیم کشی انجام می‌شود. به این طریق که سر فنر دار فنر سیم کشی را در لوله گذاشته و پس از عبور به صورت کامل از لوله از طرف دیگر لوله خارج شود.
در نظر داشته باشید برای سیم کشی روشنایی ساختمان و کلیدهای دو پل، سه عدد کابل باید از داخل لوله عبور کنند. اولین کابل، سیم نول می‌باشد و دو سیم دیگر برای لامپ‌های اول و دوم استفاده خواهد شد.
در صورتی که کار برق کشی یک ساختمان یک طبقه را انجام می‌دهید، بدون نیاز به سیم ارت، به صورت کلی به دو سیم اصلی نیاز خواهید داشت. اما در صورتی که ساختمان بیش از دو طبقه داشته باشد، با درنظر گرفتن سیم ارت، نیاز به سه سیم اصلی در برق کشی ساختمان خواهید داشت.
سیم ارت همواره با رنگ زرد و سیم نول با رنگ آبی مشخص می‌شود. سیم دیگری که معمولا با رنگ قرمز نشان داده خواهد شد، سیم فاز می‌باشد.
در این مرحله ضروری است به سایز، ضخامت، تعداد و نوع سیم‌های مورد نیاز در هر بخش از ساختمان، توجه نمایید.
مرحله پنجم:نصب وسایل و تجهیزات روشنایی اعم از لامپ و کلید پریزها
این مرحله پس از انجام عملیات ساختمانی اعم از گچ‌کاری و نقاشی و کف سازی واحدها انجام می‌شود. به این شکل که تمامی وسایل و تجهیزات برقی بایستی به صورت تراز در محل تعیین شده جایگذاری شوند.
مرحله ششم: تست کار اجرایی توسط دستگاه‌های تخصصی
در نهایت ضروری است تا با استفاده از دستگاه‌های تخصصی برق ساختمان، اتصالات و جریان برق را بررسی نمایید. به عنوان مثال برای اطمینان از نداشتن برق، روکش‌ها را با یک تستر ولتاژ بررسی نمایید.
برای یادگیری برق ساختمان چه کنیم؟
اگر قصد یادگیری برق ساختمان و یا هر یک از رشته های دیگر برق را دارید، می توانید در دوره های فنی حرفه ای برق که در این صفحه قابل دستیابی هستند شرکت کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه به آموزشگاه فنی حرفه ای ایران ILO مراجعه کنید زیرا داشتن یک مدرک معتبر بین المللی، می‌تواند شما را برای ورود به دنیای کار در داخل و یا خارج از کشور کمک کند. شما می‌توانید با شرکت در کلاس‌های حضوری، مجازی و یا ترکیبی ما، خود را برای شرکت در آزمون عملی و تئوری سازمان فنی و حرفه ای آماده کنید و در رشته‌هایی مانند اتومکانیک، برق، کامپیوتر و آرایشگری مردانه مدرک بین المللی بگیرید.
منبع: https://iranilo.com/