در دنیای تجارت امروزی شرکتها و سازمانها با داده های زیادی مواجه هستند. یکی از مراکز اصلی داده ها واحدهای مالی هر سازمانی است. در نتیجه یکی از واحدهای مهمی که در سازمانها در خصوص تقلب باید زیر نظر گرفته شود، واحد مالی است. زیرا تقلب در حسابداری یا تقلب در واحد مالی موجب ایجاد ضرر و زیان جبران ناپذیری برای سازمان خواهد شد.
تقلب در حسابداری از عدم وجود شفافیت در عملیات خرید و فروش شرکت یا سازمان، سوء استفاده از داراییها و هزینهکردهای آنها ناشی میشود. به طور کلی پیشگیری از تقلب با استفاده از روشها و امکانات موجود بسیار سادهتر و مطمئنتر از پیگیری و کشف تقلب میباشد.
روشهای تقلب در محاسبات مالی و مدیریت آنها
در سال های اخیر باتوجه به ایجاد مشکلات مالی و اقتصادی، تضاد منافع میان مدیران و سهامدران شرکتها، جلوگیری از فرارهای مالیاتی، نابرابری در توزیع درآمد شرکتها، عدم پرداخت به موقع حقوق و دستمزد و… سبب شده تا روشهای تقلب در حسابداری و محاسبات مالی افزایش یابد.
از جمله عمدهترین روشهای تقلب در حسابداری و صورتهای مالی به شرح ذکر شده در تصویر زیر میتواند باشد.
به صورت کلی برای جلوگیری از اشتباهات و تقلبهای یاد شده و مدیریت آنها، یک مجموعه از حسابرسان داخلی با هدف بهبود شرایط کنترلهای داخلی و حسابرسان مستقل با هدف نظارت بیرونی استفاده مینمایند.
حسابداری از جمله مشاغل حساس است که کوچکترین اشتباه، موجب ضررهای مالی جبرانناپذیر میشود. به همین علت حسابداران باید مهارتهای یک حسابدار حرفهای را به خوبی فرا بگیرند. اگر حسابدار نداند که دقیقا مهارت های حسابدار حرفه ای چیست و چه کارهایی باید انجام دهد، به راحتی موجب بروز تقلب در حسابداری میشود.
از جمله مهارتهای حسابدار میتوان به کار با اعداد، تجزیه و تحلیل آنها، تهیه گزارش، تعامل با مشتریان و… اشاره کرد.
اهمیت تشخیص تقلب در حسابداری و مدیریت ریسک
وجود تقلب امری اجتناب ناپذیر است. گاهی تقلب به صورت عمدی و گاهی تقلب به صورت غیر عمد و یا از روی ناآگاهی رخ میدهد. در هر صورت یک سازمان یا شرکت باید از روشهای کنترلی متعددی برای جلوگیری از وقوع تقلب در سازمان مربوطه استفاده نماید.
یکی از مهمترین چالش های حاکمیت شرکتی ریسک تقلب است. تمامی سازمانها بدون توجه به اندازه صنعت یا خود آن شرکت با ریسک تقلب مواجه هستند.
در صورتی که استفاده از روشهای کنترلی منجر به کشف تقلب و یا جلوگیری از وقوع تقلب در سازمان و یا شرکتی شود، پیامدهای زیر را میتواند در پی داشته باشد؛
-
جلوگیری از آشفتگی بازار سرمایه
-
جلوگیری از ضرر و زیان به سهامداران و مالکان
-
رقابتی شدن تجارت
-
افزایش درآمدهای عمومی از طریق جمع آوری مالیات بر درآمد شرکتها
-
کاهش سطح شکایات و اختلافات مالی میان شرکتها و سازمانها
راهکارهای پیشگیری از تقلب در حسابداری و گزارشگری مالی
تقلب در صورتهای مالی زمانی اتفاق میافتد که شخص یا اشخاصی در سازمان یا شرکت بخواهند در معاملات تجاری از نفوذ خود در راستای منافع خود، اقداماتی مغایر با قانون و استانداردهای حسابداری صورت بدهند. راهکارهای پیشگیری از تقلب در حسابداری عبارت است از؛
-
مشخصسازی کامل و بدون شبهه روند جذب و بکارگیری کارکنان در بخشهای مختلف سازمان یا شرکت
-
آگاه سازی کارمندان و پرسنل در رابطه با پیامدهای وقوع تقلب و جرم تقلب در حسابداری
-
اجرای صحیح کنترلهای داخلی
-
استفاده از نرم افزار و تکنولوژی در راستای جلوگیری از وقوع تقلب
-
نظارت دقیق بر عملکرد پرسنل
-
همکاری با حسابرسان مستقل در راستای تهیه و تنظیم گزارش
تاثیر نرم افزار حسابداری برای جلوگیری از تقلب در حسابداری
برای کشف تقلب در یک سازمان یا شرکت، حسابرسان و بررسی کنندگان باید به منابع اطلاعاتی وسیعی از جمله افراد درون سازمانی، بخش مدیریت، عوامل خطرزای تقلب، اطلاعات مالی و…. آن شرکت دسترسی داشته باشند. نرم افزار حسابدرای در برگیرنده تمامی اطلاعات مذکور بوده و در نتیجه در بررسی و جلوگیری از تقلب در حسابداری نقش اساسی خواهد داشت.
نرم افزار حسابداری آرین سیستم که یکی از نرم افزارهای بسیار قوی در جامعه حسابداران است، به دلیل برخورداری از سطح امنیت بالایی که دارد، از 99 درصد تقلب های حسابداری جلوگیری میکند.
استفاده از تکنولوژی برای تشخیص تقلب در حسابداری
تکنولوژی در شرایط مختلف به کمک افراد و جامعه آمده است. حسابداران نیز برای حل مشکلات خود از تکنولوژی کمک گرفته اند. نرم افزارهای حسابدرای یا تکنولوژی استفاده شده موجب جمع آوری و یکپارچه سازی اطلاعات پرسنلی و اطلاعات مالی شده و در نتیجه گزارشگیری و نظارت بر عملکرد مالی سازمان، آسان تر میشود.
تکنیکها و الگوریتمهای تشخیص تقلب در حسابداری
حسابرسان در هنگام بررسی صورتهای مالی مربوط به شرکتها برای کشف تقلب در حسابداری باید اقدامات زیر را صورت بدهند؛
-
به علائم هشداردهندهای درمورد زمینههای وقوع تقلب در حسابداری توجه ویژه ای داشته باشند.
-
اطلاعات مالی دوره جاری را با اطلاعات دوره های گذشته و سایر اطلاعات مربوط، مقایسه و مورد بررسی قرار بدهند.
-
حسابرسان برای کشف تقلب از روشهای ارائه شده در استانداردهای حسابرسی استفاده نمایند.
-
علاوه بر استفاده از چک لیستها، حسابرسان باید به جستجوی عوامل نشان دهنده خطر تقلب بپردازند.
-
ارزیابی کنترلهای داخلی مورد توجه باشد.
-
از تلاشهای مکرر مدیریت با هدف توجیه کم بودن سود، بهکارگیری نامناسب رویههای حسابداری و روابط نامناسب با حسابرسان قبلی میتواند از عوامل وقوع تقلب در شرکت و یا سازمان باشد.
تأثیر تشخیص و پیشگیری از تقلب در ارزشهای سازمانی و اعتماد عمومی
در شرکتها و سازمانهایی که تقلب وجود ندارد، ارزش سهام این شرکت افزایش یافته، وجه عمومی و جایگاه اجتماعی شرکت در جامعه افزایش خواهد یافت. در نتیجه این امر که سبب افزایش اعتماد عمومی میشود، سیستم اقتصادی کشور رو به بهبودی پیش خواهد رفت.
فساد و تقلب میتواند پیامدهای مخربی را برای واحدهای تجاری در پی داشته باشد. باید توجه داشت که تمامی سازمانها و شرکتها از کوچک تا بزرگ، همگی درگیر این موضوع هستند. در نتیجه تمامی شرکتها و سازمانها باید نسبت به پیاده سازی روشهای کنترلی جلوگیری از تقلب در حسابداری اقدام کنند.
معقولانه ترین اقدام در خصوص تقلب در حسابداری، پیشگیری از وقوع تقلب است. درپایان اگر سوال و یا نظری درباره این مطلب دارید، حتما از طریق درج دیدگاه با ما در ارتباط باشید.