علائم و درمان مخملک در ماهی فایتر

ماهی های فایتر به چه بیماری هایی مبتلا میشوند؟

کارشناس سازمان غذا و دارو آبزیان معتقد است ماهی فایتر که به او ماهی جنگنده سیامی نیز میگویند، بسیار رنگارنگ و زیبا است و تنوع رنگی روی بدن و باله ها ودم این ماهی میتواند چشم هر بیننده ای را به خود برگرداند. این ماهی ها پرجنب و جوش ترین ماهی های آکواریوم آب شیرین هستند و البته بهتر است که این ماهی ها به صورت جدا وتکی نگهداری شوند زیرا میتوانند با ماهی های دیگر دعوا کنند و به آنها صدمه بزنند در ست مانند امشان که جنگنده است.

این ماهی انتخاب بسیار مناسبی برای آن دسته از افرادی که تازه میخواهند وارد دنیای آکواریوم شوند می باشد. مراقبت از این ماهی های زیبا کار آسانی است، فایتر ها ماهی هایی بسیار مقاوم در شرایط مختلف آکواریومی هستند و میتوانند مدت زیادی زندگی کنند. فایتر در اصل پر رنگ ترین ماهی در آکواریوم آب شیرین است.

مشخصات ماهی فایتر:

ماهی های فایتر درست مانند دیگر انواع ماهی آکواریومی نیاز به فضای زیادی برای شنا کردن دارند و نگهداری از آنها در تنگ های کوچک کاری بسیار اشتباه است. ماهی های فایتر برای آکواریوم های پلنت نیز مناسب هستند و به راحتی از گیاهان آن تغذیه میکنند و از این نوع تغذیه بسیار خوشنود می شوند.

البته این به معنی آن نیست که نیاز به غذا ندارند البته فایتر ها در اصل گوشت خوار هستند و لازم است که هر چند وقت یکبار به آنها از غذاهای مخصوص و منجمد شده بدهید تا سلامت آنها حفظ شود. تمامی بیماری هایی که ماهی های آب شیرین ممکن است به آنها مبتلا شوند برای ماهی های فایتر هم وجود دارد، اما چندین بیماری ماهی فایتر وجود دارد که درصد ابتلا به آن برای ماهی های فایتر بسیار بیشتر است. بیشتر بیماری ماهی فایتر که به آن مبتلا میشوند عفونت های باکتریایی هستند که در صورت استفاده از ایجاد میشوند. در اینجا تعدادی از این بیماری ماهی فایتر را برای شما توضیح میدهیم تا بهتر آشنا شوید.

بیماری مخملک در ماهی فایتر:

عامل اصلی ایجاد که تا حد زیادی شباهت به بیماری لکه سفید دارد ولی لکه های آن خیلی ریزتر هستند. مخملک انگلی است که عمدتا انگل پوست ماهی هاست، ولی در آبشش ها و گاهی هم در روده آنها دیده میشود. روی بدن ماهی، مشابه پودری است که روی پوست ماهی پاشیده شده است. برای مداوای مخملک ماهی میتوان از محلول بلودومتیل 5 درصد استفاده نمود.

برای این منظور بایستی در هر 10 لیتر آب آکواریوم 5 قطره ریخته شود و آکواریوم در تاریکی مطلق نگهداری شود. هم باید از آکواریوم خارج شده و استریل شوند، در غیر این صورت باید دور ریخته شوند. اگر در دست است میتوان به همان میزان که برای گفته شده، از این دارو هم به آب اضافه کرد تا مداوا بهتر صورت گیرد. مداوا باید به مدت 5 روز ادامه پیدا کند، 3 روز بعد بایستی آب آکواریوم به صورت کامل عوض شود و مداوا به همان صورت ادامه یابد.

به دلیل باله ها و دم بلندی که دارد بیشتر در معرض، قرار دارد، از این رو برای جلوگیری از بیماری های مربوطه حتما باید از مانند سیستم و

آمیلودینیوم اسلاتوم (Amyloodinium ocellatum)، عموما بعنوان عامل بیماری مخملک شناخته شده که یک تاژکدار تک سلولی است. این آبزی به عنوان یک موجود ترکیبی نیز در نظر گرفته می شود، که هم دارای خصوصیات گیاهان و هم جانوران است. اما، با این حال، برای یک آکواریوم دریایی، این تاژکدار، یک عامل بیماری‌زای ترسناک است که قادر به پاک کردن کامل یک جمعیت ماهی ها، است. که ممکن است حتی شما زمان رخداد آن را متوجه نشوید.

مخملک دارای یک چرخه حیات مشابه با کریپتوکاریون ایریتان (Cryptocaryon irritans) یا Ich (بیماری سفدیک) است. چرخه حیات مخملک دریایی عموما سریعتر است (بطور متوسط در 4 روز، کامل می‌شود) و حمله آن در دوره ای که به صورت شناگران آزاد می باشند، بسیار بیشتر از سفیدک یا Ich طول می کشد. بعلاوه، مخملک در دوره dinospore می‌تواند تا 15 روز، عفونت‌زا باشد، در صورتی که این برای دوره مشابه در بیماری سفیدک، فقط 48 ساعت، طول می‌کشد. این بدین خاطر است که تومونت‌ها و دینواسپورهای مخملک دریایی، هر دو قادر به استفاده از فتوسنتز بعنوان منبع تامین مواد غذایی هستند (بخاطر داشته باشید که این دینوفلاژت یک تاژکدار است).

علائم بیماری

دینواسپور مخملک (Velvet dinospores) معمولا ابتدا، آبشش‌ها را مورد تهاجم قرار داده و گاهی نیز ماهی را دقیقا بخاطر خفگی، می‌کشد. اگر این رخ دهد، ممکن است شما هرگز شواهد فیزیکی از این بیماری را روی پوست و باله نبینید. بنابراین، مشاهده علائم کلیدی رفتاری در این بیماری، بسیار مهم است:

• کاهش و یا از دست دادن کامل اشتها
• رفتارهایی مثل تنفس سنگین، مالیدن، درخشش، جمع کردن سر، شنا کردن نامنظم (متاسفانه تمامی این علائم رفتاری با بیماری های دیگری مثل سفیدک و یا انگل ماهی پهن فلوک گیل (گوشت ماهی) مشترک است.)
• شنا در مقابل جریان ورودی آب از پمپ اصلی (منحصربه فرد برای مخملک)
• گوشه گیر و منزوی شدن (مخملک باعث می‌شود که ماهی به نور، حساس شود)

اگر علائم فیزیکی قابل مشاهد، آشکار شود:

• ولوت ممکن است در ابتدا مشابه با سفیدک (Ich)، با ترشحاتی مانند شکر یا نمک بنظر برسد که اغلب روی باله‌ها، مشخص هستند.
• پس از چند روز یا حتی گاهی چند ساعت، این نقاط سفید کوچک در همه بدن ماهی، گسترش می‌یابد که آن را در هاله‌ای از گرد فرو می‌برد. (مشابه با گرد و غبار و خاکستر). به همین دلیل، گاهی، بدن ماهی، کثیف بنظر می‌رسد یا حوزه‌های تیره‌ای، قبل از پدیدار شدن کامل مخملک، ظاهر می‌شود.

دو روش برای تمایز قائل شدن بین مخملک و سفیدک، وجود دارد:

• ولوت تروفونت (زمانی که انگل به سطح بدن ماهی می چسبد)، کوچکتر از سفیدک است. اندازه قطر آن‌ها بین 10-18 میکرومتر است. آن‌ها همچنین، کاملا گرد هستند. انگل سفیدک زمانی که به بدن میزبان چسبیده است، بیشتر بیضی هستند و اندازه آن‌ها بین 48 × 27 تا 452 × 360 میکرومتر است. هر دوی آن‌ها در ابتدا کوچک هستند، اما، قبل از مرگ، بزرگ می‌شوند. گفته شده است که مخملک، باعث می شود که بدن ماهی شبیه به سطحی که گرد و خاک ریزی روی آن پاشیده شده است، به نظر برسد، در صورتی که سفیدک، بیشتر شبیه به دانه‌های نمک است.
• اگر شما بتوانید تعداد نقاط سفید را روی بدن ماهی خود بشمارید، پس احتمالا با سفیدک، سر و کار دارید. اگر تعداد آن‌ها بسیار زیاد است و شمارش آن سخت باشد، به احتمال زیاد، مخملک خواهد بود.

اهمیت تشخیص علائم رفتاری کلیدی مخملک و بعد از آن، شروع فوری معالجه نمی‌تواند بیش از این مورد تاکید قرار گیرد.

این به این خاطر است که زمانی که مخملک در بدن، گسترش یابد، ماهی، بشدت دچار عفونت شده و پیش‌بینی زمان درمان، بسیار مشکل است. اما، من در ادامه شرح می‌دهم که این همیشه صادق نیست. مخملک معمولا بخاطر تعداد خالص بیش از حدش، نمی‌تواند مورد مدیریت قرار گیرد، برخلاف سفیدک، گاهی می توان آن را مدیریت کرد. بازماندگان مخملک، معمولا دلقک ماهی یا سایر ماهی‌ها با پوشش مخاطی ضخیم هستند. این تفکر نیز وجود دارد که درصد کمی از ماهی‌ها قادر به ایجاد ایمنی طبیعی و موقتی نسبت به مخملک هستند (معمولا حداکثر تا 6 ماه).

روش های درمانی

کلروکین فسفات (CP)، یک گزینه درمانی برای مخملک است، ولی، مس همیشه تاثیر گذار است، اگر علائم، سریع شناسایی شوند. این‌ روش ها همچنین روی سفیدک نیز تاثیر دارند، بنابراین اگر در تشخیص بیماری، شک دارید، درمان با مس یا CP، همیشه هر دو بیماری را پوشش می‌دهد. روش انتقال مخزن به مخزن (TTM) و کاهش شوری (Hyposalinity) بر روی مخملک، جواب نمی‌دهد. حمام آب شیرین و یا حمام شیمیایی (با جزئیات بیشتر در ادامه بحث شده است) ، قبل یا در حین معالجه، بخاطر شدت این بیماری، توصیه می شود، اما، این فقط، تسکینی موقتی فراهم می‌کند و مخملک را کاملا، از بین نمی‌برد.

دوره آیش

زمانی که باید آکواریوم بدون ماهی نگهداشته شود، تا تمامی آثار بیماری از بین رفته و دوباره امکان نگهداری یا قرنطینه ماهی جدید فراهم شود.

اگر مطمئن هستید که بیماری مروبط به ماهی یا ماهیان موجود در تانک اصلی و یا قرنطینه، مخملک است، 6 هفته برای این دوره باید در نظر گرفته شود. اما، اگر شما شک دارید که این بیماری سفیدک یا بیماری‌های دیگری است، ممکن است که در استفاده دوباره از تانک، بیشتر صبر کنید و تا 76 روز، آن را به حال خود بگذارید.

در تصویر زیر می توانید یک جراح بنفش (جراح دم زرد) با بیماری مخملک را ببینید. دینواسپورها (Dinospores)، متصل شده‌اند و شروع به تغذیه روی پوست ماهی کرده‌اند به همین دلیل، در نقاط خاصی، کثیف بنظر می‌رسد:

10 ساعت بعد، مخاط اضافی در اطراف نقاط قرار گرفتن انگل های تاژکدار، ایجاد می‌شود که بدین خاطر، شما نقاط سفید مرئی را می‌بینید. همانگونه که شما می‌بینید، ماهی نیز کاملا پوشیده می‌شود- که این نشانه ای از وجود مخملک، بجای سفیدک است. این ماهی، 12 ساعت، بعد از گرفتن این عکس‌ها، از بین رفته است(من قبل از شروع معالجه، به آن دسترسی نداشتم):

در تصویر زیر می توانید یک فرشته ماهی نیم مشکی درگیر با بیماری مخملک را مشاهده کنید. ملاحظه می کنید که دیدن نقاط سفید کوچک روی قسمت سفید بدن ماهی، چقدر مشکل است. بهمین دلیل، شما لازم است همیشه به باله‎‌های ماهی های خود و یا از یک زاویه کنج، نه اینکه مستقیما از جهتی که ماهی، دارای رنگ روشن است، به آن نگاه کنید:

عملیات اضطراری برای بیماری مخملک دریایی

من اخیرا، سه ماهی- پروانه ماهی پوزه بلند، جراح ماهی کولی، جراح ماهی ناسو- که درگیر بیماری مخملک بودند، بدستم رسید. هیچ کدام، در روزهای اول علائم فیزیکی مرئی بر روی بدن خود نداشتند، ولی همه آن‌ها از یک مخزن می‌آمدند که ماهیان آن درگیر بیماری مخملک بودند، بنابراین من، صبورانه منتظر شدم. تصاویر نمونه‌ها، قبل از معالجه را می توانید در ادامه مشاهده کنید:

به طور خلاصه متاسفانه پروانه ماهی به درمان های انجام شده پاسخ نداد. اما جراح ماهی ها به درمان ها پاسخ داده و می توانید در تصاویر زیر آنها را در تانک اصلی بعد از درمان مشاهده نمایید:

تنها تفاوتی که من در معالجه آن‌ها، استفاده کردم، برای درمان پروانه ماهی از یک حمام فرمالین و متلیلن بلو استفاده کردم، در صورتی که جراح ماهی ها، اکریفلاوین (acriflavine)، دریافت کردند (البته بدون اضافه کردن متیلن بلو). ذکر این نکته نیز ارزشمند است که جراح ماهی کولی و پروانه ماهی، علائم بدتری را نشان دادند، در صورتی که، ناسو فقط علائم مرئی متوسطی را نشان داد. بعلاوه، جراح ماهی ها نسبت به پروانه ماهی ها عموما پرطاقت‌تر هستند، بنابراین، این نکته نیز باید مورد ملاحظه قرار گیرد. بهرحال، در اینجا، عملیاتی که من استفاده کردم، آورده شده است.

نسخه کوتاه

• ۵ دقیقه حمام آب شیرین
• بلافاصله بعد از حمام آب شیرین یک حمام شیمیایی با انتخاب یکی از دو گزینه های زیر (توجه داشته باشید دمای و چگالی آب حمام شیمیایی دقیقا مطابق با آب تانک قرنطینه محل نگهداری ماهی باشد)
• ۱.اکریفلاوین (پیشنهاد من)- برای مدت زمان 75-90 دقیقه، استحمام را انجام دهید، ولی ماهی را به سرعت با مشاهده اولین علامت های اضطراب، خارج کنید. هوادهی باید قبل و در حین استحمام، بشدت انجام شود و دمای آب را نیز کنترل کنید. دو نمونه از محصولاتی که شامل اکریفلاوین هستند: Acriflavine-MS و Ruby Reef Rally می باشند. اکریفلاوین را با سایر مواد شیمیایی، ترکیب نکنید.
• ۲.فرمالین- استحمام را حداکثر برای 30-60 دقیقه، انجام دهید، ولی ماهی را با ظهور اولین نشانه استرس خارج کنید. هوادهی شدید، قبل و در حین استحمام، لازم است انجام شود و دمای آب را نیز کنترل کنید. محصولاتی که در ادامه معرفی می شوند همگی شامل فرمالین هستند: Formalin-MS ، Quick Cure ، محلول‌های آکواریومی Ich-X وKordon Rid-Ich Plus . در هنگام استفاده از این ماده نکات خاصی را لازم است رعایت کنید: (دستکش‌های لاستیکی، ماسک صورت، حفاظت چشمی و غیره) چون فرمالین یک ماده سرطان زای شناخته شده است. اما، شما می‌توانید متیلن بلو را نیز به حمام فرمالین اضافه کنید (یک سر بطری به ازای 2 تا 3 گالن آب کافی است.)
• بعد از حمام، ماهی را در یک تانک قرنطینه از پیش آماده شده با غلظت دقیق کلرین فسفات (Chloroquine Phosphate) به میزان ۲۱ میلی گرم در لیتر قرار دهید. در تئوری، مس (مثل محصولات Cupramine, Coppersafe, Copper Power) نیز باید مانند CP عمل کند. اما، بخاطر توانایی تولید مثل سریع مخملک، شما نمی‌توانید سطح مس را به آرامی، طبق توصیه نرمال آن، افزایش دهید. بنابراین، لازم است نیازهای ماهی در یک تانک قرنطینه (QT) قرار داده ‌شود و مس نیز در سطوح درمانی حداقل قرار داشته باشد. به همین دلیل، این مزیتی است که CP، نسبت به مس در این وضعیت خاص دارد.
• در حالی که در یک آکواریوم قرنطینه، به منظور دفع هر عفونت باکتریایی ممکن طیف وسیعی از آنتی بیوتیک ها (مانند Seachem Kanaplex، Furan-2) برای اولین هفته نگهداری ماهی در قرنطینه، استفاده می‌شود، عفونت‌های باکتریایی ثانویه در ماهی ها با هجوم پارازیتی (انگلی) مانند مخملک که از قبل وجود داشته است نیز معمول است.
• ماهی را در کلرین فسفات (CP) یا مس (با غلظتی مناسب برای درمان) برای مدت یک ماه، نگه دارید. اما، شما می‌توانید ماهی را به یک مخزن غیردرمانی برای معاینه، فقط بعد از دو هفته، انتقال دهید (در ادامه توضیح داده شده است). غلظت CP یا مس را قبل از انتقال، کاهش ندهید.

علائم مخملک

• کم اشتهایی
• تنفس سنگین و سخت ماهی
• بروز رفتار “فلش” یا همون مالیدن بدن به اشیاه داخل تانک
• جمع کردن باله ها(ماهی مثل یه تیکه چوب خشک میشه)
• ظهور دانه های پودری شکل کوچیک( که زیر نور به رنگ طلایی در میان)

دلایل بروز مخملک

انگل های اودینیوم معمولا به تعداد کم در سیستم آبی وجود دارن؛ و ماهی های سالم هم توانایی مقابله با اون رو دارن؛ اما بروز استرس از جمله انتقال، کیفیت پایین آب و نوسان های دمایی از مهمترین دلایل بروز مخملک در فایترهاست.

منبع:

هوشمل

ماهی پت