علاج‌بخشی فرار آب از سد لار موضوعی دیرینه است که علی‌رغم اهمیت این مساله تاکنون به نتیجه نرسیده اما ورود قرارگاه خاتم‌الانبیاء به این پروژه شاید بتواند نویدبخش اخباری تازه از سد لار که روزهای کم‌آبی را پشت‌سر می‌گذارد، باشد.
به‌گزارش مخبران، مطالعات سد لار در سال ۱۳۵۵ شمسی توسط شرکت‌های ایتالیایی انجام و در سال ۱۳۶۱ به بهره‌برداری رسید که از همان ابتدای آبگیری نیز این سد یک سوم آب موجود خود را حفظ و دو سوم دیگر از کف و دیواره سد در عمق ۲۰۰ متری به دلیل آهکی بودن جنس خاک، فرار می کند.
برآورد بلندمدت (۲۵ ساله) نشان می‌دهد که حداقل فرار آب از مخزن سد لار ۳ مترمکعب در ثانیه و حداکثر آن حدود ۱۳ مترمکعب در ثانیه است. متوسط فرار آب این سد در طول سال حدود ۷ مترمکعب در ثانیه برآورد می‌شود. از این رو، به طور متوسط در یک ۲۴ ساعت، حدود ۶۰۵ هزار مترمکعب آب از مخزن سد لار به پایین دست نشت می‌کند. این رقم در طول یکسال حجم ۲۲۰ میلیون مترمکعب آب شیرین را شامل می‌شود که رقم بسیار بزرگی است.
در طول این سال‌ها در بازه زمانی اواسط فروردین تا پایان مرداد آب نشت کرده از سد لار که به صورت چشمه‌هایی در پایین دست جریان می‌یابد، به کشاورزی در دشت مازندران تخصیص پیدا می‌کند و در دوره غیر کشاورزی در دشت مازندران، آب نشتی از دریاچه لار بدون استفاده به دریا می‌ریزد.
البته این اعداد برای زمانی است که حجم ذخیره سد لار مناسب بود، درحال حاضر وضعیت این سد مناسب نبوده و نیازمند علاج‌بخشی فوری است، در همین راستا قرارگاه خاتم‌الانبیاء به دنبال احداث تونلی بوده که بتواند از نشت و فرار آب جلوگیری کند.
تا امروز از مجموع ۲۸ کیلومتر تونلی که به صورت شبانه‌روزی در حال حفاری است، نزدیک به ۸.۵ کیلومتر حفاری شده و ۱۹ کیلومتر تا پایان این طرح وجود دارد. محمد رستمی – مدیرعامل هلدینگ نیروی قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء به‌تازگی در این رابطه اعلام کرد: پروژه جلوگیری از فرار آب سد لار که با نام انتقال آب سد لار به کلان معروف است ۳ سال در دولت گذشته متوقف بود اما از سال 1399 مجددا فعال شد و تاکنون ۳۸ درصدی پیشرفت فیزیکی داشته است.
وی تصریح کرد: در صورت تأمین مالی ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ میلیارد تومانی، تا پایان سال ۱۴۰۴ پروژه مهم انتقال آب سد لار به لتیان که از فرار آب سد لار جلوگیری می‌کند، به‌بهره‌برداری می‌رسد.
با بهره‌برداری از این پروژه، حدود ۱۵۰ میلیون مترمکعب در سال از فرار آب سد لار جلوگیری می‌شود و با جایگزینی این طرح با طرح فعلی پمپاژ آب، تخصیص ۳۰۰ تا ۳۳۰ میلیون مترمکعبی آب از سد لار با انتقال این میزان آب به سد لتیان، در سامانه شرقی تهران محقق می‌شود.
امسال چهارمین سالی است که تهران با خشکسالی دست‌وپنجه نرم می‌کند، بررسی‌های آماری ۵۰ سال اخیر نشان می‌دهد که متوسط حجم بارش‌های یکساله استان تهران ۲۸۰.۴ میلی‌متر بوده اما میزان بارندگی‌هایی که در ۱۰۰ روز نخست سال آبی جاری در این استان رخ داده، فقط ۳۳.۹ میلی‌متر معادل ۱۲.۱ درصد بارندگی‌های سالانه است.
میزان بارش‌ها در این کلان‌شهر از ابتدای سال آبی جاری تاکنون ۶۷ درصد در مقایسه با میانگین دوره مشابه درازمدت کمتر شده است. همچنین طبق آخرین آمار از سدهای پنجگانه تهران میزان حجم کل مخازن سدهای استان تهران در حال حاضر ۲۷۳ میلیون متر مکعب می باشد که این میزان در سال گذشته ۲۶۲ میلیون متر مکعب بوده است. اکنون حجم آب موجود در مخزن سد امیرکبیر و سد طالقان به ترتیب ۵۳ و ۱۶۶ میلیون متر مکعب است.
از بین سدهای پنجگانه حجم ذخیره آب سد لار سال گذشته ۱۴ میلیون مترمکعب بوده که در مقایسه با موجودی ۱۲ میلیون مترمکعبی فعلی، ۲ میلیون مترمکعب کاهش را نشان می‌دهد و حجم آب سد ماملو نیز از ۴۶ میلیون مترمکعب سال گذشته، به ۲۷ میلیون مترمکعب رسیده و این درحالی است که حجم ذخیره آب سد لتیان در مقایسه با روز مشابه سال گذشته با ۱ میلیون متر مکعب کاهش به ۱۵ میلیون مترمکعب رسیده است.
باتوجه به وضعیت بحرانی منابع آبی در تهران لازم است که دولت توجه ویژه‌ای به تخصیص بودجه برای این طرح داشته باشد تا با سرعت در اجرای این طرح تهران با چالش‌های بیشتری در حوزه منابع آبی دچار نشود.
انتهای پیام