تعریف و جایگاه مشاور حقوقی
مشاور حقوقی یکی از ارکان مهم در ساختارهای حقوقی و اداری به شمار می آید. وظیفه اصلی وی ارائه مشاوره حقوقی به سازمان ها شرکت ها و افراد است. در این نقش مشاوران حقوقی ضمن آگاهی از قوانین و مقررات جاری راهنمایی هایی جهت تصمیم گیری های حقوقی ارائه می دهند. این راهنمایی ها به نحوی است که افراد یا سازمان ها از تخلفات قانونی و نزاع های حقوقی جلوگیری کنند و در صورت بروز مشکلات بهترین راهکارهای حقوقی را پیش بگیرند.
مسئولیت های مشاور حقوقی
مسئولیت های مشاور حقوقی به دو دسته کلی تقسیم می شود : مسئولیت های ناشی از تعهدات قراردادی و مسئولیت های ناشی از وظایف عمومی که مطابق قوانین جمهوری اسلامی ایران تعریف شده اند.
ارائه مشاوره حقوقی
یکی از وظایف اصلی مشاور حقوقی ارائه مشاوره های کاربردی و مفید به مراجعان است. این مشاوره ها می تواند در زمینه های مختلف از جمله معاملات تجاری اختلافات حقوقی و قراردادهای استخدامی باشد. مشاور حقوقی باید بر اساس مواد قانونی مرتبط مشاوره خود را ارائه دهد تا مراجعان از عواقب حقوقی ناشی از تصمیمات خود مطلع شوند.
تدوین و بررسی قراردادها
مشاوران حقوقی معمولاً مسئولیت تهیه و تدوین قراردادهای مختلف برای سازمان ها یا شرکت ها را بر عهده دارند. این قراردادها ممکن است شامل قراردادهای تجاری استخدامی یا مالی باشد. از سوی دیگر بررسی قراردادهای طرف مقابل نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است تا از منافع موکل یا شرکت محافظت شود.
حل اختلافات و مناقشات حقوقی
در موارد بروز اختلافات حقوقی مشاور حقوقی نقش مؤثری در حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات دارد. او می تواند با پیشنهاد راه حل های قانونی و مسالمت آمیز از مراجعه به دادگاه و افزایش هزینه ها جلوگیری کند. فلذا مشاوران حقوقی با داشتن تسلط بر قوانین و مقررات مربوطه تلاش می کنند با مشاوره های تخصصی و حرفه ای از مناقشات حقوقی پیشگیری نمایند.
نمایندگی حقوقی در دعاوی
در برخی موارد مشاوران حقوقی به عنوان نماینده حقوقی یک سازمان یا فرد در دعاوی حقوقی حضور می یابند. مسئولیت های این نقش شامل ارائه دفاعیات مناسب پیگیری مراحل دادرسی و در نهایت دستیابی به نتایج مطلوب در پرونده های حقوقی است. از این رو مشاوران حقوقی باید از تجربه و تخصص کافی برخوردار باشند تا بتوانند از منافع موکلین خود به بهترین نحو ممکن دفاع کنند.
مسئولیت های قراردادی مشاور حقوقی
مشاوران حقوقی به موجب قراردادهایی که با موکلین یا کارفرمایان خود منعقد می کنند مسئولیت هایی را به عهده می گیرند. این مسئولیت ها می تواند شامل بررسی و تنظیم قراردادها ارائه مشاوره های حقوقی در حوزه های مشخص و پیگیری دعاوی حقوقی باشد. مطابق قانون مدنی ایران هرگونه نقص در انجام این مسئولیت ها می تواند موجب ایجاد تعهدات مالی یا غیرمالی برای مشاور حقوقی شود.
مسئولیت کیفری مشاور حقوقی
در مواردی که مشاور حقوقی با سوءنیت یا بی توجهی به اصول قانونی اقداماتی انجام دهد که موجب ضرر به موکل یا شرکت گردد امکان دارد مطابق قانون مجازات اسلامی مشمول مسئولیت کیفری قرار گیرد. به عنوان مثال اگر مشاور حقوقی اطلاعات محرمانه یک شرکت را به نفع رقبا افشا کند علاوه بر تخلف قراردادی با مسئولیت کیفری نیز مواجه خواهد شد.
یکی از وظایف مشاوره حقوقی حل مشکلات زندانیان و مسایل حقوقی از جمله استفاده از اجاره فیش حقوقی برای زندانی است که قطعا باید این مسایل از طرف مشاور حقوقی بررسی و حل شود.
مسئولیت ناشی از عدم انجام وظایف حرفه ای
یکی دیگر از مسئولیت های مهم مشاوران حقوقی پایبندی به وظایف حرفه ای است. اگر مشاور حقوقی از انجام وظایف حرفه ای خود خودداری کند یا در اجرای آن ها دچار سهل انگاری شود ممکن است به علت کوتاهی در انجام وظایفش مشمول ضمانت اجرای قانونی قرار گیرد. مطابق قوانین مشاور حقوقی باید با دقت و مسئولیت پذیری بالا وظایف خود را به انجام برساند.
توصیه به مشاوره حقوقی تخصصی
مشاور حقوقی با توجه به گستردگی و پیچیدگی قوانین و مقررات نمی تواند به تنهایی در تمامی حوزه های حقوقی تسلط کامل داشته باشد. بنابراین توصیه می شود مشاوران حقوقی در حوزه های تخصصی نظیر حقوق تجارت حقوق خانواده حقوق بین الملل و… به ارائه مشاوره بپردازند تا بتوانند به بهترین نحو ممکن به مراجعان خود کمک کنند.
راهکارهای عملی در مواجهه با مشکلات حقوقی
در بسیاری از موارد مشاوران حقوقی وظیفه دارند راهکارهای عملی برای مراجعان ارائه دهند. این راهکارها می تواند شامل نحوه تنظیم دادخواست های قانونی نحوه ارائه ادله حقوقی و چگونگی حل و فصل مناقشات باشد. همچنین مشاوران حقوقی باید با آگاهی از رویه های حقوقی به موکلین خود در مسیر پیگیری حقوق قانونی کمک کنند.
مشاوره پیشگیرانه حقوقی
یکی از نقش های مهم مشاوران حقوقی ارائه مشاوره های پیشگیرانه است. به این معنا که مشاوران حقوقی می توانند با ارائه راهکارهای مناسب از بروز مشکلات حقوقی پیشگیری کنند. به عنوان مثال پیش از امضای قراردادها یا توافقات مهم مشاوران حقوقی با بررسی دقیق مفاد قرارداد می توانند از وقوع نزاع های حقوقی در آینده جلوگیری نمایند.
و در نهایت
مسئولیت های مشاور حقوقی بسیار گسترده است و نقش وی در جلوگیری از مشکلات حقوقی و حل و فصل مناقشات حقوقی بسیار حائز اهمیت است. توصیه می شود که افراد و شرکت ها در مواجهه با مشکلات حقوقی از خدمات یک مشاور حقوقی حرفه ای بهره مند شوند تا از تضییع حقوق خود جلوگیری نمایند.