راهنمای جامع خرید دوربین شکاری

با وجود کاربرد و محبوبیت فراوان در میان مردم، نحوه کار آنها، ویژگی‌هایی که باعث بهتر بودن یا متفاوت بودن  یکی نسبت به دیگری می‌شود و اعداد و مشخصات مربوط به آنها همچنان برای بسیاری از خریداران ناآشنا است. این مقاله را مطالعه کنید تا اطلاعات لازم را برای خرید دوربین دوچشمی کسب کنید به طوریکه بتوانید با اطمینان خاطر دوربینی مناسب برای آنچه قصد دیدنش را دارید تهیه کنید.

مقدمه

به بیانی ساده، بهترین دوربین شکاری‎ دوچشمی با استفاده از عدسی‌‌ها، منشور‌ها و قطعاتی دیگر،  تصویری بزرگنمایی شده را از آنچه در دور دست است تولید می‌کند. با استفاده از دو لوله که درون آنها لنز و منشور قرار دارد به شما امکان دیدن تصاویر با هر دو چشم را می‌دهد برای همین در هنگام استفاده از دوچشمی راحتی بیشتری را در مقایسه با تک‌چشمی یا تلسکوپ دارید چراکه مجبور نیستید یک چشم خود را ببندید. علاوه بر این دید دوچشمی  باعث می‌شود درک بهتری از فواصل و عمق میدان دید داشته باشید و تجربه واقعی‌تر، بهتر و سه-بعدی از آنچه می‌بینید داشته باشید

در هنگام خرید یک دوچشمی اولین چیزی که متوجه می‌شوید این است که بعضی از دوربین‌ها ظاهری کشیده و باریک دارند و بعضی ظاهری پهن‌تر. دلیل آن این است که شکل ظاهری دوربین دوچشمی را منشور‌های آن مشخص می‌کنند. از منشور‌ها برای تصحیح جهت افقی و عمودی تصویر استفاده می‌شود. بدون استفاده از منشور آنچه از دوربین مشاهده میکنید وارونه و برعکس خواهد بود. به دو روش از منشورها در یک دوچشمی استفاده می‌شود: مستقیم (Roof) و جانبی(porro).

در یک دوچشمی با منشور مستقیم، منشورها در امتداد هم و در یک خط مستقیم قرار دارند. در نتیجه دوچشمی ظاهری باریک و کشیده دارد و نگاه داشتن آن در دست راحت‌تر است. در یک دو چشمی با منشور جانبی، منشورها در امتداد دو خط و در کنار هم قرار دارند. در نتیجه دوچشمی ظاهری پهن‌تر دارد. میدان دید در این دوچشمی‌ها عمق و وسعت بیشتری دارد. علت این است که در این دو چشمی‌ها با تا شدن مسیر نور، طول دوچشمی کمتر شده و فاصله عدسی‌های شیئی از هم بیشتر می‌شود که با بیشتر شدن فاصله‌ عدسی‌های شیئی میدان دید بیشتر خواهد شد.

*عمق میدان (Depth of field)، عبارت است از گستردگی محدوده‌ای که جلوتر یا عقب‌تر از سوژه اصلی، فوکوس است

*میدان دید  (Field of view) وسعت جهان قابل مشاهده که در هر لحظه دیده می‌شود. برای دوربین‌های دوچشمی معمولا وسعت تصویر در فاصله هزار متری است

ممکن است تفاوت قیمت زیادی بین دو دوربین دوچشمی با ظاهری شبیه به هم باشد. برای مثال قیمت یک دوچشمی 10×42  یک شرکت معتبر  از حدود 30 دلار تا 3000 دلار است. علت اصلی چنین تفاوت قیمتی را  کیفیت لنزها، نوع و مقدار پوشش لنزها، موادی که بدنه دوربین از آن ساخته شده است و جنس منشورها مشخص می‌کند. از آنجا که طراحی و ساخت دوچشمی‌هایی با منشور مستقیم و جانبی با هم تفاوت دارد.

یک جفت دوربینی که مشخصات و کیفیت یکسان دارند اما ساختار منشورهایی متفاوت، قیمت‌هایی متفاوت خواهند داشت. برای همین اگر شکل ظاهری دوربین برای شما چندان مهم نباشد می‌توانید با یک مبلغ مشخص دوربینی را بخرید که منشور جانبی باشد و کیفیت و مشخصات بهتری نسبت به دوربین با همان قیمت، اما با منشور مستقیم داشته باشد.

یک نکته: از آنجا که برای تولید کنندگان، ساخت دوربین‌هایی با منشور جانبی، «پُرو» Porro نسبت به دوچشمی‌ها منشور مستقیم  Roof ساده‌تر و ارزانتر است. می‌توانید با یک مبلغ مشخص دوچشمی «پرو» با کیفیت بهتر و عدسی‌های بزرگتر خریداری کنید

مشخصات و ویژگی‌های دوچشمی: آنچه باید بدانید

بزرگ‌نمایی و لنز شیئی: همه دوربین‌های دوچشمی با شماره‌هایی مشخص می‌شوند مانند 10×42 یا 7×20  که نشان دهنده بزرگنمایی و قطر عدسی شیئی ( لنز بزرگ در جلوی دوچشمی) آنها است. برای مثال دوچشمی 10×42 را در نظر بگیرید. 10x نشان‌دهنده قدرت بزرگنمایی 10 برابر این دوچشمی است. یعنی اینکه وقتی از درون این دوچشمی نگاه می‌کنید آنچه می‌بینید 10 برابر نزدیکتر از آنچیزی است که با چشمان غیرمسلح می‌بینید.

برای مثال اگر جسمی را در فاصله 100 متری از درون دوچشمی نگاه می‌کنید مانند این است که جسم در فاصله 10 متری شما بدون دوربین قرار دارد. در اغلب مکان‌ها دوچشمی با بزرگنمایی 7 تا 10 برابر مناسب است. برای سالن‌ها تئاتر با توجه به جای نشستن شما بزرگنمایی 3-5x مناسب است. طرفداران مسابقات ورزشی با دوچشمی 7x  راحت‌تر خواهند بود. شکارچیان حیوانات بزرگ به دوربینی با بزرگنمایی 10x یا بیشتر نیاز دارند تا بتوانند دوردست‌ها را ببینند.

به خاطر داشته باشید که برای اغلب افراد  نگاه داشتن دوچشمی بزرگتر از 10×42 برای طولانی مدت سخت خواهد بود. برای همین اگر قصد خرید دوربین‌هایی بزرگتر را دارید به فکر تهیه سه-پایه باشیدهرچه بزرگنمایی بیشتر باشد میدان دید کمتر خواهد بودعدد «42» در دوچشمی 10×42 ، قطر عدسی شیئی یا عدسی بزرگ دوچشمی را به میلیمتر مشخص می‌کند و از آنجا که عدسی‌های شیئی بزرگترین لنزهای یک دوچشمی هستند مهمترین فاکتور در تعیین وزن و بزرگی دوچشمی خواهند بود. علاوه بر این تعیین، کننده مقدار نور ورودی به دوچشمی نیز هستند.

در یک عبارت ساده می‌توان گفت: هر چقدر که لنزهای شیئی بزرگتر باشند امکان ورود نور بیشتری را به دوچشمی می‌دهند و در نتیجه تصویر روشن‌تر و شفاف‌تر خواهد بود. البته لنزهای بزرگتر یعنی دوربین بزرگتر و سنگین‌تر. و در این جا است که باید فکر کنید و تصمیم بگیرید که چه فاکتورهایی برای شما مهمتر است و چه چیزی را به چه چیزی ترجیح می‌دهید بعضی از مدل‌‌ها سبک‌تر، کوچکتر هستند و قطعا همراه داشتن انهاو استفاده از آنها راحت‌تر است.

دوربین دوچشمی با بزرگ‌نمایی متغییر:

این دوچشمی‌ها بزرگنمایی ثابت ندارند و می‌توانید بزرگنمایی آنها را در یک محدوده مشخص تغییر دهید. مثلا دوچشمی با مشخصات ۶۰×۳۰-۱۰ در این دوچشمی کمترین بزرگنمایی 10 برابر و بیشترین مقدار بزرگنمایی 30 برابر است. در اغلب این دوچشمی‌ها یک اهرم کوچک یا یک پیچ دستی طوری تعبیه شده است که درحالیکه دوچشمی را در دست گرفته و در جلوی چشمانتان قرار داده‌اید بتوانید به راحتی بزرگنمایی را تغییر دهید  بدون اینکه دوربین را از چشمانتان جدا کنید.

هرچند زوم متغییر در این دوچشمی‌ها امکان رصدهای متنوع‌تری به شما می‌دهد اما در گاهی هنگام بزرگنمایی شفافیت و روشنایی تصویر به طور قابل تشخیصی افت خواهد داشت. علت این است که در واقع ساختار فیزیکی و اپتیکی این دوچشمی ‌ها برای حداقل زوم طراحی شده است و در هنگام بزرگنمایی کیفیت تصویر کم خواهد شد

مردمک خروجی:

اندازه یا قطر پرتوهای متمرکز شده نوری است که از عدسی چشمی دوربین خارج شده و به چشم ناظر می‌رسد. برای دیدن آن می‌توانید از این روش استفاده کنید: 20 تا 30 سانتیمتر دوچشمی را از صورت خود دور کنید (دو چشمی رو به روشنایی باشد) به عدسی‌های چشمی نگاه کنید در وسط هرکدام از آنها دایره‌ای کوچک و نورانی دیده می‌شود. قطر هر کدام از این دایره‌ها اندازه  مردمک خروجی است

آنچه اندازه مردمک چشمی را مشخص می‌کند. اندازه عدسی شیئی دوربین دوچشمی و بزرگنمایی است. اندازه مردمک چشم انسان در روشنایی 1.5 میلیمتر و در تاریکی حدود 8 میلیمتر است. با بالاتر رفتن سن و پیر شدن، چشم انسان در مقابل تغییرات نوری واکنش کمتری نشان می‌دهد. در سن‌های بالا مردمک چشمان ما به اندازۀ دوران جوانی نمی‌توانند منبسط شوند. در جوان‌ترها (مثلاً افراد زیر ۳۰ سال) قطر مردمک اغلب می‌تواند به حدود ۷ میلی‌متر برسد. این مقدار در افرادی که در دهۀ ۵۰ و ۶۰ خود به سر می‌برند، به حدود ۵ میلی‌متر می‌رسد. البته استثناء‌هایی هم وجود دارد.

اگر سن شما به ۶۰ سال رسیده است، دوچشمی ۵۶×۸ با قطر مردمک خروجی بسیار بزرگ ۷ میلی‌متر دیگر تفاوتی با یک دوچشمی با شیئی کوچک‌تر ندارد. اگر مردمک چشم شما در بیشترین مقدار به بزرگی ۵ میلی‌متر می‌رسد، در این صورت بیشتر آن پرتو نور با قطر ۷ میلی‌متر هرگز به شبکیه‌تان نخواهد رسید. در این مورد، بهتر است دوربینی کوچکتر و جمع و جورتر بخرید که همان بزرگنمایی را داشته باشد مثلا به جای 8×56 دوربین کوچکتر 8×40 بخرید که ارزانتر است.

قطر مردمک خروجی یک دوچشمی یا تک‌چشمی با تقسیم قطر عدسی شیئی آن بر بزرگنمایی مشخص می‌شود.برای همین یک دوچشمی 10×42 مردمک خرجی برابر با 4.2 میلیمتر دارد که اندازه خوبی است و در بیشتر زمان‌ها بزرگتر از اندازه مردمک چشمی انسان است. اما قطر مردمک چشمی یک دوربین 10×25 برابر با 2.5  میلیمتر است که از اندازه متوسط مردمک چشمی کوچکتر است و در نتیجه تماشای تصاویر واضح و شفاف از درون این دوچشمی سخت‌تر خواهد بود

در دوربین‌هایی با بزرگ‌نمایی متغییر، اندازه مردم چشمی در زمانی که بزرگنمایی در کمترین مقدار است بسیار مناسب است اما در بالاترین بزرگنمایی کمتر از مقدار مطلوب است. برای مثال دوچشمی ۶۰×۳۰-۱۰ را درنظر بگیرید که کمترین بزرگنمایی آن 10x و بیشترین بزرگنمای آن 30x است. در بزرگنمایی 10 برابر قطر مردمک چشمی 6 است که عالی است. اما در بزرگنمایی 30 برابر فقط 2 میلیمتر است.بهتر است که اندازه مردمک چشمی یک دوربین بزرگتر از اندازه مردمک چشمی ناظر باشد

یک نکته:

شکارچی‌ها و پرنده‌نگر‌ها بهتر است دوربینی را انتخاب کنند که بزرگنمایی آن 8 برابر و کمتر و عدسی شیئی آن 50 میلیمتر یا بیشتر باشد. مثلا یک دوربین 8×56  میلمتر. مردمک خروجی چنین دوربینی حتی در هنگام شب هم، تمام مردمک چشمی شما را خواهد پوشاند و باعث بهتر شدن توانایی دید شما در شب می‌شود. قایق‌ران‌ها نیز باید از دوچشمی با چنین مشخصاتی استفاده کنند. برای اینکه اندازه بزرگ مردمک خروجی باعث می‌شود تا مشکلات تماشا از درون دوچشمی در آب‌های متلاطم به حداقل برسد. منجم‌ها هم باید دوربینی را با مردمک خروجی بزرگ انتخاب کنند

آسودگی چشمی:

آسودگی چشمی، بهترین فاصله چشم ناظر از عدسی شیئی است. یا به عبارت دیگر نقطه کانونی پرتوهای نوری که از عدسی چشمی خارج می‌شوند. تولید کنند‌گان دوربین دو‌چشمی معمولا حلقه‌های لاستیکی روی چشمی‌های دوربین قرار می‌دهند تا چشم ناظر در فاصله مطلوب از چشمی قرار گیرد. به این ترتیب چشم ناظر روی حلقه لاستیکی قرار می‌گیرد و آسودگی چشمی رعایت می‌شود.

در صورت استفاده از عینک، ضخامت آن باعث می‌شود که فاصله چشم ناظر از عدسی چشمی و از فاصله مطلوب آسودگی چشمی بیشتر شود و کیفیت تصویر و فوکوس آن کمی ضعیف شود برای همین در بسیاری از دوربین‌ها، لاستیک دورچشمی قابل تنظیم است و افرادی که عینک به چشم می‌زنند آن را در پایین‌ترین اندازه ممکن قرار می‌دهند. این حلقه‌های لاستیکی معمولا با پیچیدن یا با تا شدن تنظیم می‌شوند. از آنجا که دید چشم راست و چپ بسیاری از افراد یکسان نیست.

اغلب دوربین‌ها، یک پیچ تنظیم فوکوس اضافه برای چشمی سمت راست یا گاها چپ دارند که به آن «دیوپتر»( تلفظ صحیح آن دایاپتر است) می‌گویند. علاوه بر این، «دیوپتر» به افرادی که از عینک طبی استفاده می‌کنند این امکان را می‌دهد که بتوانند بدون عینک نیز از دوربین استفاده کنند.معمولا در قیمت‌های برابر دوربین‌هایی که آسودگی چشمی بزرگتری دارند میدان دید کوچکتری دارند نسبت به آنهایی که آسودگی چشمی کمتر دارند.

ساختن دوربینی که در هر دو مورد عالی باشد نیاز به فرآیندهای ساخت اُپتیکی با هزینه بالا دارد. داشتن میدان دید وسیع، بسیار خوب است برای همین توجه کنید که چه قدار آسودگی چشمی برای شما کافی است تا بتوانید دوربینی با میدان دید بزرگتر تهیه کنید. درباره میدان دید در ادامه با جزئیات بیشتری صحبت خواهد شد.

دوربین شکاری روسی با اینکه خیلی ساده و ارزانقیمت هست در کشور ما طرفداران زیادی داره و این به علت بی دردسر بودن و قابل سرویس و تعمیر بودن آن هست. دوربین “پاب” هشت در سی معروف به U4 ساخت اتحاد جماهیر شوروی سابق روز به روز نمونه های تمیز و نو آن کمتر می شود.کوتینگ های زمردی رنگ زیبا روی لنز های ابژکتیو و چشمی، تصویر نسبتاً شفاف و با کیفیت با تون گرم ایجاد می کند. دوربین کاملاً نو و سالم با روکش های چرمی خاص دوربین های روسی تجهیز شده و ساختار مستحکمی را به نمایش می گذارد