اگر نشانه های ضعف بینایی را جست‌وجو کرده باشید یا این عنوان نظر شما را برای مطالعه جلب کرده باشد، به احتمال زیاد علائمی در بینایی خود مشاهده کرده‌اید که امکان دارد از ضعیف شدن چشم شما خبر بدهد. البته که امیدواریم چشم های شما همیشه در سلامت کامل باشند اما بهتر است علائم ضیف شدن چشم را به دقت بررسی کنید تا قبل از پیشرفت این موضوع، اقدامات لازم را انجام بدهید. در ادامه این علائم را تک به تک بررسی میکنیم و راه‌هایی برای تقویت چشم ضعیف به شما می‌گوییم.
از کجا بدانیم چشممان ضعیف شده؟
آیا احساس می‌کنید قدرت بینایی‌تان مثل گذشته نیست؟ حس می‌کنید چشم‌هایتان ضعیف شده؟ اجسام را تار می‌بینید؟ در فاصله نزدیک نمی‌توانید نوشته‌ها را واضح ببینید؟ بنری که در فاصله نسبتاً دوری قرار دارد برای شما خوانا نیست؟ شقیقه‌هایتان درد می‌کند؟ موقع استفاده از موبایل یا تماشای تلویزیون دچار سردرد می‌شوید؟ جلوی چشم‌های خود نقطه‌های سیاه متحرکی می‌بینید؟
اگر هر کدام از نشانه‌های بالا را دارید، احتمال اینکه چشم‌هایتان ضعیف شده باشد زیاد است. البته، شایع‌ترین و عمومی‌ترین علائم ضعیف شدن چشم‌ها، تاری دید است. در ادامه تمام جزئیات این علائم را بررسی خواهیم کرد تا درصورت وجود چنین نشانه‌هایی در اولین فرصت به کارشناس بینایی سنجی یا چشم پزشک مراجعه کنید. اما بهتر است ابتدا بدانیم ضعف بینایی به چه معناست و آیا ضعف چشم قابل درمان است؟
ضعف بینایی چیست؟
این وضعیت، ناشی از مشکلات در چشم‌ها یا اختلالات مرتبط با سیستم بینایی و حتی مغز افراد می‌باشد. ضعف بینایی می‌تواند در شدت‌های مختلف و به صورت موقت یا دائمی ظاهر شود و با خود مسائلی را به همراه دارد.
بین مشکلات رایج مرتبط با ضعف بینایی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. کاهش دید در نور کم: افراد مبتلا به ضعف بینایی در نور کم معمولاً مشکلاتی در دیدن دارند و نیاز به نور بیشتری دارند تا بتوانند به خوبی دنیا را ببینند.
2. بلبلک شدن متن و اشیاء: برخی افراد در مواجهه با متن و اشیاء به شکل بلبلک و غیر واضحی دیده می‌شوند، که این موضوع مشکلات زیادی را برای آنها ایجاد می‌کند.
3. مشکل در تمییز رنگ‌ها: برخی افراد نمی‌توانند به خوبی رنگ‌ها را تشخیص دهند. البته این مورد در حد تناژهای نزدیک به هم است اما در صورتی که اختلاف بیشتر باشد، مشکل کور رنگی مد نظر قرار می‌گیرد.
4. مشکل در تشخیص اشیاء در فواصل دور: برخی افراد در تشخیص اشیاء در فواصل دور دچار مشکل می‌شوند و نیاز به نزدیک شدن به اشیاء دارند.
ضعف بینایی ممکن است به علت بیماری‌های چشمی نظیر کاتاراکت، کراتوکون، آستیگماتیسم، اختلالات شبکیه و یا بیماری‌های مرتبط با عصب بینایی نظیر گلوکوما ایجاد شود. همچنین، آسیب به چشم، عمل جراحی نادرست یا بیماری‌های دیگر نیز می‌توانند عوامل موثر در ظهور ضعف بینایی باشند.
به همین دلیل، در صورت تجربه هرگونه تغییر در دید یا مشکلات بینایی، مراجعه به یک پزشک چشم‌پزشکی بسیار حیاتی است. این اقدام می‌تواند به تشخیص و درمان به موقع کمک کرده و کیفیت زندگی فرد را بهبود بخشد. ضعف بینایی یک وضعیت چالش‌برانگیز است، اما با دریافت حمایت و مراقبت لازم، می‌توان زندگی را روان‌تر و معنوی‌تر تجربه کرد.
تاری دید به معنی ضعیف شدن چشم است؟
یکی از اولین نشانه‌های ضعیفی چشم، تاری دید است. این تاری با ضعیف بودن چشم‌ها ارتباط مستقیمی دارد؛ یعنی در واقع ضعیف شدن با تاری دید شروع می‌شود. هرچه میزان تاری دید بیشتر باشد چشمان فرد نیز ضعیف‌تر است. عیوب انکساری (نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم) یا پیرچشمی از علل اصلی تاری چشم به شمار می‌آید. اما تاری دید گاهی علامت ابتلا به مشکلاتی جدی‌تر، مانند بیماری‌های تهدید کننده بینایی یا اختلال عصبی هم هست. کدورت بینایی معمولاً علامت ابتلا به عارضه‌های خاصی مانند آب مروارید است. اما به طور کلی، تاری دید و کدورت بینایی علامت ناراحتی‌های جدی چشم به‌شمار می‌آیند.
علائم ضعیف شدن بینایی
خستگی چشم‌ها یکی از نشانه‌های ضعیف شدن چشم
از دیگر علائم ضعیف شدن بینایی باید به خستگی چشم اشاره کرد. زیاد کار کشیدن از چشم‌ها، خستگی این عضو بدن را بدنبال دارد. به‌طور مثال، افرادی که دارای مشاغلی همچون خیاطی یا رانندگی هستند دایما باید از چشم‌های خود نهایت استفاده را ببرند. این زیاد کار کشیدن از چشم‌ها، به مرور زمان می‌تواند سبب ضعیف شدن آنها شود.
اگر برای مدت زیادی به صفحه دیجیتال یا صفحات کتاب خیره شده باشید دچار خستگی چشم می شوید. وقتی افراد روی چیزی متمرکز می شوند کمتر پلک می زنند. هر بار پلک زدن اشک را به سطح چشم روانه می کند و حرکت آن را نرم و روان می کند، علاوه بر این، اشک چشم را پاک می کند و خستگی آن را کاهش می دهد.
برطرف کردن خستگی چشم
برای پیشگیری از خستگی چشم می بایست به خود یاد آور شوید که بیشتر پلک بزنید، در میانه کار خستگی در کنید و به اطراف نگاه کنید.
با برخی ملاحظات می‌توان خستگی چشم را در همان مراحل اولیه درمان کرد و از بین برد. به طور مثال، هر 1 ساعت یک بار، 5 دقیقه به چشم‌های خود استراحت دهید.
این تمرین ساده را در طول روز انجام دهید: صاف بنشینید. پنج ثانیه چشم‌هایتان را محکم ببندید. سپس آنها را کامل باز کنید. این حرکت را ۸ تا ۱۰ بار پشت‌سرهم تکرار کنید.
با این تمرین، باعث قوی شدن ماهیچه‌های پلک و بهبود گردش خون می‌شود. در نتیجه خستگی چشم‌ها از بین خواهد رفت.
از قانون 20-20-20 هم می‌توانید استفاده کنید. به این صورت که هر 20 دقیقه به مدت 20 ثانیه به فاصله 20 فوتی (6 متری) نگاه کنید. همین کار بسیار ساده از خستگی چشم، سوزش، قرمزی و خارش چشم‌ها پیشگیری می‌کند.
سردرد، یکی از علائم ضعیف شدن چشم
سردردهایی که عامل ایجادکننده‌ی آن معلوم نیست می‌توانند زنگ خطری برای ضعیف شدن چشم‌ها بشمار بیایند. مخصوصاً کسانی که ضعف چشم‌هایشان در نتیجه‌ی دور بینی یا آستیگماتیسم است، بیشتر از بقیه ممکن است سردرد بگیرند. سردرد این افراد زمانی عود می‌کند که مشغول فعالیت‌های چشمی هستند. یعنی مثلا وقتی به تلویزیون نگاه می‌کنند، یا هنگام رانندگی، کار کامپیوتری یا خیاطی. باید بدانید سردردهای ناشی از ضعف بینایی، با سردردهای میگرنی و عصبی کاملا متفاوت هستند. سردرد ناشی از ضعیف شدن چشم‌ها در ناحیه پیشانی و عموما پس از انجام کارهایی که به دقت زیاد نیاز دارند، ظاهر می‌شوند. این سردردها اغلب با کمی استراحت خود به خود برطرف می‌شوند.
درد شقیقه هنگام خیره شدن به اجسام
اگر پس از خیره شدن به اجسام یا هر سوژه‌ای در اطراف خود احساس کردید شقیقه‌هایتان درد می‌گیرد، احتمال اینکه چشم‌هایتان ضعیف شده باشد زیاد است. توصیه میکنیم در صورت تکرار این درد حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید تا دستورات لازم را به شما ارائه دهد.
دیدن نقطه های سیاه یا لکه‌هایی در جلوی چشم
وقتی چشم‌های ما در حال انجام کارهای روزمره خود هستند، انتظار داریم دنیا را به وضوح و بدون مشکلاتی ببینیم. اما گاهی اوقات، احتمالاً متوجه شده‌اید که نقطه‌های سیاه یا لکه‌های عجیبی در جلوی چشم‌هایتان دیده می‌شوند. این پدیده به نام “مگس‌پران” شناخته می‌شود و ممکن است نشانه‌ای از مشکلات چشم یا ضعف بینایی باشد.
مگس‌پران‌ها به شکل‌ها و اشکال مختلفی ممکن است در جلوی چشم‌ها ظاهر شوند. آنها می‌توانند به صورت نقاط کوچک، دایره، خطوط، لکه‌ها یا حتی تارهایی مانند عنکبوت‌وار نمایان شوند. در واقع، ناشی از سایه‌های تیره و حباب‌های موجود در مایع زجاجی چشم هستند که روی شبکیه پخش می‌شوند و به شکل سایه تیره‌ای دیده می‌شوند.
اگر شما اخیراً تغییراتی در دیدتان متوجه شده‌اید و مگس‌پران‌ها در چشم‌هایتان دیده می‌شوند، به شدت توصیه می‌شود این موضوع را جدی بگیرید و به یک چشم‌پزشک مراجعه کنید. این ممکن است نشانه ضعف چشم یا مشکلات بینایی مختلف باشد که نیاز به ارزیابی و درمان دارند. حفظ سلامتی چشم‌های خود بسیار مهم است و مشکلات در این حوزه نباید نادیده گرفته شوند.
جرقه زدن چشم
اگر به طور مکرر احساس می‌کنید پدیده‌ای نورانی شبیه برق‌گرفتگی یا صاعقه در چشم‌هایتان دیده می‌شود، باید این مساله را جدی بگیرید و به چشم‌پزشک مراجعه کنید.
جرقه به معنای احساس وجود نور در میدان بینایی است وقتی که در حقیقت محرک نوری وجود ندارد. جرقه ممکن است به صورت خطوط درخشان همچون صاعقه یا به صورت اجسام ریز درخشنده دیده شود. همچنین فقط در یک نقطه خاص میدان بینایی دیده شود.
کارهایی که باعث تضعیف بینایی می‌شوند
بینایی کم می‌تواند از ترکیب عواملی مانند ژنتیک، سن و شرایط محیطی ناشی شود. با این حال بسیاری از افراد برای بهبود دیدشان فقط عینک استفاده می‌کنند و سایر موارد بهبود بینایی را مهم نمی‌دانند. در دنیای امروز که شما با صفحه های نمایش متفاوت احاطه شده اید، خواه ناخواه می توانید عادت های بد داشته باشید که باعث مشکلات بیشتر بینایی می شود. به این عادت‌ها توجه کنید، در اصلاح آنها بکوشید و یادتان باشد که شما چشم هایتان را تا لحظه آخر زندگی به شدت لازم دارید!
استفاده زیاد از موبایل و نگاه کردن به نمایشگر آن
تلاش برای خواندن متون ریز در تلفن هوشمند می تواند بینایی شما را به شدت تحت تاثیر قرار دهد و باعث ایجاد مشکلات بینایی شود.
راه حل پیشنهادی ما این است که هر 20 دقیقه یک‌بار چشم هایتان را از صفحه دور کنید و اگر حس کردید با فونت نوشته‌های گوشی چشم هایتان اذیت می‌شوند، اندازه فونت را بزرگ کنید.
مالیدن مکرر چشم
این نظریه درستی نیست که مالیدن چشم ها می‌تواند باعث ضعف بینایی شود؛ چون همه این کار را می کنند. اما توجه داشته باشید که این کار می‌تواند رگ های خونی زیر پلک را پاره کند.به همین خاطر توصیه میکنیم چشم‌های خود را نمالید. برای تسکین سوزش چشم‌ها آن بهتر است یک کمپرس سرد روی آن بگذارید.
کم نوشیدن آب
آب برای تولید اشک و روان نگه داشتن چشم ضروری است. در اثر کم آبی چشمان شما ممکن است خشک، پف آلود و قرمز شود که برای سلامتی چشم بد است.
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن تأثیرات مخرب زیادی بر بینایی انسان‌ها دارد. یکی از اثرات مستقیم این عادت ضررآور بر چشم‌ها، تنگ شدن عروق خونی است. این تنگی عروق می‌تواند جریان خون به چشم‌ها را کاهش داده و در نتیجه باعث کاهش عملکرد بینایی شود. علاوه بر این، مصرف سیگار به افزایش خطر بروز بیماری‌های چشمی معروفی می‌شود. یکی از این بیماری‌ها کاتاراکت است که منجر به از بین رفتن شفافیت عدسی چشم می‌شود. همچنین، بیماری ماکولا که با نقطه زرد چشم مرتبط است، نیز در افراد مصرف‌کننده سیگار ریسک بیشتری دارد.
سیگار می‌تواند عاملی در خشکی چشم نیز باشد و علائمی همچون سوزش، خارش و چشمان خشک را تشدید کند. به علاوه، مصرف سیگار با افزایش التهابات در چشم‌ها همراه است که ممکن است منجر به بروز التهابات چشمی نظیر آیتیس شود. با توجه به این تأثیرات مخرب، ترک سیگار می‌تواند به بهبود بینایی و حفاظت از سلامت چشم‌ها کمک کند. در حقیقت سیگاری ها در مقایسه با افراد غیر سیگاری، چهار برابر بیشتر امکان دارد تا بینایی خود را از دست بدهند.
عدم استفاده از عینک آفتابی
اگر به طور منظم از عینک آفتابی استفاده نکنید، چشم خود را در معرض اشعه ماوراء بنفش مضر قرار داده اید. این پرتوها می‌توانند باعث مشکلات بینایی شوند که از آن جمله می‌توان به سوختگی در قسمت جلوی چشم(فوتوکراتیت)، تخریب ماکولا و حتی سرطان اشاره کرد. برای محافظت از چشمانتان، حتی در روزهای غیر آفتابی، باید از عینک آفتابی استفاده کنید.
نداشتن خواب کافی
شما باید خواب کافی داشته باشید، حتی اگر نیاز به خواب را حس نکنید. بدون استراحت کافی چشمان شما قرمز می‌شوند و ممکن است نقاط تاریک، خشکی چشم و تاری دید در چشم ایجاد شود. با شش تا هشت ساعت خواب در شب، می‌توانید از چشمانتان محافظت کنید.
چشم‌ها راهنمای ما برای درک جهان بیرون هستند. حفظ سلامت چشم‌ها تاثیر زیادی بر کیفیت زندگی و تجربه‌ی ما از جهان دارد، به همین خاطر لازم است که از بینایی خود مراقبت کنیم و در صورت ضعیف شدم چشم، سریعا آن را تحت درمان قرار دهیم.
اگر بنا به هر دلیلی چشم‌های شما ضعیف شده است و قصد خرید عینک طبی دارید، خوب است قبل از خرید عینک را روی صورت خود امتحان کنید. برای این منظور می‌توانید از سرویس تست رایگان لوناتو استفاده کنید. اگر نیاز به خدمات اپترمیست دارید ما بهترین اپتومتریست قم را به شما معرفی میکنیم.