زگیل تناسلی، واژن و مقعدی در مردان و زنان چیست؛ علائم و علت و درمان
به نقل از دکتر زگیل اصفهان؛ زگیل تناسلی زائده گوشتی و نرمی است که در اطراف ناحیه تناسلی یا مقعد ایجاد می‌شود و می‌تواند باعث درد، ناراحتی و خارش شود. در واقع نوعی عفونت مقاربتی است که در اثر انتقال ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود. گفته می‌شود که تنها ۱۰٪ از افرادی که با HPV تماس دارند، به زگیل تناسلی مبتلا می‌شوند و بسیاری از افراد عفونت HPV دارند اما هیچ علامتی ندارند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC) تخمین می‌زند که از هر ۱۰۰ فرد بزرگسال ۱ نفر ممکن است به زگیل تناسلی و حداقل یک نوع ویروس پاپیلومای انسانی مبتلا شود. بنابراین نمی‌توان میزان شیوع آن را نادیده گرفت!
تجربه دکتر باتجریه در زمینه درمان زگیل اصفهان نشان داده است که بعضی از سویه‌های HPV متفاوت از سویه‌های دیگر هستند و می‌توانند منجر به دیسپلازی دهانه رحم و بروز سرطان شوند. در واقع برخی از گونه‌های HPV می‌توانند فقط باعث بروز زگیل تناسلی شوند، درحالی‌که برخی دیگر می‌توانند باعث سرطان شوند. واکسن‌ها می‌توانند به محافظت از بدن در برابر گونه‌های خاصی از HPV کمک کنند. متاسفانه هیچ درمان قطعی برای این عفونت ویروسی وجود ندارد و فقط می‌توان با راهکارهای موجود مانع از گسترش زگیل‌ها شد. پیشنهاد می‌کنیم برای آگاهی بیشتر از علائم زگیل تناسلی در زنان و مردان، راه‌های انتقال زگیل تناسلی، عوارض زگیل تناسلی در مردان و زنان و زگیل تناسلی درمان، ادامه این مطلب را مطالعه کنید.
علائم زگیل تناسلی + درمان خانگی زگیل تناسلی زنان
در پاسخ به سوالات زگیل تناسلی چیست و چه شکلی دارد؟ فرق زگیل تناسلی با جوش چیست؟ زگیل تناسلی زنان چیست؟ زگیل تناسلی مردان چیست؟ می‌توان گفت که زگیل تناسلی بر بافت‌های مرطوب ناحیه تناسلی تأثیر می‌گذارد و می‌تواند به‌صورت برآمدگی‌های کوچک (با سایز ۵ میلی تر یا کمتر)، گوشتی و قهوه‌ای یا صورتی‌رنگ به نظر برسد یا ظاهری شبیه گل‌کلم داشته باشد.
در بسیاری از موارد، زگیل‌ها خیلی کوچک هستند و قابل مشاهده نیستند. زگیل تناسلی معمولاً توسط سویه‌های HPV ایجاد می‌شود که با سویه‌هایی که باعث ایجاد زگیل روی دست‌ها یا سایر قسمت‌های بدن می‌شوند، متفاوت هستند. واقعا از کجا بفهمم زگیل تناسلی دارم؟ در زنان، زگیل تناسلی می‌تواند روی بخش بیرونی آلت تناسلی، دیواره‌های واژن، ناحیه بین دستگاه تناسلی خارجی و مقعد، کانال مقعد و دهانه رحم بروز کند. در مردان، ممکن است در نوک یا ساقه آلت تناسلی، کیسه بیضه یا مقعد ایجاد شود. زگیل تناسلی مردانه و زنانه معمولا با خارش یا ناراحتی در ناحیه تناسلی همراه است و هنگام مقاربت باعث بروز خونریزی می‌شود.
زگیل تناسلی همچنین می‌تواند در دهان یا گلوی فردی که با یک فرد آلوده تماس جنسی دهانی داشته است ایجاد شود. زگیل تناسلی ممکن است در افرادی با سیستم ایمنی سرکوب‌شده به خوشه‌های بزرگ تکثیر شود. بهتر است بدانید که عفونت HPV همیشه این علائم را ایجاد نمی‌کند و برخی از افراد بدون ایجاد زگیل ناقل عفونت هستند. به‌همین‌دلیل، گاهی تشخیص سریع اینکه آیا افراد مبتلا به HPV هستند یا خیر غیر ممکن است. اگر زگیل ظاهر شود، ممکن است این روند حاصل ۳ هفته، چند ماه یا حتی سال‌ها پس از ابتلای فرد به ویروس باشد. اغلب زگیل تناسلی خوش‌خیم یا غیرسرطانی است. در ادامه زگیل تناسلی عکس را مشاهده می‌کنید.
علت زگیل تناسلی در مردان و زنان
زگیل تناسلی مانند سایر زگیل‌ها، توسط انواع خاصی از ویروس پاپیلومای انسانی ایجاد می‌شود. در مورد انواع زگیل تناسلی در زنان و مردان می‌توان گفت که بیش از ۱۰۰ نوع مختلف از این ویروس وجود دارد و فقط انواع ۶ و ۱۱ باعث بروز زگیل تناسلی می‌شوند (زگیل تناسلی خفیف در زنان و مردان).
در پاسخ به سوال زگیل تناسلی چگونه منتقل می‌شود و راه تشخیص آن چیست؟ می‌توان گفت که زگیل تناسلی در اکثر موارد از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شود. یک فرد می‌تواند عفونت HPV را از طریق تماس پوست به پوست حین رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی منتقل کند. برخی از افراد این عفونت را دارند اما به‌عنوان ناقل هیچ علامتی ندارند و هیچ نشانه‌ای از خود نشان نمی‌دهند. به‌همین‌دلیل، موارد زیر خطر ابتلا به زگیل تناسلی را افزایش می‌دهند:
- داشتن رابطه جنسی محافظت‌نشده با چندین شریک جنسی
- داشتن یک عفونت مقاربتی دیگر
- داشتن رابطه جنسی با شریکی که سابقه جنسی او را نمی‌دانید
- شروع فعالیت جنسی در سنین پایین
- سیگار کشیدن
- داشتن سیستم ایمنی ضعیف‌شده در اثر ابتلا به HIV یا مصرف داروهای پیوند عضو یا شیمی‌درمانی
عوارض زگیل تناسلی در مردان و زنان
۳۰ تا ۴۰ گونه از HPV وجود دارد که به طور خاص بر اندام تناسلی تأثیر می‌گذارند، اما تنها تعداد کمی از این گونه‌ها باعث ایجاد زگیل تناسلی می‌شوند. بنابراین، زگیل تناسلی یک گونه کم‌خطر عفونت HPV است. قابل ذکر است که ویروس همیشه منجر به عوارضی مانند زگیل تناسلی نمی‌شود. در واقع، در بیشتر موارد، ویروس بدون ایجاد هیچ مشکلی برای سلامتی خود‌به‌خود از بین می‌رود.
سویه‌های پرخطر مانند HPV 16 و HPV 18 در بروز اکثر سرطان‌های دهانه رحم، سرطان آلت تناسلی، سرطان مقعد و سرطان گلو و مری موثر هستند. آن‌ها همچنین می‌توانند منجر به تغییرات پیش‌سرطانی در سلول‌های دهانه رحم شوند که به آن دیسپلازی می‌گویند. بنابراین، برای زنان مهم است که به طور منظم آزمایش پاپ اسمیر را انجام دهند، به‌ویژه آن‌هایی که به انواع پرخطر HPV آلوده شده‌اند.
به‌ندرت در دوران بارداری، زگیل‌ها می‌توانند بزرگ شوند و روند ادرار کردن را دشوار می‌کنند. زگیل‌های دیواره واژن می‌توانند از کشش بافت‌های واژن در هنگام زایمان جلوگیری کنند. زگیل‌های بزرگ روی بخش بیرونی آلت تناسلی یا واژن ممکن است در هنگام زایمان دچار خونریزی شوند.
آیا امکان پیشگیری از بروز زگیل تناسلی وجود دارد؟
محدود کردن تعداد شرکای جنسی و واکسینه شدن، از ابتلا به زگیل تناسلی جلوگیری می‌کنند. استفاده از کاندوم در هر بار رابطه جنسی ایده خوبی است، اما لزوما از شما در برابر زگیل تناسلی محافظت نمی‌کند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC) واکسیناسیون روتین HPV را برای دختران و پسران ۱۱ و ۱۲ ساله توصیه میکند، اگرچه می‌توان آن را در سن ۹ سالگی نیز تزریق کرد. در واقع برای دختران و پسران ایده‌آل است که واکسن را قبل از شروع تماس جنسی دریافت کنند.
سازمان غذا و داروی ایالات متحده استفاده از واکسن گارداسیل ۹ (Gardasil 9) را برای مردان و زنان ۹ تا ۴۵ ساله تأیید کرده است. اگر رنج سنی شما ۲۷ تا ۴۵ سال است، با پزشک خود صحبت کنید. اینکه آیا او توصیه میکند که واکسن HPV را دریافت کنید یا خیر.
نحوه صحیح تشخیص زگیل تناسلی
برای تشخیص این بیماری، پزشک ابتدا اقدامات زیر را انجام می‌دهد:
- درباره وضعیت سلامتی و سابقه جنسی شما سوالاتی می‌پرسد، مانند اینکه آیا اخیرا رابطه جنسی به‌خصوص رابطه جنسی دهانی و بدون کاندوم داشته‌اید یا خیر.
- برای بررسی دقیق‌تر مناطقی را که مشکوک به زگیل هستند را معاینه فیزیکی میکند.
پزشک شما ممکن است بتواند زگیل تناسلی را فقط با مشاهده آن تشخیص دهد. گاهی یک محلول اسیدی ملایم را روی پوست شما می‌ریزد تا زگیل تناسلی بهتر نمایان شود. ممکن است این مسئله باعث احساس سوزش خفیف شود. در صورت عدم تشخیص، نیاز به نمونه‌برداری برای انجام آزمایشات زیر است.
تست پاپ اسمیر
برای زنان، انجام منظم معاینه لگن و تست پاپ اسمیر اهمیت دارد که می‌تواند به تشخیص تغییرات واژن و دهانه رحم ناشی از زگیل تناسلی یا علائم اولیه سرطان دهانه رحم کمک کند. در طی آزمایش پاپ اسمیر، پزشک از دستگاهی به نام اسپکولوم برای باز نگهداشتن واژن و دیدن مسیر بین واژن و رحم (دهانه رحم) استفاده میکند. سپس از یک ابزار با دسته بلند برای جمع‌آوری نمونه کوچکی از سلول‌ها از دهانه رحم استفاده میکند. در آزمایشگاه سلول‌ها از نظر ناهنجاری با میکروسکوپ بررسی می‌شوند.
تست HPV
تنها چند نوع عفونت HPV با سرطان دهانه رحم مرتبط هستند. به‌همین‌دلیل، نمونه‌ای از سلول‌های دهانه رحم که در طی تست پاپ اسمیر گرفته شده است، می‌تواند برای آزمایش شناسایی این گونه‌های سرطان‌زا به کمک تست‌های ویروس‌شناسی نیز استفاده شود. می‌توان از این تست برای تشخیص زگیل تناسلی در ترشحات خروجی آقایان نیز استفاده کرد.
انواع روش‌های درمان زگیل تناسلی
اگر زگیل‌های شما باعث ناراحتی نمی‌شوند، ممکن است نیازی به درمان نداشته باشید. اما اگر خارش، سوزش و درد دارید یا نگران گسترش عفونت هستید، متخصص بیماری های مقاربتی می‌تواند به شما کمک کند تا با دارو یا جراحی شیوع بیماری را کنترل کنید. با این حال، زگیل‌ها اغلب پس از درمان بر می‌گردند. زیرا هیچ درمان قطعی برای از بین بردن خود ویروس در بدن وجود ندارد. از روش‌های درمانی موثر برای کنترل علائم این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
دارودرمانی
داروهای موضعی که می‌توانند مستقیماً روی پوست شما اعمال شوند عبارتند از:
- ایمی‌کیمود: به نظر می‌رسد این کرم توانایی سیستم ایمنی بدن شما را برای مبارزه با زگیل تناسلی تقویت میکند. تا زمانی‌که کرم روی پوست شما قرار دارد از برقراری تماس جنسی خودداری کنید، زیرا ممکن است قدرت اثرگذاری کاندوم و دیافراگم را تضعیف کند یا پوست همسرتان را تحریک کند. یکی از عوارض جانبی احتمالی آن قرمزی پوست است. سایر عوارض جانبی آن ممکن است شامل بروز تاول، بدن درد، سرفه، بثورات و خستگی باشد.
- پودوفیلین و پودوفیلوکس: پودوفیلین یک رزین گیاهی است که می‌تواند بافت زگیل تناسلی را از بین ببرد. معمولا پزشک اجازه استفاده از آن را دارد. پودوفیلوکس حاوی همان ترکیب فعال است، اما می‌توانید آن را در خانه استفاده کنید. هرگز از پودوفیلوکس در نواحی داخلی بدن استفاده نکنید. علاوه بر این، استفاده از این دارو در دوران بارداری توصیه نمی‌شود. عوارض جانبی آن می‌تواند شامل تحریک خفیف پوست، زخم یا درد باشد.
- تری کلرواستیک اسید: این درمان شیمیایی زگیل را می‌سوزاند و می‌تواند برای زگیل‌های تناسلی داخلی نیز استفاده شود. عوارض جانبی آن ممکن است شامل تحریک خفیف پوست، زخم یا درد باشد.
- سینکاتچینز: این کرم برای درمان زگیل تناسلی خارجی و داخلی یا اطراف کانال مقعد استفاده می‌شود. عوارض جانبی آن مانند قرمزی پوست، خارش یا سوزش و درد، اغلب خفیف هستند.
سعی نکنید زگیل تناسلی را با انواع داروی زگیل تناسلی بدون نسخه که مخصوص زگیل‌های دست و پا هستند درمان کنید. زیرا اغلب این داروها برای استفاده در ناحیه تناسلی در نظر گرفته نشده‌اند و اغلب اثرات خیلی قوی دارند. همیشه پیش از استفاده از انواع داروهای موضعی با پزشک متخصص زنان و زایمان یا پزشک متخصص عفونی مشورت کنید. استفاده از درمان‌های نادرست ممکن است بیشتر از اینکه فایده داشته باشد، ضرر داشته باشد. اگرچه برخی از درمان‌های خانگی برای درمان زگیل تناسلی مفید هستند، اما شواهد کمی برای حمایت از آن‌ها وجود دارد. همیشه قبل از امتحان یک درمان خانگی با پزشک خود مشورت کنید.
عمل جراحی
ممکن است برای برداشتن زگیل‌های بزرگتر، زگیل‌هایی که به داروها پاسخ نمی‌دهند یا در شرایط بارداری، نیاز به انجام جراحی داشته باشید. از انواع روش‌های جراحی موثر در حذف زائده‌های گوشتی و نرم زگیل تناسلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انجماد ناحیه مورد نظر با نیتروژن مایع (کرایوتراپی): پس از فریز کردن زگیل‌ها، همانطورکه پوست شما بهبود می‌یابد ضایعات از بین می‌روند و اجازه می‌دهد پوست جدید ظاهر شود. ممکن است لازم باشد این روش درمانی را بارها تکرار کنید. عوارض جانبی اصلی آن شامل درد و تورم است.
- الکتروکوتر: در این روش از جریان الکتریکی برای سوزاندن زگیل استفاده می‌شود. ممکن است بعد از انجام آن کمی درد و تورم داشته باشید.
- جراحی سرپایی: پزشک شما ممکن است از ابزارهای خاصی برای جدا کردن زگیل استفاده کند. برای این نوع درمان به بیهوشی موضعی یا عمومی نیاز دارید و ممکن است پس از آن کمی درد داشته باشید.
- لیزر درمانی: این روش که از یک پرتو شدید نور استفاده میکند، قیمت بالایی دارد و معمولاً برای زگیل‌های وسیع و سرسخت در نظر گرفته می‌شود. عوارض جانبی آن می‌تواند شامل زخم و درد باشد.